دھرتی پیار دا سلکھناپاہرو۔۔ڈاکٹر اکبر غازی

جیوندیاں جاگدیاں قوماں اپنی بولی، اپنے وسیب،اپنے رہتل رنگ،اپنے رسماں رواجاں تے اپنے لوک ادب نوں سدا اپنے سینے لا کے رکھدیاں نیں،اوہدا کارن ایہ وے پئی اپنے کل دے شیشے وِچ جھات پایاں ای سانوں اپنا پچھوکڑ نظر یں پے سکدا اے اتے سیانیاں قوماں پچھوکڑ دی سیدھ ویکھ کے آون سمے دِیاں نیہاں رکھدیاں نیں۔ ایہ عام ورت ویہار دی گل اے پئی خاص کرکے پِنڈ وسوں وِچ جدوں وی کوئی اوپرا جی کِسے نال مِلدا اے تاں متھے لگن والا اوسے ویلے پچھدا اے بھائیا کِتھوں دا ایں؟تے فیر جدوں اوہ اپنا پِنڈ پیہڑ دس دیوے تاں اگلا سوال ہونداایکیہناں وِچوں ایں؟ تے جدوں اوہ ایہ گل وی دس دیوے تاں اگلا پچھدا اے جنیاں توں کیہدا پتر ایں؟نانکے کِتھے نی؟تے اِنج دے سارے سوالاں دا جواب اوہ ای دے سکدا اے جیہنوں اپنے پچھوکڑ دی پوری پوری سرت سنجان ہووے، اپنے پیودادیاں دا اٹھن بیٹھن یاد ہووے، اوہ اپنی دھرتی دے رنگ روپ نوں جان دا ہووے، اتے اوس نوں اپنی دھرتی تے اگن والے گھاہ بوٹ،رکھاں بوٹیاں، ندیاں نالیاں، دریاواں، جنگل بیلیاں تے دھرتی وِچ اگن والیاں سبھ جِنساں وِچوں اِک اِک دی سنجان ہووے نالے اوہ پتر پتر دا جانو ہووے۔جیہڑے بال نوں جمدیاں سار اوہدی بولی دی گڑھتی نہیں دِتی جاندی اتے اوس نوں اوہدے آلے دوالے دے سماجی ویہار توں دور کر دِتا جاندا اے، اوہدی جھولی اتے دسے سارے مانک موتیاں توں سدا لئی ویہلی ہو جاندی اے تے مڑ اوہدے والی اوہیو گل بن جاندی اے اخے:
تالوں کھنجی ڈومنی کردی تال بتال
دو کو سال اگدوں میرے اِک بھتریے دے بال عید کرن لئی راولپنڈی توں پِنڈ آئے۔ اوسے منڈے دے بھرا دِیاں مجھاں ایتھے حویلی وِچ بدھیاں ہویاں سن۔اوہ بال جدوں اوہناں مجھاں کولوں لنگھن لگے تاں اِک مجھ نے ذرا کو پوچھل ہلائی تے اوہناں بالاں وِچوں ساڈی وڈی پوتری نٹھ کے میرے ول آ گئی تے آکھن لگی۔۔۔دادا ابو وہ گوٹس ہمیں مارنے لگی تھیں میرا پہلاں تے ہاسہ نِکل گیا پر مگروں میریاں اکھیاں وِچوں دو موٹے موٹے اتھرو آپ مہارے باہر آگئے۔ ہاسہ تاں ایس گلوں نِکلیا پئی وسیبی متاں توں وانجے ہوئے ایہ بال مجھاں نوں بکریاں بنان لگ پئے نیں، اتے رون ایس گلوں آیا پئی جیہڑی نسل نے کل نوں ساڈی واگ ڈور پھڑنی اے،اوہناں دی بدعِلمی تے بے عِلمی ایس حد تیکر ودھ گئی اے پئی اوہناں نوں مجھاں تے بکریاں وچ فرق ای نئیں لگدا۔ ہے وی سولھاں آنے سچ، جیہڑی قوم اپنی زبان اتے آلے دوالے دِیاں شیواں دے ناں وی بھل جاوے، اوہدی تارِیخ،اوہدے وِرثے،اوہدے وسیب تے اوہدے رہتل رنگ دے گواچن لگیاں بوہتا چِر نہیں لگدا۔دکھ دی گل تاں ایہ وے پئی ایس جہالت دے دریا وِچ وگدے ایس گندے پانی وِچ سارے پنجابی اکھاں مہیٹ کے مردے تاری ترن لگے ہوے نیں اتے ایس مند بھاگے ویہار وِچ ای چنگ بھاگے ہون دے سفنے پئے ویکھدے نیں۔
اینے گھپ ہنیرے اندر اوہ لوک ای حقے سچے دھرتی دے پتر مِتھے جا سکدے نیں جو اج وی لابھ کلابھ دا چتیا بھل کے، دھرتی ماں دے بیبے پتر بن کے اوہدی بولی تے اوہدے رہتل ویہار نوں جپھا پائی بیٹھے نیں، اوہناں راٹھاں اتے وریاماں وِچوں اِک ناں ڈاکٹر اکبر علی غازی دا اے جیہنوں ہور سچل پنجابیاں وانگر ہر ویلے ایسے اون نوں پورن دا جھل کدھیا رہندا اے۔
جِسراں کِسے آکھیا سیپاسہ اِکو ای رہندا اے ہیرے جاں کھیڑے جاں رانجھا سچی گل تاں ایہ وے پئی پٹھے پانی تاری ترنا ہے تاں بڑ ا اکھا، ایہدے وِچ پیر پیر تے ٹھلاں نال متھا مارن دے نال نال پینڈا وی پرت پرت کے کھوٹا کرنا پیندا اے، بندہ جِناں زور لاکے اگے جان دی واہ لاندا اے ٹھلاں اوہنوں اوناں ای پِچھانہ دِھک دیندیاں نیں، نالے سریر وِچ کڑل وی پیندے نیں،پر چڑھدے پانی نوں اوہیو جودھا تاری تردا اے جیہنوں اوہدی ماں نے پوریاں بتی دھاراں چنگھایاں ہون۔ڈاکٹر اکبر غازی وی بھاویں ظاہری پکھوں بڑا ساد مرادا تے سِدھ پدھرا جیہا منکھ اے پر اندروں وٹیاں دا پورا اے۔ جیہڑے کم نوں ہتھ پاندا اے اوہنوں کرکے چھڈ دا اے اتے ایہو ای کامل مرداں دی نشانی ہوندی اے۔ اخیمرداں اتے گھوڑیاں کم پین اولے تے جدوں پِڑ پے جان تاں میداناں وِچوں کامل مرد اتے نسلی گھوڑے ہی نِتر دے نیں۔
ایہ وی گل پکی اے پئی جیہنوں وی ماں بولی جاں دھرتی بولی دے ہیج دی لٹک لگ جاندی اے اوہ مڑ پرت کے پِچھانہ نہیں ویہندا اتے اگے دا اگے ہی ٹریا جاندا اے۔ایہو حال ڈاکٹر اکبر غازی دا اے،کدی کوئی پنجابی مشاعرہ، کدی کِسے ہور بہانے نال پنجابی پرچارلئی کوئی اکٹھ کرکے ہر حیلے،ہر بہانے لوکای نوں دھرتی اتے اوسدی بولی نال جوڑن دے نال نال دھرتی بولی دے ودھارے دا کوئی نہ کوئی اپرالا کردا ای رہندا اے۔ ہتھلی کتاب نوں چھوہنا اتے سِرے چاڑھنا بھاویں نِرا خجل خواری تے اکھیاں وِچ گھٹا پوان تے لتاں نوں کھلیاں پوان والا کم سی پر ایہ کم ڈاکٹر اکبر غازی نے کرکے وکھا دِتا اے۔ثابت ہو گیا اے پئی اوہ نِرا ناں دا غازی نہیں سگوں سچی مچی کرداردا وی غازی اے، اوہ جیہڑے وی پینڈے پیندا اے اوہنوں پورا کچھ کے چھڈدا اے۔
ویکھن والی گل اے پئی اوہ وسیب جِتھے ہر کوئی دو دونی چھ کرن دے چکر وِچ ہر ویلے ہلکا ہویا پِھرے، اوس دھرتی دے واسی تاں اپنی زبان اتے رہتل رنگ دی گل کرن والیاں نوں سِدھے راہ وی نہیں پاندے اتے اوہناں نوں پیر پیر تے لکھاں طعنے مہنے اتے جگتاں جرنیاں پیندیاں نیں اتے بعضی واری ایہ کم اپنے گھر والے وی کرن لگ پیندے نیں۔ مینوں یاد آگیا اے جدوں سن دو ہزار وِچ پی۔ٹی۔وی۔ والیاں مینوں پنجابی پروگراملوک ویہار دا کمپیئر مِتھ دِتا اتے میں گھر آن کے دسیا پئی فلانے دِن پی۔ٹی۔وی۔ دی ٹیم میری ریکارڈِنگ کرن لئی ساڈے پِنڈ آوے گی تاں میرے نِگدیاں وِچوں ای ساڈا اِک بھرا جنے کھنے نوں آہندا پِھردا سی،ایویں کڑل پیا ماردا اے،ایتھے ولا پی۔ ٹی۔وی۔ دی ٹیم کویں آ سکدی اے،تے مڑ اوہ ٹیم آ گئی تے اوہناں ریکارڈِنگ وی کر لئی تاں وی آکھدا پِھردا سی، ایویں کوئی وِیڈیو بنان والے لے آندے سو،مناں گے اودن جِدن ٹی۔وی۔ تے ایہ پروگرام چلے گا۔۔۔ تے مڑ اوہ پروگرام جدوں ٹی۔وی۔ توں چلیا تاں سارے آکھن لگ پئے، ہیں ایہ تاں سچ ای ہو گیا اے۔
ڈاکٹر اکبر غازی اپنی ہتھلی کتاب وِچ لِکھی مڈھلی گل وِچ اپنے ایس تجربے بارے لِکھدے نیں:
اج میں اپنی نہیں لوکاں دی کتاب دے مڈھلے شبد لِکھن لگا واں،ایہ اوہناں لوکاں دی کتاب اے جیہڑے ماں بولی نال ایناں پیار کردے نیں پئی گل پنجابی زبان بولن توں لِکھن تیک اپڑ گئی اے۔ایہ کتاب اوہناں پنجابی پیاریاں دی اے جیہناں اپنی ساری حیاتی پنجابی دی سیوا وِچ کڈھ دِتی۔ایہدے وِچ اوہناں پنجابی پیاریاں دی گل کیتی گئی اے جیہناں لوڑ مطابق دوجیاں زباناں لئی کم کیتا،پر ماں بولی نوں وی چیتے رکھیا۔میں سلام پیش کرناں اوہناں پنجابی وِدھواناں نوں جیہناں ماں بولی دے مکھ دی لالی ودھان لئی اپنی رت،ویلا،مال تے سیانف دان کرکے اپنا سیِر رلایا۔اساں پنجابیاں دی بقا ایہدے وِچ ای اے جے آپس وِچ ہر پدھر تے پنجابی بولن لگ پئیے تے ویلے کویلے ایہدے وِچ لِکھن تے پڑھن دا وی آہر کریِے۔ پنجابی بولی اتے سبھیاچار لئی نِگھا پیارڈاکٹر اکبر غازی ہوراں دے اتے لِکھے حرف حرف وِچوں چھلاں ماردا ہویا دِسدا اے اتے اوہناں دے شبد ساون رتے تیِاں کھیڈن چلیاں الہڑ مٹیاراں وانگر نیں جو چِکڑ کھوبے دے بہانے بنا بنا کے اِک دوجی نوں موڈھے مارمار راہوں کراہے پان دے اپرالے کردِیاں نیں تے اِک دوجی نوں چِھبیاں دیندیاں اتے چھیڑ خانیاں کردِیاں ہویاں اوڑک پِپلاں تے بوہڑاں اتے پینگھاں جھوٹن لگدیاں نیں۔ اوہناں دے ایس ادھم وِچ اوہناں ولوں پٹیا گیا اِک اِک پیر پنجابی نال اوہناں دے پکے پیڈھے ہیج اتے سولکھنی محبت دا مونہ بولدا ثبوت اے۔ ایس پینڈے پیناں ہاری ساری لوکاں دا کم نہیں نِرا 450 دے نیڑے تیڑے بندیاں دے سرناویاں دی ڈھونڈ بھال کرنی وی بڑا جوکھاں دا کم اے، تے فیر جیہنوں ان دسیاں مِلن جا اوہ کدوں تہاڈا سواگت کرن لئی پھلاں دے ہار لے کے تہاڈے راہ وِچ کھلوتاہوندا اے۔اِنج دے پینڈے پیاں کئی موہڑیاں تے واڑاں نوں الانگھناپیندا اے۔ہو سکدا اے کِسے میرے ورگے بندے دا لیکھا جوکھا تاں ڈاکٹر اکبر غازی ہوراں نوں گھر ے بیٹھیاں وی مِل گیا ہووے پر وِچ چوکھے اوہ وی تاں ہون گے جیہڑے پنجابی نوں جپھے پاندے پاندے اگلے جہان نوں پدھار گئے ہون گے تے اوہناں دے گھراں وِچوں اوہناں دے کیتے کترے کم والیاں ڈائریاں تے کاپیاں گھر اں وِچ نویں روشنی دے نھیرے اندر جیون ہنڈان والے گھردے جی پڑچھتتیاں اتے سٹ چھڈدے نیں۔ مڑ اِنج دے گھردیاں ہتھوں گواچ جان والے سوجھواناں ول ایہناں نوں کئی کئی پھیرے مارنے پیندے ہون گے۔اِک گل ہور وی اے پئی چوکھے گھراں وِچ شاعراں دی شاعری نوں ایڈا لابھ وندا کم نہیں سمجھیا جاندا، بوہتی واری شاعراں دیاں اپنیاں زنانیاں جلال وِچ آن کے اوہناں دے لِکھے ورقیاں نوں چلھ وِچ پھوکن توں وی نہیں اکدیاں تے اِنج دِیاں کجھ لاوارث کتاباں کاپیاں گھراں دے بال پھیری والیاں نوں دے کے رنگ برنگ دِیاں وستاں نال مونہ کرارے وی کردے رہندے نیں۔اِنج دی کولی کھوج دے پینڈے پیاں کجھ لوکاں دے سرناویں دی دس کِتے پیندی اے اتے اوہ لبھدے کِتوں جاکے نیں،کئی لوک نان پکڑے کھان والیاں بڈھیاں دے آکھے لگ کے اپنے جدی پشتی گھر چھڈ کے شہراں نال لگدیاں وستیاں دے دونہ دونہ مرلیاں دے کٹھڑیاں اندر جا سِر تندے نیں۔مڑ اِنج دے شاعر لبھنے پے جان تاں مڑ اوہیو فرہاددے نہر کھٹن والی گل بن جاندی اے۔ کئیاں تھانواں تے جاندیاں نوں اگلے کِسے کم گئے ہوندے نیں تے فیر آن دا آکھ کے بوہے ڈھوہ لیندے نیں۔سیانے آکھدے نیں غر ض وند تاں دیوانہ ہوندا اے اتے جدوں تیکر لیلی دی بھال وِچ مجنوں نہ بنیا جاوے، اودوں تیکرکدوں کوئی شے پلے پیندی اے۔ کِسے اِک ادھے شاعر نوں کھوجناں ہووے تاں وی کوئی گل سمجھ آندی اے پر سواہرے ساڈھے چار س شاعراں بارے کھوج کرکے اوہناں دے کیتے کترے دا لیکھا جوکھا کرنا مت نوں ماسی آکھن والی گل اے اتے ایہ اوہناں سِڑ سڑیاں دا کم اے جو سبھ کجھ بھل بھلا کےآپ ہے نہیں جاں گاہک ہے نہیں دا نعرہ مارکے اپنے کھوج پندھ نوں کچھن ٹر پیندے نیں۔ایہدے نال نال ہر بندے نوں اپنے گھردیاں دھندیاں اندر سویر توں شام کرن لئی لکھاں پاپڑ ویلنے پیندے نیں،جھوٹھ سچ مارنے پیندے نیں تے یاہرِیاں باہریاں لانیاں پیندیاں نیں۔ایہناں سارے بھسڑاں نال نجِٹھ کے مڑ وی جے کوئی اِنج دِیاں سِر پیڑاں نال متھا لالوے تاں اوسنوں ڈاکٹر اکبر غازی آکھدے نیں۔آ ویکھیے پئی کھوج بھال دے ایس پینڈے پے کے پنجابی سوجھواناں دی بھا ل وِچ ڈاکٹر اکبر غازی ہوراں کِنج کِنج کھچاں تھکایاں تے کیہڑی کیہڑی گلیوں کیہ کیہ یاداں جھولی پاکے مڑے۔ ایس کھوج پینڈے ول پدھارن بارے اوہ آپوں لِکھدے نیں:
2015 دی گل اے جدوں میں پنجابی وِچ لِکھن والے سیالکوٹی بھیناں تے بھراواں نوں لبھن ٹریا ساں۔انج تے میں ایہ سفر2011 وِچ ای شروع کر دِتا سی جدوں ڈاکٹر امجد علی بھٹی ہوراں دے کہن تے سیالکوٹ دے شاعراں اتے اِک مضمون لِکھن دا آغاز کیتا سی۔اودوں دو کو مہینیاں دے ٹائم وِچ میں تِن کو درجن شاعر لبھن وِچ کامیاب ہو گیا ساں۔ہتھلے کم لئی البتہ اودوں چِت بنیا جدوں اِک سجن نے مینوں آکھیا پئی تساں منڈی بہاوالدِین دے شاعراں تے کم کیتا،ویلا تے پیسہ خرچ کیتا،کیہ فیدہ ہویا؟ چھ مہینیاں وِچ ای اوہ تے بھل بھلا گئے سن جیہڑے دو چار سجن یاد کردے نیں،ہو سکدا اے کل نوں اوہ وی بھل جان،ایس لئی تسیں کم کرنا چاہندے او تے اپنے ضِلعے تے کرو،جِتھے تساں رہنا ایں۔ایس لئی 2015 دے آخری مہینیاں وِچ پھرولا پھرولی نویں سرِے توں شروع کر دِتی۔ پہلاں میرا خیال سی پئی س سوا س دے ایڑ گیڑ شاعر لبھ جان گے کیوں جے میرے توں پہلے پنجاب یونیورسٹی وِچ اِک مقالہسیالکوٹ وِچ پنجابی ادب لِکھیا گیا سی جیہدے وِچ نارووال تے سیالکوٹ دے 52 پنجابی شاعراں دا تعارف تے نمونہ کلام پیش کیتا گیا سی۔۔۔۔
پنجابی لکھاریاں دی کھوج بھال دے ایس پینڈے پیاں ڈاکٹر اکبر غازی ہوراں ایس پندھ وِچ پیش آن والے واقعات نوں کِتے کِتے ہاسے مخل دی وی ہلکی جیہی رنگنا چاڑھ دِتی اے اتے اپنے تھکویں دا احساس مکان لئی میری جاچے ایہ کم وی ضروری سی،ڈاکٹر اکبر غازی دے بیان کرن دا ڈھنگ وی بڑا سوادلا اے جیہدے اندر نِکی نِکی ہاسے دی مسکارتے ونگاں دی چمکارآپ مہارے پڑھن والے دیاں اکھیاں اندر امر حیاتی دا سرمہ پا دیندی اے تے ساون رتے کِکلی پاندِیاں مٹیاراں دے ہاسیاں دِیاں ٹنکاراں تے جھانجھراں دِیاں چھنکاراں اوہناں دے ایس پینڈے نوں ہلا شیریاں دین لئی گوریا بلھیا کرن لگ پیندیاں نیں، ویکھو اوہناں دی کھوج بیانی دا رنگ روپ:
۔۔۔۔ بشیر احمد ساہی دِھیدو والی تحصیل ڈسکہ دے رہن والے سن، گرنمنٹ ڈِگری کالج ڈسکہ توں نِکلیا تے پسرور روڈ تے پچھدا پچھاندا پِنڈ دے سٹاپ تیکر اپڑ گیا۔ساہیاں دے کِسے بندے دا پچھیا تے دسیا گیا پئی پٹرل پمپ دے لاگے ساہی جنرل سٹور اے،اوتھوں پتہ لگ جاے گا۔سٹور تے اپڑ کے پچھیا تے پینتیِاں کو سالاں دا اِک بندہ حیران ہو گیا،اوہنے جواب دِتا پئی ساڈے پِنڈ ایس ناں دا بندہ نہ ہویا اے تے نہ ہے وے۔میں فیر پچھیا پئی ساہیاں دے کِسے بزرگ بندے جاں پڑھے لِکھے بندے دا ای دس دیو۔اوس منڈے نے اِک سکول دا دسیا پئی اوہ اِک پروفیسر صاحب دا اے،اوتھے جاکے پتہ لگا پئی سکول تے بند اے۔آل دوالے پچھیا پر جواب نانہہ وِچ۔فیر اِک بزرگ پڑھے لِکھے دی اڈیک وِچ گلی دی نکر تے کھلو گیا،اونی دیر نوں لاگے کڑیاں دے سرکاری سکول وِچ چھٹی ہو گئی۔ پہلی واری سرکاری سکول دِیاں مِساں دے سکول چوں نِکلن تے گھراں ول جان دا عمل ویکھن دا مقع مِلیا،پنجتالی پلس مِساں دے ہتھاں وِچ وی اینڈ رائیڈ موبائل سن،پر مونہاں دی رنق وی ڈِم ڈِم لگی، خرے تھکاوٹ دی وجہ توں،انج نظراں فوناں وِچ سن تے اِک وچاری تے ڈِگن وی لگی سی۔دونواں وِچوں اِک نوں وی پتہ نہ لگ سکیا پئی فون دے چکراں وِچ اوہ کِنے وڈے محقق دے کھجل خوار ہون دا نظارا کرن توں رہ گئیاں نیں۔۔۔۔
لگدا اِنج اے پئی شق دے ایس پندھ وِچ اوہناں اکیویں اتے تھکیویں تاں لکھاں جاکھے ہون گے پر اوہ گل نوں بڑے سچجے ڈھنگ نال اگے ٹورن دا ول وی جان دے نیں، چالھی توں ودھ کٹھیاں الہڑ عمر دِیاں استانیاں نوں سکولوں چھٹدیاں ویکھ کے ڈاکٹر اکبر غازی ہوراں نوں اپنی وِسردی تے استانیاں دی اسردی جوانی دافرق وی چیتے پیا ہووے گا مڑ استانیاں دی ڈار تاں گھڑی مگروں اکھاں توں اولھے ہو گئی سی، پرڈاکٹر اکبر غازی دی کھوج ہالی ادھوری سی تے اوہ ہالی وی اوسے گلی دی نکر وِچ کھلوتے کِسے سیانے بندے دی بھال وِچ سی تے مڑ اوہ سیانا بندہ آہی گیا،تے اوس نے آن کے کیہڑا چن چاڑھیا تے اوہنے اگوں ہور کیہڑی گلیے پایا،آ ڈاکبر غازی کولوں ہی سندے ہاں:
۔۔۔۔اللہ اللہ کرکے اوہ سیانا بندہ آیا تے میرے سوالاں دے جواب وِچ اوہنے اِک گلی ول اِشارا کیتا پئی اصغر صاحب ایس گلی وِچ رہندے نیں۔اونی دیر وِچ گرنمنٹ کالج ڈسکے دا اِک پڑھیار وی لاگے آن کھلوتا،بڑے پیار نال مِلیا،روٹی پانی پچھیا۔اوہ میرے سبجیکٹ دا تے نئیں سی پر سیشن دا سبھ توں نِکا منڈا ہون دی وجہ توں میں اوہدے توں پچھدا رہندا ساں پئی کوی وڈا منڈا اوہنوں تنگ تے نہیں کردا،ایس لئی اوہ کپجھ بہتی ہی تابعداری وکھا رہیا سی۔سیانے نوں چھڈ میں اوس نیانے نال ٹر پیا تے اوہنے اِک بوہا جا کھڑکایا۔تیجی واری کھڑکان توں پہلوں ای اِک منڈا باہر نِکل آیا۔تعارف کرایا تے اوہدے انداز وِچ احترام جیہا آ گیا۔آن دی وجہ دسی تے اوہنے جواب دِتا میرے والد صاحب دا ناں بشیر ساہی اے تے سامنے گھر والیاں دا اصغر اے،دوویں واپڈا وِچ نیں،تساں کیہنوں مِلنا اے۔ مینوں احساس ہویا پئی کِسے نے دونواں دے ناں دس کے میری ڈبل مدد کرن دی کوشش کیتی اے۔فیر میں اپنے نال دے منڈے نوں پچھیا پئی کِسے پروفیسر یا سکول ٹیچر دا ای دس۔اوہنے تھوڑی دیر سوچیا تے مینوں اِک گھر لے گیا،بوہا کھڑکایا تے اندروں پینٹھاں کو سالاں دے بزرگ نِکل آے۔اونی دیر نوں میرا رج ہو چکیا سی،ایس لئی میں اوہناں کولوں اوہناں دا تعارف پچھن دی تھاں سِدھا سِدھا مقصد تے آ گیا۔اوہناں بزرگاں نے بڑے چنگے طریقے نال گل سنی تے دسیا پئی ایس ناں دا بندہ تے ہے سی پر فت ہو چکیا اے۔اوہناں منڈے نوں مکان دا پتہ سمجھایا،میں اوتھوں ٹریا تے نویں بوہے تے جا کھلوتا، اِک سوہناں جیہا منڈا اکھاں ملدا ہویا باہر نِکلیا۔اوہدی حالت ویکھ کے مینوں افسوس ہویا پئی اوہنوں کیوں تکلیف دِتی۔خیر اوہنے دسیا پئی اوہ ایسے مکان وِچ رہندے سن، اوہناں دی وفات مگروں اوہناں دی گھر والی نے ایہ مکان ساڈے اگے ویچیا تے پیکے ٹر گئی، اوہ سارا سامان تے کاغذ پتر جو وی ہے سی نال ای لے گئیاں سن تے پتہ لگیا پئی بعد وِچ اوہ فت ہو گئیاں سن۔ اِنج دِیاں ہور کھوجاں میرے دماغ وِچ کربل کربل کر دِیاں رہندیاں نیں،پر سارِیاں گلاں لِکھن لئی بڑے ورقے چاہیدے نیں۔۔۔۔
ڈاکٹر اکبر غازی ہوراں اپنے ایس پندھ بارے جو جو وی لِکھیا اے اوس توں ایس کم لئی کیتے جان والے اوہناں دے کھوج پرکھ دے پندھ دی اِک اِک پرت کھل کے سامنے آ جاندی اے اتے وستی وستی جانا، جنے کھنے توں پچھ پرتیت کرنی تے کئیاں کولوں گلاں وی کرانیاں، ایہ کوئی سکھا کم نہیں سی اتے چار س پنجاہ دے نیڑے پنجابی شاعراں دی بھال کر لینی ایہ وی کِسے ہمت آلے جنے دا کم ای ہو سکدا اے۔
مکدی گل ایہ وے پئی ڈاکٹر اکبر غازی دا ایہ کم صدِیاں تیکر یاد رکھیا جاوے گا۔دوجا ایہ ایس گل دا پکا پیڈھا ثبوت اے پئی سیالکوٹ دی دھرتی کیڈے بھاگاں والی دھرتی اے جیہدے اندر ماں بولی دا ہیج پالن والے اینے سارے جی ہوئے نیں تے اج وی ماں بولی دے ایس جھنڈے نوں چاون والے کوئی گھٹ نہیں۔دوجی گل ایہ وے پئی ایہ تاں 1992 توں پِچھوں والے سیالکوٹیاں دی پنجابی شاعراں دی کھوج اے جے ایہدے وِچ 1992 توں پہلاں والے سیالکوٹ دا سارا علاقہ پایا جاندا تاں ایہ کتاب کوئی ہزار صفحے نوں جا پجنی سی۔ پلیوں پیسے لاکے ایڈی وڈی کتاب نوں چھاپن وی کیہڑا ایڈا سکھا کم اے۔ایہ ہِمت تاں رب سوہنے پنجابی دے اوہناں عاشقاں نوں دِتی ہوی اے جو آپوں پہلاں کتاباں لِکھدے نیں،مڑ کولوں پیسے لاکے چھپواندے نیں اتے مڑ پلیوں ڈاک دا خرچہ بھر کے مفت لوکاں دے گھرِیں اپڑاندے نیں۔ پنجابی دے اوہناں عاشقاں وِچوں ڈاکٹر اکبر غازی نوں وی سِر کڈھ منیا جاندا اے۔ پورے ضِلعے سیالکوٹ اندر کِھلرے ایہناں مانک موتیاں نوں کٹھیاں کرکے جھولی پاون تے ڈاکٹر اکبر غازی ہوراں لئی چوکھیاں چوکھیاں ودھائیاں۔اِنج دے لوک ہی ہوندے نیں جو مشکلاں اتے اکھتاں نوں ویکھ کے ڈھیریاں نہیں ڈھاندے سگوں اوہ ان گاہے پینڈیاں نوں ویکھ کے اپنے ادھم دے گھوڑے دی چال ہور تِکھی کر لیندے نیں تے منزل تیکر اپڑ کے ساہ لیندے نیں۔ اِنج دے سِر سڑے لوکاں نوں ہی تارِیخ وِچ سدا یاد وی رکھیا جاندا اے۔ایس کھوج نے ثابت کردِتا اے پئی ڈاکٹر اکبر غازی نِرا ناں دا ای غازی نہیں سگوں ورہدے مینہ وِچ وی بندوق پھڑ کے قوم دے قرض نوں فرض بنا کے نِبھاہنا جان دا اے۔میں اپنی اِک نظم ایہناں دے ناں کرکے گل مکاندا ہاں:
نیوناں اکھا راٹھاں تایں جیوں نٹھناں وریاماں
جیہڑی قوم اِچ ایہ نہیں جمدے رہندی وانگ غلاماں