بولن نالوں چپ چنگیری

لكهت:اکرم شیخ

سرمایہ داری نظام نے حکومت دی ای نہیں ریاست دی ونڈ کر چھڈی اے۔ ادارے بنائے فیر ایہناں دا باقاعدہ حصہ مقرر کیتا۔ ایہناں حصیاں دی راکھی لئی کجھ اصول تے قاعدے بنا کے اوہناں نوں آئین تے قنون دا پابند کیتا تے فیر ایہنوں جمہوریت دا ناں دے کے جمہور دے تابع کیتا۔ جمہور دی نمائندگی لئی پارلیمنٹ بنوائی۔ اوہنوں سب توں اُتے متھ رکھیا۔ ظاہر اے ریاست دا کاروبار حکومت توں بناں نہیں چلدا۔ حکومت دا مطلب انتظامیہ تے اوہدے ادارے ہوندے نیں جہناں نوں افسر شاہی یاں بیوروکریسی چلائوندی اے۔ افسر شاہی ریاست دی ملازم ہوندی اے ریاست دی حفاظت اوہدی پہل ہوندی اے اوہدا مڈھلا کم ’’جمہور‘‘ نوں ریاست ولوں ملیاں سہولتاں دینا‘ جمہور نوں اوہدے فیدے اوہدے گھر تک اپڑانا ہوندا اے تاں جے ریاست تے فرد وچالے تعلق پکا رہوے سگوں اوہدے وچ ہور وادھا ہووے پر حکمران اوہناں نوں اپنے سیاسی‘ ذاتی تے مالی فائدیاں لئی استعمال کردے نیں تے فیر اوس ونڈ وچ کان پینا شروع ہو جاندی اے جہنوں آئین تے قنون دے ولگن وچ رکھیا گیا ہوندا اے۔
طاقت اپنے راہ بنائوندی تے فیر ہور حصے داراں نوں وی اپنے نال ملائوندی اے حاکمیت تاں مضبوط ہو جاندی اے پر ریاست کمزور ہون لگ پیندی اے ایہہ کم پاکستان بنن مگروں ای شروع ہو گیا۔ قائداعظم دے سُفنے تاں اوسے ویلے ای چورا کر دتے گئے سن جدوں اک بیورو کریٹ نے قنون ساز اسمبلی دے پہلے اجلاس وچ مستقبل دی شکل صورت بنائون والی تقریر تن دن تیکر روکی رکھی تاں جے لوکائی نوں فلاحی ریاست بنائون دی سوجھ نہ ہووے۔ اوہنوں پتہ لگے کہ ہجرت دے پھٹ کیوں کھاہدے گئے سن ایہو ای بیوروکریٹ مگروں فوج‘ جاگیرداری سیاست دی سرپرستی وچ وزیراعظم وی بنیا سی۔ پاکستان دے شروع وچ ایہو کجھ ای ہوندا رہیا اے۔ وزیراعظم نامزد ہوندے سن یاں فیر بنوائے جاندے سن۔ پر فیر انج وی ہویا کہ 56ء وچ پارلیمانی جمہوری نظام دا آئین بنیا پر اوہدے لاگو ہون توں پہلوں ای سکندر مرزا نے مارشل لاء لا دتا۔ سکندر مرزا کولوں ایوب خان نے طاقت نال اقتدار کھوہ لیا کیوں جے کمانڈ اوہدے ہتھ وچ سی۔ فیر اللہ اللہ خیر صلا دی کھیڈ شروع ہوئی جہڑی اج تیکر چالو اے۔
ایس معصوم پاکستان تے اوہدی ریاست دی اک ہور کہانی وی اے جنہوں پڑھ سن کے دند جڑ جاندے نیں۔ لیاقت علی خان نے مسلم لیگ دی صدارت اُتے قبضہ کرن لئی جہڑیاں چوناں کروائیاں اوہدے وچ پہلی واری انتظامیہ نوں استعمال کیتا ایہو ای اوہ روایت اے جس توں اج تیکر جان نہیں چھڑائی جا سکی۔ جہڑا وی الیکشن کمیشن بنایا جاندا اے اوہ اپنی ذمہ داری طاقت دی خواہش پاروں بڑے ودھیا طریقے نال ادا کردا اے ایسے لئی اج تک عوام دی رائے دا احترام نہیں ہوندا عوام دی نمائندگی دے دعویدار عوام دے حقاں دی حفاظت لئی نہیں پارلیمنٹ وچ نہیں جاندے صرف اپنے ذاتی تے سیاسی فائدے سامنے رکھدے نیں۔ اوہ عوام نال جڑت نہیں طاقت نال تعلق نوں ای لوڑ سمجھدے نیں ایسے لئی الیکشن ایویں کھیڈ تماشا بنے ہوئے نیں مداری جو چاہندا اے اوہ تماشا وکھائوندا اے کدی رچھ بھارو ہوندا اے تے کدی باندر۔
ظاہر اے جدوں طاقت ای غالب ہوندی اے تے فیر جمہوری ای نہیں ریاستی ادارے وی حصے دار بن جاندے نیں۔ نظریہ ضرورت سامنے آئوندا اے اوہنوں سامنے رکھ کے فیصلے ہوندے نیں ایہناں فیصلیاں دی اپنی اک لمی کہانی اے جہڑی جسٹس منیر توں شروع ہوندی ہوئی اج دے جسٹس تیکر آ جاندی اے پر کیہ کریئے ایہناں دی گل کردے ہوئے پر سڑن دا خطرہ ہوندا اے ہن تاں گل اوس توں وی اگے چلی گئی اے کسے وی ادارے اُتے گل کرنا غداری وچ آ سکدا اے ایس لئی
بولن نالوں چپ چنگیری
اوہ جو مرشد بلھے شاہ آکھیا سی
مونہ آئی بات نہ رہندی اے
اوہ پرانی گل اے پر فیر وی سچ تاں ایہو اے کہ نظریہ ضرورت وچوں ای نظریہ پاکستان پنگریا سی جہڑا اج بہت وڈا رُکھ بن چکیا اے ہر ادارہ ایہدی چھاویں بیٹھا ہویا اپنی ہوند دا ثبوت دے رہیا اے۔ حالاں کہ زمینی حقیقت تاں ایہہ وی وے کہ بوہڑ تھلے بوہڑ نہیں اُگدا۔ اوہنوں ذرا دور ہونا پیندا اے پر نہیں جو کرے کرتار۔
گل تاں پاکستان دی ریاست دے مڈھلے زمانے دی سی۔ جہدے وچ سیاست دا نینہہ پتھر یاں فر بوٹا لایا گیا سی اوہدے وچ مفادات دی سانجھ دا پانی وی ضروری سی۔ ایسے ضرورت نے ای طاقت‘ جاگیرداری تے ملائیت دی سانجھ ہوئی‘ حصے ونڈے گئے‘ پر ظاہر اے سب توں بہتا حصہ شیر دا ای ہوندا اے کسے نوں بولن دی اجازت نہیں ہوندی شیر دے سامنے کون بول سکد ااے جنگل دے ہر واسی نوں اپنی جان پیاری ہوندی اے۔ نذیر قیصر نے کوئی 40 ورھے پہلاں اک بولی لکھی سی
اساں لایا سی وَنے دا بوٹا
ویہڑے وچ بندوق اُگ پئی
پر فیر وی اج دا سچ ایہو ای اے
بولن نالوں چپ چنگیری ٭٭