بے بسی دیاں گلاں

امر جلیل

صبح سویرے موالی دا فون آیا۔ دوست ہے میرا’ لگدا ملنگ اے پر ٹھیک ٹھاک پڑھا لکھیا اے فلوریڈا یونیورسٹی توں مواصلات یعنی کمیونی کیشن وچ پی ایچ ڈی اے۔ اک بین الاقوامی فرم لئی پاکستان وچ کم کردا اے۔ اردو’ سندھی تے انگریزی اخباراں وچ عورتاں تے بچیاں دے نال ہون والے جرائم دیاں چھپیاں خبراں تراش کے اوہناں تے رائے زنی تے تبصرہ کرن مگروں نیویارک وچ واقع اپنی فرم دے ہیڈآفس نوں گھلدا رہندا اے۔ ایڈیٹنگ دے بعد ہر چھ مہینے دے وقفے نال موالی دے اصلی ناں توں فرم ولوں اک عدد کتاب چھپدی رہندی اے۔ ہن تک اوہدیاں چھبی کتاباں چھپ چکیاں نیں۔ کسے نال میل ملاپ نہیں رکھدا۔ تشہیر توں دور نسدا اے۔ ایس لئی پاکستان وچ اوہنوں نہ کوئی جان دا اے نہ کوئی پچھان دا اے’ اپنے ای وطن وچ اوہ اجنبی اے۔ میرا بچپن دا دوست اے’ اسیں پرانے کراچی دے رام سوامی علاقے وچ پیدا ہوئے سی اک ای سکول’ اک ای کالج تے اک ای یونیورسٹی وچ پڑھ کے جوان ہوئے سی میرے تے اک طرح نظر رکھدا اے’ اکثر کہندا رہندا اے: یار توں کدوں سدھریں گا’ کدی تے سچ بولیا کر۔پچھلے ہفتے دا کالم پڑھ کے موالی نے مینوں فون کیتا’ تینوں اخباراں وچ لکھدے ہوئے اک عمر لنگھ گئی اے تے ہن تک خبر دی مانگ’ ڈیمانڈ توں ناواقف اے۔
میں کجھ پچھنا چاہیا تے مینوں چنگا بھلا جھاڑ دتا۔ کجھ نہ بول’ چپ رہ کے میری گل سن’ کتا جدوں بندے نوں وڈھدا اے تے ایہ گل خبر نہیں بن دی۔ خبر اودوں بن دی اے جدوں اک بندہ کتے نوں وڈھ لیندا اے۔ پاکستان سٹیل ملز دا سنگ بنیاد ذوالفقارعلی بھٹو نے رکھیا سی تے سٹیل ملز دا افتتاح جنرل ضیاء الحق نے کیتا سی۔ تہاڈی ایس گل وچ خبر کتھے اے؟ ایہ تے تسیں لوکاں نوں اطلاع دے رہے او خبر اودوں بن دی اے جے سٹیل ملز دی مخلص انتظامیہ نے سنگ بنیا ددے کتبے توں ذوالفقارعلی بھٹو دا ناں ختم کر دتا ہوندا’ تے اوہدی تھاں وزیراعظم نامعلوم کنندہ کروا دتا ہوندا۔ اودوں ایہ خبر بن دی’ موالی دی گل سن کے مینوں اپنی غلطی دا احساس ہویا۔ پاکستان سٹیل ملز دا ذکر میں ایہ دسن لئی نہیں سی کیتا کہ پاکستان سٹیل ملز دا سنگ بنیاد کنہے رکھیا سی تے سٹیل ملز دا افتتاح کنہے کیتا سی۔ میں تہانوں دسنا چاہندا سی کہ پاکستان سٹیل ملز دا سنگ بنیاد رکھیا گیا سی۔ سٹیل ملز دا افتتاح وی ہویا سی۔ سٹیل ملز چل پئی سی۔ ملک دی لوڑ دی سٹھ فیصد لوہے دے آئٹمز سٹیل ملز بناندی سی۔ چالھی فیصد لوہے دی آئٹمز امپورٹ ہوندی سی۔ فیر کیہ ہویا؟ سٹیل ملز دی پیداوار گھٹ کیویں ہون لگ پئی؟ ساڈی دیسی زباناں دی کہاوت بے معنی لگدی اے کہ پاکستان سٹیل ملز نوں دشمن دی نظر لگ گئی سی۔ مینوں جتھوں تک یاد پیندا اے اودوں زرداری دا دور دور تک نام و نشان نہیں سی۔ ملک وچ لوہے دی آئٹمز دی سٹھ فیصد لوڑ پوری کرن والی سٹیل ملز نوں کیہ ہویا؟ اوہدی پیداوار گھٹن کیوں لگی؟ اوہناں دِناں ملک وچ تعمیراتی کم زوراں تے سی۔ بلڈرز نوں لوہے دے سریاں دی بہوں لوڑ سی۔ سٹیل ملز دی پیداوار ہولی ہولی گھٹدی جا رہی سی اج تک سانوں کوئی نہیں دسدا کہ پاکستان سٹیل ملز نوں نکام کرن دے پچھلے کون سی’ یاں کون سن؟ پاکستان سٹیل ملز دی کارکردگی زوال پذیر ہوندی گئی’ تے آل دوالے وچ چھوٹیاں چھوٹیاں سٹیل ملاں لگن لگ پئیاں جیویں جیویں پاکستان سٹیل ملز تنزلی دا شکار ہوندی گئی اویں اویں چھوٹی موٹی سٹیل ملاں عالم وجود وچ آندیاں گئیاں۔ ویکھدیاں ای ویکھدیاں ملک وچ دس باراں سٹیل ملز پرائیویٹ پارٹیاں چلان لگ پئیاں۔
پاکستان سٹیل ملز دی پیداوار گھٹدی گئی پرائیویٹ ملز دی پیداوار ودھدی گئی۔ آخر کار 2016ء دے نیڑے لاجواب پاکستان سٹیل ملز وچ پیداوار تقریباً ٹھپ ہو گئی کسے نے کسے قسم دا نوٹس تک نہ لیا۔ کسے قسم دی کوئی تفتیش’ کوئی پچھ گچھ نہ ہوئی۔ سرکاری کارندیاں دا رویہ کجھ ایس قسم دا سی جیویں کہہ رہے ہون خس کم جہاں پاک۔پاکستان سٹیل ملز دے دیوالیہ ہو جان دے بعد پرائیویٹ سٹیل ملز دی چاندی ہو گئی۔ پرائیویٹ سٹیل ملز نے دن دگنی رات چوگنی ترقی کیتی۔ اوہناں دی آمدنی وچ ڈھیر منافع ہویا۔ لگن والیاں نوں انج لگا کہ جے پاکستان سٹیل ملز دا بھٹہ نہ بیٹھدا تے فیر پرائیویٹ سٹیل ملز اینی ترقی نہ کردیاں۔ تسیں فقیر دی گل سمجھ رہے او ناں؟ ایس ماجرے دی تہہ تک اپڑن لئی تہاڈا پی ایچ ڈی ہونا ضروری نہیں۔
چنگا اے موالی نے میرے توں ایہ نہیں پچھیا کہ پہلے پنجی ورھیاں دوران کسے وزیراعظم نوں اپنی مدت جہڑی کہ چار پنج ورھے دے نیڑے ہوندی اے پوری کیوں نہیں کرن دتی گئی؟ موالی نے’ چنگا اے کہ ایہ نہیں پچھیا بناں کسے آئین دے ملک پہلے پنجی ورھے کیویں چل رہیا سی۔ واللہ اعلم بالصواب۔٭