دیال سنگھ ریسرچ اینڈ کلچرل فورم دا پہلاموضوعاتی مشاعرا

روایتی مشاعریاں بارے تے اسیں نت سننے آں پر پچھلے دیہاڑے ”دیال سنگھ ریسرچ اینڈ کلچرل فورم” ولوں اک موضوعاتی مشاعرا منعقد کیتا گیا۔ ایس مشاعرے لئی موضوع متھیا گیا سی” مذہبی رواداری تے انسان دوستی” ، موضوعاتی مشاعرے دی رویت شکنی کردیاں مشاعرے وچ مختلف مذہباں نال تعلق رکھن والے شاعراں نوں اچیچا سدیا گیا۔ ایہناں وچوں سکھ کمیونٹی دی نمائندگی ڈاکٹر کلیان سنگھ کلیان ہوراں کیتی ، جد کہ ہندو کمیونٹی دی نمائندگی ڈاکٹر اشوک کمار ہوراں دے حصے آئی ، مسیح کمیونٹی دے نمائندہ شاعر ڈیوڈ پرسی تے نوید انجم شامل سن ۔ ایہ مشاعرا دیال سنگھ ریسرچ فورم دے ‘سیمینار ہال’ وچ منعقدہویا۔
ایس موضوعاتی مشاعرے دی صدارت پنجابی زبان وادب دے استاد، محقق ،معروف شاعر تے روحانی سلسلے نوشاہیا دے گدی نشین ڈاکٹر عصمت اللہ زاہد ہوراں کیتی۔ایس مشاعرے دے اچیچے پروہنے معروف شاعر تے استاد پروفیسر غلام حسین ساجد ہوری سن۔ ایہ وی اتفاق اے پئی گرومت کالج پٹیالہ دی پرنسپل ڈاکٹر جسبیر کور ہوریں لہندے پنجاب یاترا لئی آئے ہوئے سن۔ساڈے کہن تے اوہناں ایس مشاعرے وچ اچیچی رلت کیتی تے اوہناں نوں اچیچے پروہنے دے طور تے مشاعرے وچ شامل کیتا گیا۔اوہناں دے نال ڈاکٹر سرجیت کور( گلزار سندھو ہوراں دے گھر والی) وی سن، جیہناں خاص طور تے بڑی نیجھ نال مشاعرا سنیا۔بھارتی پنجاب توں آئیاں ایہناں معتبر شخصیات پاروں مشاعرے دی رونق ودھ گئی۔
جیہناں شاعراں ایس موضوعاتی مشاعرے وچ کلام سنایا ، سامعین نوں محظوظ کیتا تے داد کھٹی،اوہناں دے ناں ایہ نیں، ڈاکٹر عصمت اللہ زاہد، پروفیسر غلام حسین ساجد، محمد اکرم سعید، پروفیسر حمیدہ شاہین، اقبال قیصر، افضل ساحر، ڈاکٹر ارشد اقبال ارشد، ڈاکٹر عباد نبیل شاد، نصیر احمد،ڈاکٹر کلیان سنگھ کلیان، ڈاکٹر اشوک کمار، عدل منہاس، ڈیوڈ پرسی، مشتاق قمر، نوید انجم تے طاہر نعیم۔مشاعرے وچ رلت کرن والے شاعراں دے پیش کیتے گئے کلام دی ونگی ویکھو:ایتھے اک وضاحت کر دا چلاں جیہڑی میں بطور نقیبِ محفل سبھ دے سامنے وی کیتی پئی شاعراں دے حفظِ مراتب دا لحاظ رکھنا چاہی دا اے پر جے کسے شاعر نوں اوہدے مقام مرتبے توں ہٹ کے اگے پچھے پڑھن دا سدا دے بیٹھاںتے اوہدے لئی پیشگی معذرت۔ ایتھے وی ترتیب وچ کوئی گڑ بڑ ہووے تے معاف کریا جے۔
ایس موضوعاتی مشاعرے وچ طاہر نعیم ہوراں نے غزل سنا کے سنن والیاں دے دل موہ لیے، نمونے دے طور تے اوہناں دے دو شعر پیش نیں:
جدوی اوہدی نظر سولی ہوئی اے
ساڈے دل نوں پھیر تسلی ہوئی اے
کملا نہ بن اوہنے اج وی آنا نہیں
کُنڈی نال ہوا دے ہلی ہونی اے
نوید انجم دا تعلق کرسچیئن کمیونٹی نال اے، اوہناںدی خصوصی شرکت نے مشاعرے دی رونق ودھائی تے ساڈا مان رکھیا، اوہناں دے کلام دا نمونا حاضر اے:
قافلے کرناں دے فیر اک دن لڑن گے
ہنیر نگری وچ لکھاں سورج وڑن گے
بھیت چانن دا اک دن لوکی کھولن گے
میرے بعدوں باقی دا سچ بولن گے
مشتاق قمر اک ادھمی جنے دا ناں اے، تقریباں منعقد کرن تے شاعراں ادیباں نوں کٹھیاں کرن وچ اوہناں دا جواب نہیں ،اوہناں مشاعرے وچ کلام سنا کے خوب داد کھٹی:
کندھ تے لگے کئی کلنڈر بدل گئے
دس ہن کنے پوہ تے ماگھ لنگھاواں میں
شاماں ویلے سارے پنچھی پرت پئے
تیریاں یاداں واجاں مار بلاواں میں
ڈیوڈ پرسی نے وی کرسچیئن برادری دی نمائندگی کر دیاں مشاعر وچ خوبصورت شعرسنا کے مذہبی رواداری تے ہم آہنگی دا مظاہرا کیتا۔ اوہناں دی غزل دے دو شعر پیش کیتے جاندے نیں:
میں چاہنا واں پیار محبت ونڈاں ساری خلقت نوں
میں نہیں چاہندا سانبھ کے رکھاں نرے ثواب مصلے وچ
جنت دے وی لوکاں سارے گھر الاٹ کرا لئے نیں
دس روپئیے پا کے آپو آپ مسیت دے گلے وچ
ڈاکٹر اشوک کمار سچل سرمست تے لطیف بھٹائی دی سندھ دھرتی دے واسی نیں،اوہناںساڈی خواہش تے ، ایس مشاعر وچ شیڈول کاسٹ دی نمائندگی کر دیاں خصوصی رلت کیتی ، اوہ پنجاب یونیورسٹی دے شعبہ سندھی دے استاد تے سربراہ نیں، اوہناں پنجابی وچ نظم سنا کے واہ وا داد سمیٹی۔
عوامی رنگ وچ خوبصورت شاعری عدل منہاس ہوراں دی خاص پہچان اے۔ اوہناںاپنی اک طویل نظم وچوں ساڈے آکھن تے کجھ بند پیش کیتے،
نصیر احمدبڑے سلجھے ہوئے تے سمجھ دار شاعر نیں ،اوہناں نظم سنا کے رنگ بنھیا؛
ڈاکٹر عباد نبیل شاد ہوراں د ے خوبصورت کلام دی ونگی وی ویکھو:
سانجھ ودھان دا ویلا اے
درد ونڈان دا ویلا اے
بوڑھاں چھانگی جاندے او
چھاں ورتان دا ویلا اے
ڈاکٹر ارشد اقبال ارشد ہوراں دی اک غزل دے دو شعر پیش نیں:
ہوون نوں تے کیہ نہیں ہوندا
تیرے بن پر جی نہیں ہوندا
ظالم لوکی تھک جاندے نیں
صابر مونہوں سی نہیں ہوندا
سارے لوک مشیناں بن گئے
ویہلا ارشد وی نہیں ہوندا
مشاعرے دی اکلوتی خاتون شاعرہ پروفیسر حمیدہ شاہین ہوراں غزل وی سنائی تے نال بولیاں وی،غزل دی ونگی دیکھو:
دل دے دنگے کھا جاندے نیں
پگ نوں پنگے کھا جاندے نیں
گھر دی اگ تے پکیا دھوکھا
چنگے چنگے کھا جاندے نیں
پروفیسر محمد اکرم سعید معروف شاعر نیں اوہ شیخوپورا توں خاص طور تے ایس مشاعر وچ شرکت لئی تشریف لیائے۔
اقبال قیصر ہوراں مختصر نظم سُنائی:
نانک دنیا کوڑ ہے
کہہ بھلیا ! دنیا کھچ
حسین! نیواں ہو کے لنگھ جا
اس کفر کرودھوں بچ
افضل ساحر جنے آپ سوہنے نیں اوہناں دی شاعری وی اونی ای سوہنی ہوندی اے۔ اوہناں دوہے ، غزل تے بولیاں سنا کے خوب رنگ بنھیا:
مینوں کلّا ہون دے
اللہ ای اللہ ہون دے
سر پیراں توں وار دے
دل نوں جھلاّہون دے
مستی ونڈ دھمال دی
روپ سولّا ہون دے
سخن سلامت رہن دے
خالی پلّا ہون دے
چڑھدے پنجاب توں آئی، مشاعرے دی مہمان ِ خصوصی ڈاکٹر جسبیر کور ہوراں ”دیال سنگھ ریسرچ اینڈ کلچرل فورم” دے ہون والے ایس مشاعرے نوں سراہیا، اوہناں بابا فرید تے باباگرونانک جی سرکار دی فکری سانجھ دے حوالے نال گل کر دیاں ایہناں دوواں بزرگ ہستیاں دے اشلوک ترنم نال پیش کر کے رنگ بنھیا،
مہمان خصوصی پروفیسر غلام حسین ساجد نے اپنی مشہور نظم ”پینجا” سنائی ، جس توں سامعین بڑے محظوظ ہوئے: نظم دے کجھ بول دیکھو:
پینجیا! پنج دے میری مٹی، جیہنوں پان چڑھی اے سکھ دی
پنج دے میری آپھر، جیہڑی وچ جُسے نہیں ممدی
پنج دے میری کاوڑھ، جیہڑی مڑ مڑ مینوں کھمدی
تاں جے نویں تلائی وچوں، نگ چڑھے مڑ جگ نوں
تاں جے جیون دان ملے ، مڑ ساڈے ہانہ دی اگ نوں
ڈاکٹر عصمت اللہ زاہد ہوراں مشاعرے دی صدارت کیتی ، اوہناں دی شخصیت کسے تعارف دی محتاج نہیں، اوہناں مشاعرے نوں سراہندیاں،مشاعرے دے موضوع تے وی گل بات کیتی تے آکھیا پئی مذہبی رواداری دی ایسے ماحول وچ لوڑ ہور وی ودھ جاندی اے جتھے لوکائی آپا دھاپی دا شکار اے تے صبر تحمل ورگیاں قدراں وساری بیٹھی اے۔ اوہناں اپناکلام وی پیش کر کے خوب داد سمیٹی، اوہناں دے کلام دی ونگی حاضر اے:
ہوندیاں نیں اوہو ہستیاں جگ نوں پیاریاں
چانن جیہناں نے ونڈے تے مہکاں کھلاریاں
جذبے جیہناں دے ہون سلامت جیہناں دے کول
ٹٹیاں پراں دے نال وی مارن اڈاریاں
ایس موقعے تے اوہناں اک نظم وی پیش کیتی، نظم دا سرناواں سی” نکتہ”
ایہ جیون سوکھا نہیں اے
مرشد کامل نے فرمایا
سمجھ لوو تے اوکھا نہیں اے
مشاعرے دے اخیر تے بطورمیزبان تے ڈائریکٹر دیال سنگھ ریسرچ اینڈ کلچرل فورم مہماناں تے شاعراں دے مشاعرے وچ شریک ہون تے اوہناں دا شکریہ ادا کرنا میرا فرض وی سی تے میرے لئی خوش گوار فریضہ وی، مہماناں تے شاعراں دے شکریے دے نال نال دیال سنگھ فورم ولوں چھپن والیاں کتاباں تے فورم دے میگزین پنجاب رنگ دا تحفا شاعراں نوں پیش کیتا گیا۔ ڈاکٹر جسبیر کور ہوراں نوں فورم ولوں یاد گاری شیلڈ وی پیش کیتی گئی، ایس موقعے تے لہندے پنجاب توں ی آئی ہوئی ڈاکٹر سرجیت کور ہوراں اپنے پتی معروف لکھاری گلزار سندھو ہوراں دیاں کتاباں دا تحفا فورم نوں پیش کیتا۔ایہ شاندارتے یاد گار مشاعرا چراں تیک لوکاں دے ذہناں وچ تازا رہے گا۔