میزائل یاں بھارتی نیت وچ فتور

مطلوب وڑائچ

کجھ دیہاڑ پہلاں پاکستان وچ بھارت توں آیا میزائل ڈگیا جیویں ای ایہ میزائل پاکستان دی حدود وچ وڑیا پاک فضائیہ نے اوہنوں ڈیٹیکٹ تے کر لیا پر اوہنوں مار نہیں سکے۔ ایہ زمانہ امن اے جنگ دا دور ہوندا تے اوہنوں پاکستان دی حدود وچ داخل ہون توں پہلاں ای مار گرایا جا سکدا سی۔ اوہنے ایہ فاصلہ تن منٹ وچ طے کیتا۔ جس طرح پاکستان نوں ایس میزائل دے آ کے ڈگن دی اگلے ای لمحے خبر ہو گئی جہدے تے چھیتی طور تے بھارت نوں اوسے طرح جواب نہیں دتا گیا کیوں جے ایس میزائل نال کوئی نقصان نہیں ہویا سی ایس لئی ایس اقدام دی ڈاڈھی مذمت کیتی گئی اودھر بھارت نے دو دن بعد من دے ہوئے بیان جاری کیتا کہ پاکستان دے علاقے میاں چنوں وچ ڈگن والا میزائل بھارت دا سی جہدی تصدیق بھارتی وزارت دفاع نے کر دتی اے۔ بھارتی وزارت دفاع نے اپنے بیان وچ آکھیا اے کہ 9 مارچ 2022ء نوں معمول دی دیکھ بھال دوران اک تکنیکی خرابی دی وجہ نال میزائل حادثاتی طور تے فائر ہویا۔ بھارتی حکومت نے معاملے دا سخت نوٹس لیا اے تے معاملے دی جانچ لئی کوٹ آف انکوائری تشکیل دتی گئی اے۔ ایہ معاملہ بڑا افسوسناک اے چنگی گل ایہہ وے کہ حادثے وچ کوئی جانی نقصان نہیں ہویا۔
سپرسانک میزائل دا پاکستان دی حدود وچ آ کے ڈگن دا معاملہ ایناں سدھا تے سادہ نہیں۔ پاکستان دی حدود وچ جیویں ای میزائل ڈگیا چھیتی طور تے حکام نوں اطلاع ہو گئی۔ بھارت وچ جتھوں ایہ میزائل غلطی نال وی اڑیا تے بھارت دے اعلیٰ حکام نوں وی اوسے ویلے اطلاع ہو گئی سی۔ کجھ تاخیر ہو سکدی اے اوہ وی کجھ منٹاں یاں اک دو گھنٹے دی دو دن دی نہیں۔ ایہ حساس ترین قسم دا معاملہ سی پاکستان نال رابطے وچ دو دن کیوں لگے؟ پاکستانی ترجمان دفترخارجہ عاصم افتخار نے بھارت توں مطالبہ کیتا اے کہ اوہ وضاحت کرے کہ بھارتی میزائل کیویں مڑ کے پاکستان وچ داخل ہویا؟ کیہ میزائل اپنے آپ نوں تباہ کرن دے طریقہ کار نال لیس سی؟ بھارتی سپرسانک میزائل لانچ نوں صرف تکنیکی خرابی قرار دینا تے میزائل دے پاکستان وچ ڈگن تے اظہارافسوس کرنا کافی نہیں‘ بھارت نوں کجھ اہم بنیادی سوالاں دے جواب دینے ہون گے۔ بھارت میزائل دی پرواز دے راہ تے رفتار دی وضاحت کرے‘ بھارت دا اندرونی عدالتی تحقیقات دا فیصلہ کافی نہیں۔ حقائق د ے ٹھیک تعین لئی سانجھی تحقیقات کیتی جاوے۔ بھارت دسے کہ اوہ پاکستان نوں ویلے سر دسن وچ کیوں نکام رہیا؟ وضاحت منگے جان تک بھارت نے منن دا انتظار کیوں کیتا؟ بھارت واضح کرے کہ اوہدے کول حادثاتی میزائل لانچ توں بچن دا طریقہ کار کیہ اے۔ بھارت ایس واقعے دے خاص محرکات بارے پاکستان نوں دسے۔ بھارت پاکستانی حدود وچ ڈگن والے میزائل دی قسم تے تفصیل دیوے‘ بھارت اپنے میزائل دی پرواز دے راہ تے ٹریجیکٹری دی وضاحت دیوے‘ ایہ وی دسے کہ آخر کار ایہ میزائل پاکستان وچ داخل کیویں ہویا۔ ترجمان دفتر خارجہ دا کہنا اے کہ نااہلی دی انتہا نوں سامنے رکھدے ہوئے بھارت نوں ایہ دسن دی لوڑ اے کہ کیہ واقعی میزائل نوں اوہدی مسلح فوجاں نے ہینڈل کیتا سی یاں کجھ بدمعاش بندیاں نے؟ پاکستان عالمی برادری اگے سوال کردا اے کہ اوہ جوہری ماحول وچ سنگین قسم دے ایس واقعے دا سنجیدگی نال نوٹس لوے۔ ایس واقعے تے وزیرخارجہ شاہ محمود قریشی نے پریس کانفرنس وچ آکھیا کہ بھارت دی غلطی نال دوہاں ملکاں وچ ایٹمی جنگ چھڑ سکدی سی۔
وزارت خارجہ ولوں جتھے معقول نکات اٹھائے گئے نیں اوتھے کجھ کمزوریاں وی نظرآندیاں نیں۔ پاکستان تے بھارت دے تعلقات جس طرح نال نیں عموماً دشمنی دے اپرلیول تے رہندے نیں اوہدے ولوں آن والے ڈرون مار گرائے جاندے نیں۔ 27فروری 2019ء نو ںجارحیت دی غرض نال آئے دو جہاز سٹے سن۔ ایدھروں تے اودھروں اٹ دا جواب پتھر نال دتا جاندا اے۔ پاکستان وچ بھارتی جسوس سربجیت سنگھ جیل وچ مر گیا۔ اوہ اک جھگڑے وچ ساتھی قیدیاں دے ہتھوں ماریا گیا سی۔ اگلے دن بھارتی جیل وچ اک پاکستانی قیدی نوں بدترین تشدد دا نشانہ بناندے ہوئے شہید کر دتا گیا سی۔ بھارتی میزائل دے جواب وچ پاکستان ولوں چھیتی جواب دتا جا سکدا سی پر تحمل دا مظاہرہ کیتا گیا۔ جس ویلے ایہ میزائل پاکستان دی حدود وچ داخل ہویا اوس ویلے لوکل تے بین الاقوامی پروازاں جاری سن تے اوہناں دا وی اوہو آلٹی نیوڈ سی جے میزائل اوہناں وچوں کسے اک جہاز نوں ہٹ کر جاندا تے یقین کرو پاکستان ولوں چھیتی طور تے انج ای کجھ بھارت وچ کیتا جاندا تے فیر جو ہوندا اوہدا تصورا وی ڈرائونا اے۔ ایٹمی جنگ دے امکانات واضح سن۔ بھارت ولوں میزائل دے فائر ہون نوں غلطی قرار دتا گیا اے۔ میزائل اجہی چیز نہیں جہدی صفائی کیتی جا رہی سی کہ بٹن دب گیا تے فائر ہو گیا۔ اوہنوں چلان لئی لانچر دی لوڑ ہوندی اے ایہ مورچے وچ نہیں محفوظ تھاں تے رکھیا ہوندا اے اوتھوں چک کے کدھرے لے جایا جاندا اے۔ ایہ بڑی بھونڈی دلیل اے کہ غلطی نال چل گیا۔ فرض کر لوو غلطی نال چل گیا تے ایہ اجہی غلطی اے جو خطے دی تباہی دا کارن بن سکدی سی تے اجہی غلطی دا احتمال وی اے۔ عالمی برادری نوں سوچنا ہووے گا کہ اجہے بلنڈر کرن والے ملک دے کول ایٹمی ہتھیار ہونے چاہیدے نیں اوہ نیوکلیئر سپلائر گروپ دا ممبر بنن نوں بے تاب اے جد کہ امریکہ اوہدی پشت پناہی کررہیا اے۔ سانوں جتھے ایہ سوال کرنا ے کہ جیویں ای کسے ابجیکٹ نے پاکستان ول رخ کیتا سی اوہنوں پاکستان وچ وڑن توں پہلاں ای کیوں نہ مار گرایا گیا؟۔ ٭٭