پنجابی بولی دا جھنڈا اُچا ہو رہیا اے۔۔۔!

مدثر اقبال بٹ

پنجاب دی دھرتی دا سب توں وڈا مسئلہ ایہدی تریخ تے رہتل نال ہون والا کھلواڑ اے ۔جنھیں ساتھوں اوہ سچائیاںکھوہ لئیاں جیہڑیاں کسے وی قوم لئی مان جوگ ہندیاں نیں۔پہلاںانگریز نے ساڈی بولی کھوہی تے فیر ساڈیاں نسلاںتوں اونھاں دی پچھان کھون لئی پنجابی نوں روزگار یا سرکاردربار دی بولی بناون دی تھاویںایہنوںگنوار پنے نال جوڑن دی بدبو دارسازش رچائی۔فیر جد سکھ ،مسلم نفرتاں ودھائیاں گئیاںتے سب توں پہلاں بولی اتے ای وار کیتا گیا۔انج جتھے پنجاب واسیاں نوں وَنڈن دی کوشش کیتی گئی ،اوتھے ای بولی نوں وی مذہب نال جوڑ کے پنج دریاواں دے واسیاں چے نفرتاں دا بی بیجیا گیا۔
وَنڈ توں بعد پنجابیاں دا بیوروکریسی تے سیاست وچ زیادہ زور نہیںسی،سو جیہڑے لوک پنجابی دے خلاف سازشاں کررہے سن اونھاں کھل کے اپنا آپ وکھاونا شروع کردتا۔نفرتاں ایہنیاں ودھ گئیاں کہ پنجابی بولن والیاں نوںغداری دے سرٹیفکیٹ ونڈنے شروع کردتے گئے۔ایس گھٹن بھرے دور وچ بابائے پنجابی، ڈاکٹر فقیر محمدفقیر ہوراںآواز چکی تے پنجابیاں دے حقاں لئی لوکائی نوں کٹھا کرن دا آہر کیتا۔ اونھاں دیاں ایہناں کوششاںنوں اوس ویلے دی افسر شاہی ولوں ہر طرح دے رد عمل دا سامنا سی۔اردو کیوں جے سرکار دربار دی بولی سی تے روٹی روزی وی ایسے نال جڑی سی،سو پنجابیاں مجبوراََایہنوں قبول کیتا۔۔
اودھر افسر شاہی ولوںپنجابی دی نندیا دے نال ایہہ تاثر دتا جاندا، جیویں ایس بولی نال جڑے لوک اجڈ تے گنوار نیں۔مطلب کہ ،جیہڑی سازش انگریزاں رچی سی ،اوہ ساڈے اتے قابض افسر شاہی نے ہور اگے ودھائی۔ ایس مشکل ویلے وچ اک پاسے تاں پنجابیاںنوںرزق روزی دا مسئلہ پریشان کیتی کھلوتا سی ،تے دوجے بنھے اونھاں دی بولی تے رہتل تباہ ہورہی سی۔
60دے اخیر اتے مشتاق بٹ ہوراں نے اگانہہ ودھ کے پنجابی دا جھنڈا چکیا تے گلیں باتیں بیٹھکاں لاون دی تھاویں ،میدان چے اتر کے سرکاراں نوں دسیا کے پنجابی اپنی رہتل توںکٹ کے نہیں رہ سکدا۔اونھاں دی اس تحریک نے پنجابیاں نوں اک واری فیر اپنی ماں بولی تے رہتل اُتے مان کرنا سکھایا۔اونھاں دی اگوائی چے ہزاراں لوکاں جلوس کڈھے تے لکھاں لوکاں نوںسدھا دتا کہ اپنی بولی تے رہتل نال جڑ کے رہن وچ ای ساڈی بقا اے۔سانھوں ایہہ وی مننا پوے گا کہ ایہناںپنجابی پیاریاں دے نال نال 3کھیتر ہور سن جنھاں ساڈی ماں بولی نوں سلامت رکھن وچ مُڈھلا کردار ادا کیتا۔پہلا ساڈا مولوی،جیہڑا اج وی پنجابی چے تقریر کرن لگیاں جھکدا نہیں۔ساڈا نعت خوان جنھیں پنجابی چے روز دیہاڑے مسیت دے سپیکر راہیںپنجابی اکھراں نوں عشق رسولۖ دی لڑی چے پرو کے پنجاب واسیاں نوںکٹھا رکھیا۔ساڈے میلے ٹھیلے تے اوتھے لگن والے تھیڑ،جنھاں چے عالم لوہار،عاشق جٹ ،بالی جٹی تے عنایت حسین بھٹی جیہے لوک فنکار ماں بولی نوں اگانہہ ودھا رہے سن۔
انج ای ساڈی پنجابی فلم نے وی ایس بولی نوں مرنوں بچایا ۔احمد راہی،وارث لدھیانوی تے بابا عالم سیاہ پوش جیہے گیت کاراںاجیہاکمال کیتاکہ لوکائی اپنی رہتل نال جڑی رہی۔ایہو ای وجہ سی کہ ساڈی بولی سکولاں کالجاں تے سرکار دربار توں دور رہ کے وی کسے نہ کسے طرح اپنا وجود بچاون چے کامیاب رہی۔۔۔۔ایہناں بیتیاں ورھیاں چے اسیں بہت کچھ گوا کے وی اپنا آپ زندہ رکھن چے کامیاب ہو گئے آں تے ایہہ وی کوئی چھوٹی گل نہیں۔۔۔مینوں ایہہ گل کرن چے کوئی عار نہیں کہ میں اپنی ساری حیاتی چے پنجابی لئی پنجابیاں دی ایہنی گھوڑی جڑت کدی نہیں ویکھی ،جیویں اج دا پنجابی اپنی ماں بولی نال جڑیا ہویا اے۔اج دا میرا نوجوان پنجابی ہون اتے مان کردا اے۔اوہ بلہے شاہ ،وارث شاہ تے سلطان باہو دیاں گلاں نوںشیکسپئریا گوئٹے جیہے مہان لکھاریاںتوںاُچامن دے نیں۔اج دا پنجابی جوان بھگت سنگھ نوںاپنا مان آکھدا اے،اوہنے سازشاں دے جادونوںاپنے پنجاب نال عشق دے زور اتے مکا دتا اے ،جیہڑا اشرافیہ نے اوہدے اتے ،اوہدی پچھان کھون لئی پھوکیا سی۔
اج پنجاب دا کوئی اجیہا شہر نہیں جتھے پنجابی لئی کم نہ ہورہیا ہووے۔ادبی پکھاں اتے ویکھیے تے اج پنجابی پہلاں توں کِتے اَگے نیں۔سیاسی کھیتر چے ویکھیے تے اج دے لیڈر پنجابی چے گل کرنا مان سمجھدے نیں،ایہدی سب توں وڈی مثال میرے نکے ویر تے نگھے سیاستدان ملک احمد نیں ۔انج ای پنجابی بولی ہن روزگار نال وی جڑ رہی اے۔نصاب چے شامل ہوکے ساڈی نویں نسل نوںاپنی رہتل دا جانو وی بنا رہی اے ،تے ہن اوہ ویلا دور نہیں جد ساڈی بولی چے بالاں نوں مکمل نصاب وی پڑھایا جاوے گا۔ایس سلسلے وچ میں اپنے متر پیارے الیاس گھمن تے بھین پروین ملک نوںضرور سراہواں گا ،جنھاں دن رات اک کرکے نصاب تے روزگار دے کھیتر چے کامیابیاں حاصل کیتیاں تے ماں بولی دا جنڈاُچا کیتا۔
ایہہ وکھری گل اے کہ حالے منزل دور اے،پر خوشی دی گل ایہہ ہے کہ پینڈا مکنا شروع ہو گیااے۔جیہڑا پندھ مکاونا اوکھا لگ رہیا سی ،اوہ ہن گھٹ رہیا اے۔ساڈی نویں نسل اوہ سویر ضرور ویکھے گی ،جیہدا خواب میرے جیہے لوکاں ویکھیا سی۔جیہڑا خواب مشتاق بٹ تے فقیر محمد فقیر ہوراں ویکھیا۔ہن اوس خواب دی تعبیر دا چانن سامنے نظر آریا اے۔ایہہ میرے تے دوجے پنجابی سیوکاں لئی وڈی گل اے جیہڑے مایوسی دے ہنیریاں چے وی کدی مایوس نہیں ہوئے۔اونھاں جدو جہد جاری رکھی تے اپنی رت نال پنجابی بولی دے دیوے نوںبالی رکھیا۔۔۔
اج دی گل دے اخیر اتے میںاوس کٹھ دا ذکر ضرور کراں گا جیہڑا چناں دے کنڈے اتے آباد شہر گجرات دے سجناںافضل راز ہوراں دی اگوائی چے ورلڈ پنجابی فورم دے پربندھ ہیٹھ پنجابی لکھاریاں دے مان وچ رکھیاگیاسی۔ایس موقعے اتے زاہد حسن ہوراں دے ناول کہانی اک ماں دی سنے ماں بولی چے لکھیاں گئیاںچنیدہ کتاباں نوں انعامات دے کے اونھاں دی پنجاب سیوا نوں سراہیا گیا۔میں ایہناںسجناں نوں سلامی دے نال اج دی گل مکاونا ہاں کہ جد تیکر اجیہے سجن موجود نیں پنجابی دا جھنڈا ہر پل اچا ہووے گا۔
رب راکھا