دیسی رنگ وچ ڈھلیا عالمی ادبی میلہ

ڈاکٹر صغرا صدف

لہور پاکستان دا سب توں اہم تے متحرک ادبی مرکز اے۔ شاعری‘ موسیقی تے آرٹ ایہدے درودیوار وچ باریاں وانگوں آسودگی تے کشادگی دی علامت دے طور تے موجود نیں۔ لہور دی فضا وچ زندگی دے مثبت رنگ جلوہ گر نیں تاں ای ایہدے رُکھاں دیاں ٹاہنیاں تے بیٹھے پرندے محبت تے امن دے سر بکھیردے لوکاں دے دِلاں وچ حسن تے خوشگوار ریت دا احساس اجاگر کردے نیں۔ لہور وچ ہر دن کئی ادبی تقریباں منعقد ہوندیاں نیں تے ہر لمحے کسے نہ کسے تقریب دے پربندھ بارے سوچیا تے منصوبہ بندی کیتی جا رہی ہوندی اے۔ ایس طرح لہور دی مجموعی فضا ادبی رنگ وچ رنگی ہوئی اے۔ ادب ایتھوں دے لوکاں دے مزاج وچ سما چکیا اے۔ پچھلے کجھ ورھیاں توں لفظ دی حرمت دا پاس رکھن والے ایس شہر وچ منعقد ہون والے وڈے وڈے ادبی میلیاں نے اوہنوں ہور مالا مال کر دتا اے پر ایہ میلے زیادہ تر اردو‘ پنجابی تے دوجے پاکستانی زباناں وچ لکھے جان والے ادب دے عکاس رہے جد کہ حقیقت ایہہ وے کہ ہن پاکستان دا منظرنامہ بدل چکیا اے۔ ساڈی نویں نسل دی اک وڈی گنتی جہڑی کل دی فیصلہ سازی وچ شریک ہووے گی دا مقامی ادب نال برائے نام جیہا تعلق رہ گیا اے۔ اوہناں دی ترجیحات ایس لئی وکھریاں نیں کہ اوہ زیادہ عملی تے مادی نقطہ نظر رکھدے نیں۔ اوہناں نوں ادبی سرگرمیاں نال جوڑ کے اوہناں دے دل وچ نرم گوشہ پیدا کرنا بڑا ضروری سی۔ اوہناں نوں ایہ وی دسنا مقصود سی کہ عالمی زبان وچ ادب ایتھے وی تخلیق ہو رہیا اے تے ترجمے وی ہو رہے نیں۔
ایس مقصد لئی اک اجلے نوجوان رضی احمد نے لہور لٹریچر فیسٹیول دا خواب ویکھیا تے دلی لگن نال تعبیر بنا کے وکھائی۔ پچھلے کئی ورھیاں توں ایس میلے وچ شرکت کر رہی آں پر ایس واری ایہ بڑا وکھرا جیہا لگا۔ اک وجہ تے ایہہ وے کہ پہلے میلیاں وچ صرف اک کلاس دی نمائندگی ہوندی سی جد کہ ایس واری جتھے اک پاسے ایہدے وچ عالمی سطح دے نامور ادیباں دی نمائندگی سی اوتھے دیسی ٹچ تے خاص کر لہوری رنگ دا چھڑکائو بڑا دلفریب سی۔ نوبل انعام یافتہ ادیب عبدالرزاق گھریا دی آمد خوشبو دے جھونکے ورگی سی جنہے مایوس ہوندی سوچ نوں نویں حوصلے نال جوڑیا۔ اوہناں دی گل بات توں ظاہر ہوندی متانت تے دانش ہر کسے نوں متاثر کردی رہی۔ اوہناں دا ابتدائی خطبہ ادب نال محبت کرن والیاں تے ادب دے راہیں دنیا وچ تبدیلی لیان والیاں لئی اک دستاویز دی حیثیت رکھدا اے۔ اج دے دور وچ نسل انسانی نوں درپیش سارے چیلنجز وکھووکھ سیشناں وچ زیربحث آئے۔ خاص کر دہشت گردی ‘ماحولیاتی تبدیلیاں‘ استحصال‘ جنگی جنون تے ودھدی ہوئی ذہنی غربت دا احاطہ کردی ہوئی کتاباں دے حوالے نال تبصرے اہمیت رکھدے سن۔ عشریاں توں گوانڈھی ملک افغانستان وچ جاری کشمکش دے بارے ودھیا تحقیق تے گل بات وی بڑی اہم سی۔ کتاباں دے سٹالاں تے لوکاں دا رش بڑا حوصلہ افزا سی۔ مستنصرحسین تارڑ‘ شاہد محمود ندیم‘ پروفیسر زبیراحمد‘ نین سکھ دیاں پنجابی کتاباں تے بھرویں پذیرائی ویکھن وچ آئی۔ امجد اسلام امجد نوں یاد کرن دی محفل دی نظامت سہیل وڑائچ نے کیتی جد کہ اصغرندیم سید‘ ڈاکٹر ناصرعباس نیئر تے راقم نے اوہناں دی زندگی‘ شاعری‘ ڈرامے تے دوجے فنون تے اظہار کیتا۔
معروف شاعر نبیل نجم نے پنجابی مشاعرے دی خوشگوار نظامت کرکے ایہدی خوبصورتی نوں ودھایا۔ ایس مشاعرے وچ مزاحیہ تے سنجیدہ کلام پیش کیتا گیا جہنوں حاضرین نے بڑا پسند کیتا۔ ایہدے وچ رَلت کرن والیاں دے شوق دا ایہ عالم سی کہ پوڑھیاں تے وی کدھرے کوئی تھاں خالی نہیں سی ایس توں علاوہ بوہیاں دے کول لوکاں دی وڈی گنتی اکٹھی سی۔ تفریح تے تہذیب دی محفلاں دا انعقاد معاشرے وچ توازن برقرار رکھن لئی بڑا ضروری ہوندا اے۔ انج تے لوکاں دی وڈی گنتی دی سنجیدہ تے ادبی سیشناں وچ رَلت ویکھ کے خوشی ہوئی پر میرے لئی سب توں ودھ اطمینان دا کارن نوجواناں دی متحرک شرکت تے ولولہ سی۔ جو دن بھر گل بات سن دے تے شام نوں باہر بھنگڑے تے دوجے علاقائی رقص کردے شاداب نظر آئے۔ اسیں سارے جاننے آں کہ ساڈے ملک دی آبادی دی اکثریت نوجواناں تے مشتمل اے ۔ ایہ نوجوان کل دے پاکستانی معاشرے دے رہنما ہون گے۔ اوہناں نوں ادب نال جوڑنا تے اوہناں دے من وچ ادبی چاشنی تے رغبت پیدا کرنا بہت وڈی نیکی اے۔ ادب انسان دے وجود وچ خیر دے چشمے جاری کردا تے تخریب توں بچن وچ مدد کردا اے۔ رضی احمد بہت شکریہ‘ تہاڈی جدوجہد تے جذبے نوں سلام۔ تسیں اک محب وطن تے دردمند پاکستانی وانگوں پاکستان دے روشن چہرے توں دنیا نوں روشناس کرن وچ اہم کردار ادا کیتا۔
دعا اے میرے ملک دے ہر شہر وچ ایس طرح دے ادبی میلے منعقد ہوندے رہن تے رَلت کرن والیاں دی جھولی خوشبوئواں نال بھردے رہن۔ امید اے دنیا دے وکھووکھ ملکاں توں شریک ہون والے عظیم مصنف اپنے اپنے ملکاں وچ جا کے کسے نہ کسے سطح تے ساڈی ادب پروری‘ امن پسندی تے روشن خیالی دا تذکرہ ضرور کراں گے۔ اک صلاح جہڑی میں ضرور سامنے رکھنا چاہنی آں کہ ساڈے صوفیاء نے معاشرے وچ شعور تے روشن خیالی لئی جو شہرہ آفاق ادب تخلیق کیتا اگوں اوہناں دے حوالے نال وی اک دو سیشنز ہونے چاہیدے نیں۔٭