سہمی ہوئی مخلوق دا المیہ

ندیم رضا

عمران خان جلسیاں وچ فیر توں سفنے ویچدے ہوئے تعبیراں دی ضمانت دے رہے نیں۔ اوہناں نوں گل بات کرن دا فن خوب آندا اے۔ اوہناں دا پرجوش لہجہ ایس یقین دے نال سفنے نقش کردا اے کہ ویکھن والیاں نوں تعبیراں دی سرگوشیاں تک سنائی دین لگدیاں نیں۔ ایہناں سفنیاں وچ اوہ جہان صاف وکھائی دیندا اے جتھے سب برابر نیں۔ محمودو ایاز جئے نماز ویلے اک ای صف وچ کھڑے سن۔ اوہ جہڑی انقلابی دنیا وچ سانوں لے کے جانا چاہندے نیں اوہدی پرنور سویراں وچ روشن مستقبل دی نوید وی شامل اے۔ بھک’ ننگ تے افلاس جئے غم اوس دنیا توں بہت پچھے کدھرے ماضی دی گرد وچ رہ جان گے۔ ہُن راج کرے گی خلق خدا دا نعرہ ایہو ایتھے نظام زیست ہووے گا۔ ساڈے اتے صدیاں توں مسلط ظالم’ جابر تے فاسق حکمران جہڑے خوف بن کے ساڈے اتے وَسدے نیں’ جہناں دی پاٹ دار آوازاں توں اسیں کنب جانے آں۔ جہڑے ہزاراںورھیاں توں ساڈی ہڈیاں چبا رہے نیں۔ اوس نویں جہان وچ ایہہ سارے دے سارے پس دیوار زنداں اپنے اپنے جرم دی سزا بھگت رہے ہون گے… اسیں جنم جنم دے کبڑے وی جدوں اوہناں دی گلاں سننے آں تے لمحے بھر نوں صدیاں اتے محیط غلامی دی ساری اذیت تے ذلت بھل جانے آں۔ لمحے بھر دی ایہہ خوشی کسے ہلکی جئی چنگاری وانگوں انھیریاں وچ چمکدی تے فیر بجھ جاندی اے۔ اگلی ای ساعت ساری دی ساری محرومیاں فیر توں آن گھیردیاں نیں۔ اسیں ڈِنگیاں دھوناں والے اپنے لَک دے خم دے نال فیر توں اوہناں غلام گردشاں وچ جنم جنم دی اشرافیہ دی ٹھوکر دی زد اُتے ہونے آں۔ اسیں کبڑے غلام اپنی انا’ خوداری’ عظمت رفتہ تے خودی سنے سب کجھ بھلا بیٹھے’ بس اک ایہہ سفنے ای تے ہین جہناں نوں ویکھنا نہیں بھلے…ہزارہا سال دی غلامی دا بوجھ چکدے چکدے ساڈی گردناں وچ خم آ گیا اے۔ ساڈی دنیا دے لوکاں دے گھر جدوں بچہ جنم لیندا اے اوہ ایہہ خم وراثت وچ لے کے پیدا ہوندا اے۔ ایہہ جاننے آں کہ اوہناں دا بوناپن ایسے خم دے کارن اے جہڑا نسل در نسل منتقل ہوندے ہوئے ہن اوہناں دے وجود دا مستقل حصہ بن چکیا اے۔
اسیں ہر واری مایوس ہونے آں تے ہر واری فیر توں کسے نویں سفنے دی تعبیر دا
تصور کر کے جی اٹھن دا حوصلہ بنھنے آں۔ ایتھے گردناں تے امیداں ٹٹدیاں ای رہندیاں نیں لیکن ایہہ دھرتی بارہا ایسے پتراں نوں جنم دیندی اے جہڑے سفنے ویکھن دی راویت نوں مرن نہیں دیندے۔ ایہہ پتر ایس متھ نوں ختم کر دینا چاہندے نیں کہ ٹیڑھی گردن دا خم نسل در نسل منتقل ہون لگے تے اوہدا سدھا ہونا ناممکن ہو جاندا اے۔ سفنے ویکھن والے دوجیاں نوں وی احساس دواندے نیں کہ جدوں آزادی دی سحر طلوع ہووے گی تے اوس دن ساڈے ایتھے جہڑا بچہ جنم لوے گا اوہ ٹیڑھی گردن تے کمر وچ خم لے کے دنیا وچ نہیں اترے گا۔ اوہ بچہ نویں جہان دی بنیاد رکھے گا۔ جتھے ساڈے شام و سحر غلامی دی گرد تے ذلت وچ لتھڑے ہوئے نہیں ہون گے… غلامی دے ایس لمے دور نے بھانویں کبڑے غلاماں دی زباناں تالو دے نال چپکا دتیاں نیں لیکن ویلا گزرن دے نال نال اوہناں نے اشاریاں وچ گل کرن دا ہنر ایجاد کر لیا اے۔ ایہہ اشارے کنائے وچ اک دوجے دا حوصلہ ودھاندے تے کدی غلام گردشاں وچ آندے جاندے سرگوشیاں وی کردے نیں۔ سفنے ویکھن والیاں دی تعداد آہستہ آہستہ ودھ تے رہی اے لیکن گردن توڑ دتے جان دا خوف اوہناں دی سوچ نوں اک خاص حد توں اگے نہیں ودھن دیندا۔
خوف دے ایہہ دائرے ای اوہ المیہ نیں جہڑے سہمی ہوئی مخلوق نوں صدیاں توں اپنے حصار وچ لئے ہوئے نیں۔ دائرے کھچن والیاں نے مقید مخلوق دے دل وچ وہم پا دتا اے کہ جے ایس حصارتوں باہر نکلے تے سڑ کے راکھ ہو جائو گے۔ ایہہ وہم نسل در نسل گردناں دا ٹیڑھ تے کمر دا خم بن کے ساڈے نال جنم لے رہیا اے۔ اسیں ایس خوف توں بغاوت نہیں کردے کہ کدھرے ساڑ کے راکھ ای نہ کر دتے جائیے۔ اسیںغلام ابن غلام اک نہیں کئی داریاں وچ قید آں۔ سیاست’ اقتدار’ طاقت دے دائرے تے کدی جھوٹ’ فریب’ مکاری دے دائرے’ دائریاں وچ قید رکھن والیاں نے
ایہہ خیال ساڈے لاشعور دا حصہ بنا دتا اے کہ ٹیڑھی گردناں والے صرف حکم بجا لیان لئی جنم لیندے نیں۔ اوہناں دا کم سر جھکا کے آداب بجا لین دے سوا کجھ نہیں۔ اسیں دائریاں وچ قید لوک روز ماراں کھانے آں۔ سانوں روندیا وی جاندا اے تے مسل کے مٹایا وی جاندا اے۔ ساڈی بینائی وی کھوئی جاندی اے تے زبان زخمی کر کے مکالمے دی طاقت وی ہتھیائی جاندی اے۔ ساڈی سماعتاں پگھلے ہوئے سیسے دی سرسراہٹ دے سوا کجھ نہیں سندیاں لیکن فیر وی اسیں سفنے ویکھنا نہیں چھڈدے۔
آزادی امریکی غلامی توں ہووے یا نسل در نسل حکمرانی کرن والے شاہی خانداناں توں۔ آمریت دے جبر نال یا جمہوریت دے فریب نال۔ اسیں آزادی چاہنے آں لیکن حوصلہ نہیں کر پاندے کہ کدھرے فیر توں سفنے دا پچھا کردے کردے سراباں دی نذر نہ ہو جائیے۔ فیر توں ہار جان دا ڈر سانوں بزدل بنائے ہوئے اے۔ اسیں جاننے آں کہ ایہہ زنجیران وی ٹٹن گِیاں جدوں خوف دے دائریاں توں باہر نکلن دی جرات حوصلہ بن کے لہو گرماوے گی۔ جدوں ٹیڑھی گردناں والے شریفاں’ زرداریاں’ چودھریاں تے اوہناں جئیاں دا بوجھ چکن توں انکار کر دیاں گے۔ جدوں وڈیریاں’ جاگیرداراں تے سرمایہ داراں توں اقتدار دا مستقل اختیار کھو کے اوہنوں خلق خدا دے حوالے کردتا جاوے گا… لیکن ایہہ فیر ای ہووے گا جدوں خوف دے ایہناں دائریاں توں پیر باہر کڈن دا حوصلہ کیتا جاوے گا۔ اسیں ایہہ وی جاننے آں کہ جہڑے دن ہمت کر لئی اوس دن خود بخود ساڈی کمر دا خم تے گردن دا ٹیڑھا پن ختم ہو جاوے گا۔
عمران خان وی ایہہ سب جاندے نیں۔ اوہناں نوں ساری خبر اے کہ ا سیں ٹیڑھی گردن والے کبڑے لوک کہڑے سفنے دی خواہش وچ دل و جان ہتھیلی اتے لئے متقل دی پرخار راہواں وچ وی مست تے رقصاں بے خود نکل پینے آں۔ پچھلی واری جدوں اوہناں نے سانوں ایہہ سفنا وکھایا سی تے تعبیر دی صورت وچ ترین’ علیم’ واوڈا’ عامر لیاقت تے فرخ گجر جئے لوک ملے سن۔ سانوں سفنے وکھا کے سپ جئی تعبیراں کولوں ڈسوایا گیا سی۔ عمران خان سانوں کبڑیاں نوں فیر توں سفنے وکھا رہے نیں۔ ایہہ جاندے ہوئے وی کہ اجے ساڈی رگاں وچ پچھلی واری دے سفنیاں دی تعبیراں دا زہر باقی اے۔ اوہ سانوں فیر توں نویں جہان دے سفنے وکھا رہے نیں۔
اسیں ٹیڑھی گردن تے خمیدہ کمر والے لوک اک واری فیر عمران خان دی گل کیویں من لئیے…جدوں ایہہ خبر اے کہ ایس سفنے دی وی تعبیر پہلے توں وکھری نہیں ہووے گی۔