شیخوپورہ دا شارق نظامی

لكهت:تنویر ظہور

شارق نظامی وچ شعری صلاحیتاں اللہ تعالیٰ نے بچپن توں ای ودیعت کر دتیاں سن۔ ایہدا پہلا شعری مجموعہ 1992ء وچ چھپیا۔ جدوں اوہ میٹرک دا طالب علم سی شارق نظامی دی تھاں اپنا ناں شارق مان وی لکھدا اے۔ مان جٹ ذات دی گوت اے۔ حضرت خواجہ نظام الدین اولیاء دی نسبت نال اوہنے شارق نظامی لکھنا شروع کیتا تے ایسے ناں توں معروف ہویا۔ ایہدا آبائی شہر کروڑ لعل عیسن ہے۔ ایس لئی ایہ اپنے شعری مجموعیاں تے آبائی شہر دا پتہ لکھدا اے۔ آبائی شہر دی وجہ نال ایہدی شاعری وچ خواجہ غلام فرید دی شاعری دا رنگ وی نظر آئوندا اے۔
ڈاکٹر سید تنویربخاری شاعری وچ شارق دے استاد نیں۔ شاعری توں علاوہ تنویربخاری نوں اوہ مرشد دا درجہ وی دیندا اے۔ ڈاکٹر تنویربخاری اپنے آبائی پنڈ کڑیال کلاں (شیخوپورہ) وچ ای ڈیرہ جمائے ہوئے نیں کہ ایتھے اوہناں دے والد سید عبداللہ شاہ دا مزار اے جہدے اوہ گدی نشین نیں۔ تنویربخاری دا سلسلہ نقشبندی اے۔ شارق دا کہنا اے کہ تنویربخاری توں شاعری دی اصلاح دے نال نال تزکیہ نفس وی ہوندا اے۔ یعنی اوہناں توں مینوں تصوف دی تعلیم ملدی اے۔ شارق دی شاعری وچ استا ددا عکس وی نمایاں اے۔
شارق دا سجرا شعری مجموعہ ’’اٹھواں رنگ‘‘ اے۔ ایہدے وچ شارق نے نظم وچ کئی نویں تجربے کیتے نیں۔ اوہنے ست رنگاں دے نال اٹھواں رنگ تخلیق کیتا اے تے اوہ امید دا رنگ اے جہڑا سب توں سووہنا تے سب توں اہم ہوندا اے۔ اٹھواں رنگ وچ اوہنے اک انوکھا تجربہ وی کیتا اے جنہوں میں پڑھ کے حیران ہو گیا کہ شارق اردو تے پنجابی توں علاوہ فارسی دا ماہر وی اے۔ مثنوی اسرار خودی وچ علامہ اقال نے حکایت الماس وزغال بیان کیتی اے جو فارسی وچ اے یعنی ہیرا تے کوئلہ۔ جے ایہناں دوہاں دا کیمیاوی تجزیہ کیتا جاوے تے حقیقت سامنے آئوندی اے کہ ایہناں دا اصل اک ای اے یعنی کاربن۔ اوہ ناپختگی دی حالت وچ کوئلہ ہوندا اے تے جدوں پکا ہو جاندا اے تے ہیرا بن جاندا اے۔ ایس حقیقت نوں ایس حکایت وچ بیان کیتا گیا اے۔ شارق نے اٹھواں رنگ وچ علامہ اقبال دی حکایت الماس وزغال نوں پنجابی شعراں وچ بیان کیتا اے جو واہوا اوکھا کم اے جہنوں شارق نے آسانی نال کر وکھایا۔ اوہ صرف فارسی شعراں دا مترجم ای نہیں سگوں فارسی وچ شعر کہن دی صلاحیت وی رکھدا اے۔ ایہدے شعری مجموعے ’’کیا جاں سے گزر جائیں‘‘ وچ فارسی دا کلام وی شامل اے۔
شارق نے مینوں دسیا کہ اوہ ایس حکایت دے علاوہ علامہ اقبال دے دوجے فارسی کلام دا وی پنجابی وچ ترجمہ کر رہیا اے جو چھیتی چھپے گا۔ اوہدے نزدیک فارسی دے بناں کوئی چنگا شاعر نہیں بن سکدا۔ ساڈا پس منظر فارسی ای اے کجھ کلاسیکی شاعراں نے اردو دے نال نال فارسی وچ وی شعر کہے۔ شارق‘ فارسی توں علاوہ عربی زبان وچ وی دسترس رکھدا اے۔ اوہدا کہنا اے کہ انگریزی کلچر نے نوجوان نسل نوں فارسی تے عربی توں دور کر دتا اے۔ شارق نظامی نے اپنے شعری مجموعیاں دی قیمت اک ہزار روپیے فکس کیتی ہوئی اے مثلاً دیوان شارق 752 صفحے‘ اٹھواں رنگ 222 صفحے تے جاں سے گزر جائیں 96 صفحیاں تے مشتمل اے پر ایہناں تناں مجموعیاں دی قیمت فی مجموعہ اک ہزار روپیے رکھی گئی اے۔ ایس سلسلے وچ شارق دا موقف اے کہ قیمت بھاویں تسیں سو روپیے وی رکھ لوو پنجابی زبان وچ لکھیاں گئیاں کتاباں بڑیاں گھٹ وِکدیاں نیں۔ کتاب چھپا کے میں دوستاں نوں گفٹ کر دینا واں۔ میرا مقصد کمرشل نہیں‘ نہ شاعری میرا رزق روٹی دا ذریعہ اے۔ میرا چھوٹا جیہا کاروبار اے جہدے نال روٹی دا سلسلہ چلدا اے۔ اٹھواں رنگ وچ اوہدی اک مختصر نظم شودر وی اے۔
دوستو! تہانوں پتہ اے کہ شودر ہندوئواں دی نیچ ذات نوں کہندے نیں یعنی خدمتی تے کمی لوک‘ نظم ایس طرح اے:
پاک ٹی ہاوس
جہڑا آوے جاوے
اوہو
وارث، غالب، میر ، اقبال
فیض، ندیم ، دمودر
باہرلے سارے شودر
شارق دی نظم پڑھ کے میں چونکا کہ ایہ باہرلے کون نیں جہناں نوں شودر کہیا گیا اے۔ پتہ لگا کہ شودر دی اصطلاح اوہنے مضافاتی شاعراں تے ادیباں لئی ورتی اے کہ اوہدا اپنا تعلق وی تے اک مضافاتی شہر نال اے۔ اوہدے نیڑے لہوریے مضافاتی شاعراں تے ادیباں دی حوصلہ افزائی نہیں کردے۔ یعنی اوہناں دی اپنی لابی اے تے اوہناں نوں Project کردے نیں۔٭٭