ادیب ،خطیب ،طبیب تے صحافی حکیم عنایت اللہ نسیم سوہدروی
تحریر: عبدالعزیز فاروق
(سابق ڈائریکٹر آثار قدیمہ )
سوہدرہ دی مردم خیز سرزمین دے باسی حکیم عنایت اللہ نسیم سوہدروی نے مشاہیران اآزادی دے نال مل کے تحریک پاکستان توں لے کے تخلیق پاکستان تیکر نہایت تندہی نال کم کیتا ایہناں دی سیاسی زندگی دا آغاز مولانا ظفر علی خان دی صحبت نال ایس ویلے ہویا جدوں اوہ مشن ہائی سکول وزیرآباد وچ طالب علم سن مولانا ظفر علی خان دی شفقت تے ایس اُتےزمیندار اخبار دے مطالعے نے ایہناںدے جوش و جنون نوں دو اآتشہ کر دتا تے مولانا دے اصرار اُتے اوہ علم و عرفان دے مرکز علی گڑھ اپڑ گے۔حکیم عنایت اللہ نسیم نے طب دا پنج سالہ ڈگری کورس امتیازی حیثیت وچ مکمل کیتا تے اک مشنری جذبے دے نال مسلماناں دی خدمت کردے رہے۔ مولانا ظفر علی خان نال ایہناں دی ورھیاں رفاقت رہی تے مولانا نے وی کمال شفقت دے نال کئی نظماں نسیم سوہدروی لئی لکھیاں تے بوہت ساریاں ایہناں دی فرمائش اُتے لکھیاں شورش کاشمیری جیہڑا فن خطابت وچ بکتائے روزگار سن حکیم صاحب نال ایہناں دی وی گاڑھی چھنتی سی اکثر خوبصورت جملیاں دا تبادلہ ہوندا تے شورش اکثر ایہناں نوں مولانا ظفر علی خان اُتے لکھن نوں کہندے بلکہ اک وار تے اوہناں نے حکیم عنایت اللہ نسیم نوں برملا کہہ دتا کہ روز قیامت تہاڈے کولوں پچھاں گا کہ مولانا اُتے کیہ لکھیا؟
حکیم عنایت اللہ نسیم سوہدروی نے نہایت ای برجستگی نال کہیا کہ میں مولانا ظفر علی خان تے ایہناں دا عہد لکھ کے اپنے مرشد و امام سیاست دا حق ادا کر دتا اے۔ ایسے کتاب اُتے ایہناں نوں پائل ایوارڈ نال نوازیا گیا تے بعد وچ تحریک پاکستان وچ خدمات دے اعتراف اُتے حکومت دی طرفوں ایہناں نوں گولڈ میڈل دے اعزاز نال وی نوازیا یا۔ ویلے دے دھارے نے حکیم عنایت اللہ نسیم سوہدروی دے پرعزم چہرے اُتے اینے نشان ثبت کرنے شروع کر دتے سن پر اوہ پوری دلجمعی دے نال عوام الناس دی خدمت وچ دن رات مصروف رہے۔ اپنے تے بیگانے ایہناں دے اآرام وچ مخل نہ پیندے تے ہر ویلے مریضاں نوں ویکھن ل ئی پایہ رکاب رہندے۔ 1987 وچ اک طبی کانفرنس دے سلسلے وچ دہلی جانا پیا تے مندوب دی حیثیت نال راشٹرپتی بھون (ایوان صدر) وی گئے جتھے عشائیہ وچ بھارت دے صدر گیانی ذیل سنگھ نال ملاقات ہوئی تے گیانی ذیل سنگھ نے بطور خاص حکیم صاحب نال کوئی 10 منٹ تیکر مختلف مسائل اُتے گل بات کیتی تے فیر اپنے استاد مولانا عطا اللہ خنیف لئی سلام عقیدت و خلوص دتا جدوں اآپ مولانا ابوالکلام آزاد دے مزار اُتے فاتحہ خوانی لئی گئے تے ایس نوں وی مقفل پایا بھارتی رہنمائواں نے پاکستان نوں دل نال کدی تسلیم نہیں کیتا ایس لئی اوہ ہمیشہ ای کشمیر نوں بھارت دا اٹوٹ انگ الاپدے نیں جنہوں مسلمان تے خاص کر پاکستان دا کوئی فرد نہیں من دا تے ایس سفر دہلی وچ کشمیر ہائوس دہلی وچ اک ثقافتی شو ہویا عجیب گل اے کہ بھارت دے مختلف حصیاں دے بارے وچ تے فلم وکھائی گئی پر کشمیر رقص دا زندہ نقشہ کشمیری کڑیاں دے طائفہ توں پیش کیتا گیا۔ ایہہ ایس ہندو ذہنیت دی عکاسی کر رہیا سی جس وچ ایس نے دھاندلی نال کشمیر اُتے غاضبانہ قبضہ کیتا ہویا سی حکیم عنایت اللہ نسیم جنہوں حریت پسند دی آفتاب طبع ای دے خلاف ایہہ رقص سی تاں اوہ ایس شو توں فوراً ای واک آئوٹ کر گئے جیہڑا ایہناں دے جذبہ ملی و اسلامی دا عکاسی کردا سی۔
حکیم صاحب مولانا ابوالکلام اآزاد دی سیاست نال تے اختلاف رکھدے سن پر ایہناں دی عظمت شخصیی دے بڑے مداح سن ایہناں دی موت اُتے شورش کاشمیری نے ایہناں دے مرقد اُتے کھڑے ہو کے اظہار عقیدت کردے ہوئے کہیا سی جہان علم دی سب بستیاںذیر ذبر کیوں نیں جس اُتے حکیم صاحب نے جواب تحریر کیتا:
نسیم ابو الکلام آزاد رخصت ہو گئے ہم سے میں اب سمجھا شورش بے تحاشہ نوحہ گر کیوں ہے
حکیم صاحب دی سیاسی سماجی صحافتی طبی تے علمی زندگی چھ دہائیاں اُتے محیط اے جس وچ کئی مدر و جزر وی آئے پر ایہناں دے پاسے ثبات وچ ذرا الغرش نہ آئی جس طرح ایہناں دی زندگی بو قلمونیاں دی آئنہ دار اے ایس طرح ایہناں دے سفر آخرت دی کہانی وی ورطہ حیرت وچ پا دیندی اے۔ 9دسمبر1994 دے روز سفر آخرت توں دو مہینے پہلاں اوہ اپنی سحر گاہی دے آداب بجا لیاندے ہوئے ڈگ کے ریڑھ دی ہڈی دا اک مہرہ کھسکن نال صاحب فراموش ہو گئے فیر اوہناں نے انتہائی سکون وچ اپنا وصیت نامہ قلمبند کر دتا تے سارے مالی تے خانگی معاملات طے کر دتے۔ فیر اپنی بڑی صاحبزادی نال گلاں کردے رہن تے خافظ احمد شاکر آف لہور نوں سوہدرہ بلا کے وعظ و تلقین دی خواہش دا اظہار کیتا تے برملا کہیا کہ ساری عمر رزق حلال کمایا اے کیہ میں بخشش دا حق دار آں؟ایس اُتے خافظ صاحب نے کہیا کہ اللہ کریم رحمت پایاں اے اوہ تہانوں اپنی جوار رحمت وچ تھاں دیوے گا۔ 4 دسمبر نوں بسلسلہ علاج پمز اسلام آباد وچ داخل ہوئے جتھے 9 دسمبر 1994 نوں ایہناں دی حالت بالکل غیر ہو گئی تے زندگی دے آثار معدوم ہو گئے تے اوہناں نے اپنے پتر راحت نسیم نال ملن دی فرمائش کیتی اوہ ایس ویلے اسلام آباد اپڑے سن ایہناں نال گلے ملے تے دریں اثناء کلمہ طیبہ پڑھیا تے خالق حقیقی نال جا ملے۔
