جگ جیوندیاں دے میلے

ڈنکی روٹ تے نکلے ہوئے باقر نوں تریجا ورھا اے۔ اوہ اجے راہ وچ ای اے۔ اوہ ستر پچھتر منڈیاں دے نال یورپ اپڑن دا خواب لے کے نکلیا سی۔ اوہدے نال جان والے سارے نکام’ نامراد واپس پرت آئے نیں۔ اوہناں وچ بہت سارے ذہنی مریض نیں تے روزمرہ دی زندگی تے روزمرہ دے امور تک نبھان توں قاصر تے زیرعلاج نیں۔ بہت سارے اجہے وی نیں جو دوبارہ رقم دا بندوبست کرکے ڈنکرز دے راہیں اوسے ڈنکی روٹ تے نکل گئے نیں۔ باقر تن ورھے توں ترکی دے شہر استنبول وچ اک مہربان ترک دے گھر رہندا اے۔ اوہنے اجے نکام واپس پرتن دا ارادہ نہیں کیتا۔ اوہدے دوستاں نے کہیا وی اے کہ ایدھر ٹھہرن توں بہتر اے واپس پاکستان آ جائو کہ ”جگ جیوندیاں دے میلے” ہوندے نیں۔ جان ہے تے جہان اے۔ اوہ دو واری ترکی دی ماکو پہاڑیاں کراس کرن دی کوشش وچ نکام ہو چکیا اے پر لولی (Lovely) اٹلی اپڑ گیا اے۔ اوہدی بحیرہ روم دے مغربی ساحل تے لطف اندوز ہون دی اک ویڈیو وائرل اے جہدے وچ اوہ وکٹری دا نشان بناندے ہوئے کہہ رہیا اے کہ دیکھو اوہ آخر کار یورپ اپڑ گیا اے۔ لولی تے باقر دو سمبل نیں۔ اوہ پاکستان دے کسے حصے بارے ہو سکدے نیں اوہ چار صوبیاں دے کسے شہر’ کسے پنڈ’ کسے گوٹھ’ کسے پنڈ وچ پیدا ہو سکدے نیں تے ڈنکی روٹ دے دوران کسے ملک دی گولی دا نشانہ بن سکدے نیں۔ اوہ گولی توں بچ وی سکدے نیں تے یورپ دے کسے ملک وچ اپڑ وی سکدے نیں۔ ایس ڈنکی روٹ تے ہن افغانستان توں آئے افغانیاں دے بچے وی شامل ہو جاندے نیں۔ ڈنکی روٹ نوں موت دا سفر کہیا جاندا اے۔ ایہدے وچ جان والیاں نوں منزل تک اپڑن وچ بہت ساریاں اوکڑاں دا سامنا کرنا پیندا اے۔ ایہدے وچ نوجواناں دی اک چوکھی گنتی جان توں ہتھ دھو بیٹھدی اے۔ ایہ سفر پنجاب دے گوجرانوالہ ڈویژن توں شروع ہوندا اے تے پاکستان دے بلوچستان’ افغانستان’ ایران’ ترکی توں ہوندا یونان تک جاندا اے۔ یونان وی آخری منزل نہیں’ آخری منزل اٹلی اے جتھے ہن Lovely اپڑ گیا اے۔ باقر اجے تک ترکی وچ اے تے اک مہربان ترک خاندان دا بن بلایا پروہنا اے۔ لولی باقر تے ایہناں ورگے لکھاں بیروزگار نیم خواندہ نوجوان اپنی زندگی داء تے لا کے ڈنکی روٹ اختیار کردے نیں۔ ایس ڈنکی روٹ دا انتظام کرن والے ڈنکرز کہلاندے نیں۔ ایہ ڈنکی روٹ کیہ اے ایہ پاکستان توں غیرقنونی طور تے بارڈر پار کردے ہوئے یونان تے اٹلی تک اپڑن دا مہیب’ خطرناک تے جان لیوا سفر اے۔ ڈنکی روٹ تے جان والے کون ہوندے نیں ایہ نوجوانوں دا اوہ گروہ اے جہنوں پاکستان وچ کسے قسم دے منصفانہ نظام دی توقع نہیں۔ ایہ حالات دے جبر دا شکار نوجوان نیں جہناں دی عمر چوداں توں پنجی تریہہ ورھے دے درمیان ہوندیاں نیں۔ معاشرے وچ روزگار’ تعلیم تے دوجیاں سہولتاں دی عدم فراہمی اوہناں نوں ایس گل تے مجبور کردی اے کہ اوہ کسے طرح ایس چکی دے دو پاٹاں وچوں گزردے ہوئے دن رات دے زندان توں ہمیشہ لئی نکل سکن۔ ایہناں نوجواناں دی بہت وڈی گنتی بوسنیا’ ترکی’ ایران’ مقدونیہ تے یونان دی سرحداں تے بے رحم موت دا شکار ہو جاندی اے:
نہ دست و ناخن قاتل نہ آستیں پہ نشاں
نہ سرخی لب خنجر نہ رنگ نوک سناں
باقر دے نال جان والے سارے نوجوان نکام واپس آ چکے نیں۔ اوہ ایران توں ماکو دی پہاڑی کراس نہیں کر سکے۔ نوجوان جہناں نوں بچے کہنا زیادہ مناسب اے اوہناں دے مطابق ترکی دا بارڈر کراس نہ کرن دی صورت وچ جے واپس اپنے ملک آنا چاہن تے ڈنکرز نوں دوبارہ رقم دتی جاندی اے۔ فیر اوہناں نوں واپسی دی اجازت دتی جاندی اے۔ عدم ادائیگی دی صورت وچ نہ باقر ترکی وچ رہ سکدا اے نہ لولی اٹلی اپڑ سکدا اے۔ ڈنکی روٹ اصل وچ انسانی سمگلنگ دا دوجا ناں اے۔ ایس انسانی سمگلنگ دا مشہور زمانہ راستہ پنجاب’ کوئٹہ’ تافتان’ زاہدان’ شیراز’ تہران’ ماکو تے روان اے۔ ایہ چار ملکاں دا سفر اے تے ایہدے وچ مہینیاں توں لے کے کئی ورھے لگ سکدے نیں۔ ایہناں چار ملکاں سگوں بلقان روٹ دی ریاستاں تک ایہناں ڈنکرز نوں پیسے گھلے جاندے نیں۔ پتہ لگا اے کہ بوسنیا وچ پاکستانی نوجواناں دا اک جم غفیر اے جو روزانہ بارڈر کراس کرنا چاہندا اے پر نکامی تے رات نوں واپس آ جاندا اے۔ بوسنیا وچ پاکستانی سفارتخانہ اوہناں تے مہربان اے۔ اوہناں دے قیام لئی اک تھاں مخصوص اے جتھے اوہ رات گزاردے نیں تے اگلے دن دوبارہ قسمت ازمائی لئی سرحداںتے اپڑ جاندے نیں۔ سفارتخانہ اوہناں نو ںڈی پورٹ کرن دی مفت سہولت دی آفر وی کردا اے۔ ستم ظریفی ایہہ وے کہ ایہ سہولت تے آفر نہ باقر نے قبول کیتی تے نہ Lovely نے۔ اوہناں دا زندگی دا مقصد ای ایہو اے کہ کسے طرح یورپ وچ داخل ہو جان۔ اوہ کسے صورت واپس پاکستان آن دا رسک نہیں لیندے۔ تیراں ورھے دی عمر وچ باقر نے پاکستان چھڈیا سی۔ اوہنوں یقین اے کہ اوہ اک دن یونان اپڑ جاوے گا۔ اوتھے اٹھاراں ورھے توں گھٹ عمر ہون دی وجہ نال اوہ خصوصی سلوک دا مستحق ہووے گا۔ اوہنوں جیل نہیں گھلیا جاوے گا سگوں اوہدی تعلیم دا بندوبست تک یورپ دا ہر اوہ ملک کرن دا پابند اے جتھے اوہ کسے طرح داخل ہون وچ کامیاب ہو جاندا اے۔ لولی دا سانوں پتہ نہیں کہ اوہ کتھوں دا رہن والا اے۔ باقر دا سانوں پتہ اے کہ اوہدا خاندان اوہدی تعلیم تے روزمرہ دے خرچے برداشت کرن توں قاصر سی۔ ایہ دو نوجوان پاکستان دی سماجی تے معاشی صورتحال دی مکمل تصویر نیں۔ لولی وائرل ویڈیو وچ وکٹری دا نشان بنا کے کہہ رہیا اے دیکھو اوہ اٹلی وچ ساحل سمندر تے مزے کر رہیا اے۔ اوہدا کہنا اے کہ پاکستان وچ اوہنوں کسے دے ٹیوب ویل تے نہان دی وی اجازت نہیں سی۔ چھوٹی چھوٹی آزادیاں توں محرومی ساڈے نوجواناں نوں دیس نکالا دے رہی اے۔٭٭