دونویں جہاناں دی فلاح
سانوں قرآن پڑھنا چاہیدا اے، سمجھنا تے غور وی کرنا چاہیدا اے
رابعہ رحمن
کتاباں انسان نوں زندگی دے انج دے حقائق نال جانو کراندیاں نیں جنہاں نوں اوہ اُکّا جاندا ای نہیں ہندا، خالدہ جمیل دی تحریر میرے ساہمنے سی تے میں ایہنوں زندگی دی ساری پرتاں اُتے ازما رہی سی، اوہ فلاح دارین وچ لکھدیاں نیں کہ اج ملک تے مسلماناں دے حالات ویکھ کے تن مختلف قسم دے اثرات دل اُتے ہوندے نیں۔ مسرت ،حیرت تے حسرت، مسرت کیوں ہوندی اے ،مسرت ایس گل اُتے کہ اک ویلا سی جد کہ روئے زمین اُتے کلمہ گو انگلیاں اُتے گنے جاندے سن تے اوہ ای ساری دنیا دی اصلاح نوں نکلدے سن تے پوری امت اکھواندے سن۔ زمین دا نقشہ تے قوماں دی تقدیراں دا بدلنا ایہناں ای دے حوالے سی۔ اوہناں نے باوجود ایس گھٹ تعداد دے خشکی تے تری نال دشمنی مول لے رکھی سی۔ ہن مسرت ایہہ وے کہ اج صرف اک تھاں اسلام دے مرکز توں ہزاراں میل دور مسلمان اکھوان والیاں دی اینی صورتاں نظر آ سکدیاں نیں جس نال بوہت گھٹ ویکھن لئی اکھاں ترسدیاں سن۔
اک اوہ ویلا سی جد کہ مکہ داامیر زادہ مصعب بن عمیر کہ جس ویلے اوہ مکہ دی گلیاں وچ نکلدا تے نہایت قیمتی لباس پا کے تے اگے پچھے غلام ہوندے سن، جدوں جنگ احد وچ شہید ہوندا اے تے ایس دے ترکہ وچ تے مسلماناں دے کول اینا نہیں ہوندا کہ ایس نوں پوری طرح کفن دے سکن۔ صرف اک کمبل سی جہڑا سر لُکان تے پیر ننگے ہو جاندے سن۔ رسول اکرم ﷺ نے فرمایا، سر لُکادیو تے پیراں اُتے گھاہ پا دیو۔ مسرت ایہہ اے کہ اج مسلمان خوشحال فارغ البال آسودہ حال نیں، حیرت ایس امر اُتے ہوندی اے کہ جدوں اوہ مٹھی بھر سن تے بحرو بر اُتے چھائے ہوئے سن، کوئی اک تھاں وی ایہناں توں خالی نہیں سی۔ عرب دے خانہ بدوشاں تے شرباناں نے قیصر و کسری دے تاج پیراں نال روند دتے دنیا دی تاریخ بدل دتی، پر حیرت اے کہ اسیں باوجود کثیر تعداد دے زیادہ توں زیادہ مسلمان اکھوانے آں۔ مسلمان جیہڑے روئے زمین توں برائی بداخلاقی دور کرن تے ظلم نوں مٹان لئی تے نیکی دی اشاعت مظلوماں دی حمایت تے امن دی حفاظت لئی گھلے گئے سن، کیہ اوہ اپنا کم ختم کر چکے نیں۔ حیرت اے برائیاں بداخلاقیاں ودھ رہیاں نیں، ہوس اقتدار دا عالم اے، مادیت پرستی اے، مسلماناں نال دیگر ملکاں وچ جانوراں توں وی بدتر سلوک کیتا جا رہیا اے، کیہ ایہہ اوہ ای قوم اے جنہاں دی عزتاں جنہاں جنہاں دے نبی دا ناموس جنہاں دا قبلہ کعبہ جنہاں دے شعائر دینی کسے ویلے کدھرے وی محفوظ نہیں تے جنہاں دی زندگی تے صحت جنہاں دے قلب و دماغ جنہاں دی اولاد وی دوجیاں دے ہتھ وچ اے، کیہ ایہہ وجیہہ چہرے ایہہ شاندار تے باوقار صورتاں، ایہہ بارعب جسم اوہ ای نیں جیہڑے تجربہ کار دشمن دوست دی نظر وچ سب توں زیادہ حقیر بے وقار تے بے رعب نیں ، کیہ ایہہ موہڈھے نال موہڈھا ملائے ہوئے پہلو بہ پہلو کھڑے نیں تے ایتھوں باہر عدالتاں وچ عدالتاں توں باہر دشمن وانگوں لڑدے نیں ایہناں دے دل تے نیتاں بالکل الگ الگ نیں ایہہ حالات ویکھ کے اکثر اطمینان دی بجائے حیرت تے مسرت دی بجائے حسرت پیدا ہوندی رہندی اے ایس لئی حضور نبی ﷺ نے فرمایا اللہ دی قسم جے تہانوں پتہ چل جائے جو مینوں پتہ اے تے تسیں بوہت تھوڑا ہسدے تے بوہت زیادہ روندے۔یعنی جے تسیں جان دے ہوندے جو میں جاننا واں تے تھوڑا ہسدے تے زیادہ روندے۔ اج ایہہ انسان نہیں انساناں دا کوڑا کرکٹ نیں جنہاں وچ دانے تے کم دے موتی بوہت گھٹ نیں۔ رسول اکرم ﷺ نے فرمایا سی نیڑے وے کہ ہور قوماں تہاڈے اُتے انج ٹٹ پین جویں کھان والے پیالیاں اُتے ٹٹ پیندے نیں تے اک سنن والے نے کہیا کیہ اسیں ایس ویلے تعداد وچ بوہت گھٹ ہوواں گے، آپ ﷺ نے فرمایا نہیں بلکہ تسیں ایس ویلے بوہت ہووو گے پر تسیں سیلاب دی جھگ وانگوں ہوئو گے اللہ تعالیٰ تہاڈے دشمناں دے سینیاں توں تہاڈا ڈر کڈ دیوے گا تے تہاڈے دلاں وچ دہن پا دیوے گا تے اک کہن والے نے کہیا کہ اللہ دے رسول دہن کیہ شے اے آپ ﷺ نے فرمایا ایہہ دنیا دی محبت تے موت دا ڈر اے۔ ساڈے وچوں سینکڑے انج دے نیں جیہڑے اسلام نوں بالکل نہیں سمجھدے تے نہ سمجھن دی کوشش کردے نیں ایہناں نوں اسلام باپ دادا دے ترکے وچ ملیا اے، اوہ نہیں جان دے کہ اللہ ایہناں توں کیہ چاہندا اے ساڈے وچوں بوہت سارے انج دے نیں جنہاں دی زندگی تے موت اسلام نہیں ایہناں دے رسم و رواج، شادی و غمی، تمدن و معاشرت، وضع قطع نشست وبرخاست تے معاملات، تعلقات وچ وی کوئی اسلامی رنگ نہیں۔ ساڈے وچوں بوہت سارے انج دے نیں جنہاں نوں اسلام دے خلاف تے مسلماناں نوں نقصان اپڑان لئی اسلامی مقامات مقدسہ دی بے حرمتی لئی مفت یا بوہت تھوڑی قیمت اُتے خریدیا جا سکدا اے۔ ہن مسرت، حیرت تے حسرت توں بعد عبرت ای دا درجہ اے۔ اوہ گنتی دے کجھ لوک سن اوہ ساری دنیا اُتے بھاری سن، اسیں لاتعداد آں تے زمین اُتے بھاری ہو رہے آں، ایہناں دی زندگی عز ت تے اطمینان نال بسر ہوئی تے آخرت کدھرے ایس توں بہتر۔ ساڈی زندگی ذلت فکر تے پریشانی نال لنگھدی اے تے آخرت دا تے خدا ای حافظ۔ پتہ چلدا اے کہ ساڈے وچ تے ایہناں وچ جیہڑا فرق اے اوہ اتباع دا اے، نسخہ کیمیا یعنی قرآن پاک ہن وی موجود اے نسخہ استعمال کرن والا تے نسخہ پڑھن والا کیہ برابر ہو سکدے نیں نسخہ استعمال کرن والا ای فائدہ چُک سکدا اے محض پڑھن والا کجھ فائدہ نہیں حاصل کر سکدا۔ لہٰذا سانوں قرآن پڑھنا چاہیدا اے۔ سمجھنا چاہیدا اے، غور کرنا چاہیدا اے، سانوں فرائض تے احکامات دی لسٹ آپ تیار کرنی چاہیدی اے۔ جدوں اسیں اپنی اصلاح آپ کراں گے تے قوم تے ملک دی اصلاح وی ہو جائے گی۔
