چین نے غربت دا خاتمہ کنج کیتا؟

ماوزے تنگ نے ثقافتی انقلاب برپا کر کے استحصال تے ناانصافی اُتے مبنی رسم و رواج ختم کیتا

قیوم نظامی

لمبی خانہ جنگی دے بعد کمیونسٹ پارٹی آف چائنہ نے انقلابی لیڈر مائوزے تنگ دی عظیم قیادت وچ انقلاب برپا کر کے چین نوں عوامی جمہوریہ چین ڈیکلیئر کیتا۔ انقلاب توں بعد چین وچ وڈی جاگیرداریاں ختم کر کے بے زمین کساناں وچ اراضی تقسیم کیتی گئی۔ عوام دی تعلیم نوں ترجیح دتی گئی تاں جے تعلیم دی شرح وچ وادھا کیتا جا سکے۔ ماوزے تنگ نے ثقافتی انقلاب برپا کر کے استحصال تے ناانصافی اُتے مبنی رسم و رواج ختم کیتے۔ سنگا پور دے عظیم لیڈر لیکوان نے اپنی یادداشتاں اُتے مبنی کتاب وچ تحریر کیتا اے کہ چین دے لیڈر ڈینگ زیائوپنگ نے سنگاپور دی ترقی توں متاثر ہو کے ایہناں نال ملاقات کیتی تے سنگارپور دی شاندار ترقی دا راز پچھیا گریٹ لیکو ان نے کہیا آئین تے قانون دی حکمرانی، میرٹ، کڑی سزاواں سنگاپور دی ترقی دا راز نیں لیکوان نے چین دے لیڈر نوں مشورہ دتا کہ چین دے دروازے بیرونی سرمایہ کاری لئی کھول دین۔
زیائوپنگ نے سنگاپور دے ریاستی تے معاشی ماڈل دے مطابق چین دے نظام وچ جوہری تبدیلیاں کیتیاں اج جدوں کہ دنیا نوں غربت دے چیلنج دا ساہمنا اے ایہناں حالات وچ چین دے لیڈراں نے معجزہ کر وکھایا اے۔ ایس بے مثال معجزے دی انسانی تاریخ وچ ہور کوئی مثال نہیں ملدی۔ چین نے پچھلے 40 سال دے دوران 700 ملین یعنی 70 کروڑ بندیاں نوں غربت توں باہر کڈیا اے۔ پچھلے اٹھ ورھیاں دے دوران ہر سال 10 ملین یعنی اک کروڑ بندیاں نوں غربت توں باہر کڈیا گیا اے۔ چین دے عظیم صدر شی جن پنگ نال سوال کیتا گیا کہ تسیں ایہہ معجزہ کنج کر وکھایا تے اوہناں نے جواب دتا کہ میں 40 سال تیکر کائونٹی میونسپلٹی صوبائی تے مرکزی حیثیت وچ کم کردا ، ایس دوران میرا ایہہ زندگی دا خواب تے مشن رہیا کہ میں چین دے عوام دی غربت نوں دور کر سکاں۔ میں اپنے ایس مشن نوں اپنی پالیسیاں دا مرکز تے محور بنا دتا۔ میں دن تے رات غربت دے خاتمے دے بارے وچ ای سوچدا رہندا۔ چین وچ غربت دے خاتمے دا سہرا کمیونسٹ پارٹی آف چائنہ دے عظیم مضبوط تے پُرعزم لیڈراں نوں جاندا اے۔ جنہاں نے ہمیشہ اپنے ذاتی گروہی تے خاندانی مفاد دے بجائے غریب عوام دے مفاد دے بارے وچ سوچیا۔ عوام دی فلاح تے خوشی ریاستی نظام دا مرکزی نقطہ رہیا، ایسے بنیادی اصول دے مطابق ریاستی نظام دی پالیسیاں تشکیل دتیاں گئیاں۔ انسانی تاریخ شاہد اے کہ دنیا دے جنہاں ملکاں نوں نیک نیت دیانت دار تے اہل لیڈر میسر آئے ، اوہناں نے ترقی کیتی۔ ملائشیا دے عظیم لیڈر مہاتیر محمد نال اک صحافی نے سوال کیتا کہ تسیں ملائشیا نوں ایشیا دا ٹائیگر کنج بنایا تے اوہناں نے جواب دتا کہ جدوں میں پہلی وار وزیراعظم بنیا تے میں سوچیا ، یا تے میں اپنے خاندان نوں معاشی طور اُتے مضبوط بنا سکنا واں یا ملائشیا نوں معاشی استحکام دے سکنا واں  میں  ملائشیا دے حق وچ فیصلہ کیتا۔
چین وچ عوام پراعتماد مشاورت تے شرکت دے سنہری اصول اُتے عمل کیتا گیا۔ چین وچ غربت دے خاتمے دے مشن وچ اٹھارہ سو چینی بندیاں نے اپنی جاناں دے نذرانے پیش کیتے۔ غربت دے خاتمے لئی قوانین بنائے گئے تے منصوبہ بندی کیتی گئی۔ رضا کاراں تے سٹاف نوں تربیت دتی گئی۔ غربت دے خاتمے لئی جیہڑا اصول مرتب کیتا گیا ایہناں دے مطابق صنعت، زراعت، شہری سہولتاں، انفراسٹرکچر ہنر مندی، تعلیم و تربیت، اُتے خصوصی توجہ دتی گئی۔ چین وچ شراکتی معیشت دے نظام نوں رائج کیتا گیا۔ چین دے عوام نوں ایہہ تعلیم دتی گئی کہ ترقی تے خوشحالی سب لئی ہونی چاہیدی اے۔ چین دے ترقی یافتہ علاقیاں نوں ترغیب دتی گئی کہ اوہ پسماندہ علاقیاں وچ غربت دور کرن لئی معاونت کرن۔ پچھلے اٹھ سال دے دوران چین دے امیر صوبیاں نے پسماندہ صوبیاں لئی اک سوبلین چینی یوان دا فنڈ دتا۔اقوام متحدہ نے پوری دنیا نوں ایہہ ایجنڈا دتا سی کہ 2030 تیکر غربت نوں ختم کیتا جائے چین نے ایہہ ٹارگٹ 10 سال پہلے ای حاصل کر لیا اے۔ چین نے دنیا دے مختلف ملکاں نال تعلقات قائم کیتے تے بقائے باہمی دے اصول اُتے خارجہ پالیسی تشکیل دتی۔ چین نے فیصلہ کر لیا کہ اوہ عالمی تنازعات وچ ملوث نہیں ہوئے گا تے عالمی امن لئی کم کرے گا۔ چین نے بیلٹ اینڈ روڈ دے ناں نال اک عظیم منصوبہ شروع کر رکھیا اے جس دے نتیجے وچ اٹھ ملین بندے غربت دی لکیر توں باہر آ جان گے۔ چین دے عظیم لیڈر تے صدر محترم شی جن پنگ نے اپنے اک خطاب وچ فرمایا کہ چین دے 128000 پنڈاں تے 832 کائونٹیز وچ غربت نوں ختم کیتا گیا اے تے ہر شہری نوں روٹی کپڑا مکان روزگار تعلیم صحت دی سہولتا ںفراہم کیتیاں گئیاں نیں۔ ایہہ معجزہ گروتھ دے تسلسل نوں جاری رکھن نال ای ممکن ہو سکیا اے۔ چین نے بیرونی مداخلت نوں قبول کرن دی بجائے چین دے عوام دے مزاج تے کلچر دے مطابق سیاسی تے معاشی نظام تشکیل دتا۔چین دے عوام نوں ایہہ اختیار دتا گیا اے کہ اوہ مقامی سطح اُتے اپنے نمائندے منتخب کر لین۔ چین وچ گراس روٹ لیول اُتے ڈیموکریسی دا نظام اے جد کہ ایس دے اُتے مرکز تیکر میرٹو کریسی دا نظام رائج اے۔ سرکاری ملازمین نوں میرٹ اُتے پرفارمنس دی بنیاد اُتے ترقی دتی جاندی اے۔ اہلیت تے میرٹ جانچن لئی شفاف امتحانات دا نظام وضع کیتا گیا اے۔ لیڈر لئی شرط ایہہ ہوندی اے کہ ایس نے غربت دے خاتمے روزگار دے موقعے فراہم کرن مقامی معاشی ترقی ماحولیاتی تحفظ تے سماجی ترقی لئی کیہ کم کیتا۔
چین نے مضبوط تے فعال احتسابی نظام وضع کر رکھیا اے۔ کرپشن دے جرم وچ سزائے موت دتی جاندی اے۔ چین دے سینکڑے ذمہ دار افسراں نوں کرپشن دے الزام وچ سزائے موت دتی گئی۔ جس ریاست وچ کرپشن غیر معمولی ہوئے اوہ کدی ترقی نہیں کر سکدی۔ پاکستان دے دشمن پاکستان تے چین دے تعلقات نوں نقصان اپڑان لئی اکثر اوقات سی پیک دے بارے وچ مختلف نوعیت دے شکوک و شبہات پیدا کردے رہندے نیں۔ راقم نے ایس سلسلے وچ منصوبہ بندی دے وفاقی وزیر جناب اسد عمر نال جیہڑے بڑے جذبے تے جنون دے نال اپنے فرائض انجام دے رہے نیں، رابطہ کیتا تے سی پیک دے بارے وچ پچھیا تے اوہناں نے کہیا سی پیک دے سارے منصوبے کرونا دے باوجود جاری و ساری نیں جنہاں اُتے دن رات کم ہو رہیا اے۔ سی پیک دا پہلا مرحلہ مکمل ہو چکیا اے تے تاریخ دا ایہہ عظیم منصوبہ دوجے اہم مرحلے وچ داخل ہو چکیا اے۔ اوہناں نے دسیا کہ سپیشل اکنامک زون رشکئی وچ سٹیل ملز دی مشینری اپڑ چکی اے جس لئی چین دی کمپنی سینچری سٹیل نے 240 ملین ڈالر دی سرمایہ کاری کیتی اے جیہڑی پاکستان چین دی لازوال تے بے مثال دوستی دا اک ہور ٹھوس ثبوت اے۔جناب اسد عمر نے دسیا کہ ٹیل ملز دی تعمیر دے دوران 600 بندے روزگار حاصل کر سکن گے جد کہ تکمیل دے بعد اک ہزار بندیاں نوں روزگار ملن گے۔ اوہناں نے دسیا کہ سپیشل اکنامکس زون وچ بنیادی سہولتاں تے بجلی دی سپلائی دا کم تیزی نال جاری اے۔ اوہناں نے کہیا کہ سی پیک دے بارے وچ مختلف نوعیت دے شکوک و شبہات مکمل طور اُتے بے بنیاد نیں۔ حکومت پوری توجہ دے نال سی پیک دے منصوبیاں نوں مقررہ ویلے دے اندر مکمل کرن وچ مصروف اے۔ امریکہ دے سابق نامور وزیر خارجہ ہنری کسنجر نے آن لائن کانفرنس وچ خطاب کردے ہوئے خبردار کیتا اے کہ جے امریکہ تے چین نے مفاہمت دے نال نیو ورلڈ آرڈر لئی گفت و شنید نہ کیتی تے موجودہ کشیدگی برقرار رہی تے دنیا نوں اک ہور عالمی جنگ دا خطرہ ہو سکدا اے جس نال بچن دا واحد رستہ ایہہ وے کہ دنیا دی سپر طاقتاں با معنی بامقصد ڈائیلاگ دا آغاز کرن تے پوری دنیا لئی منصفانہ ورلڈ آرڈر تشکیل دین۔