عمران دی گرفتاری اتے احتجاج دی آڑ وچ بدامنی‘ گھیرائو جلائو

کوئٹہ وچ ڈی ایچ اے دے دفتر تے پلس چوکیاں اتے دھاوا بول دتا گیا

وزیراعلیٰ نے ذمہ وار عناصر خلاف سخت ایکشن لین دا حکم دے دتا

فیصل ادریس بٹ

عمران خان دی نیب وچ گرفتاری دی خبر اتے ملک دے دوجے شہراں وانگوں بلوچستان دے مختلف شہراں وچ وی مظاہرے ہوئے۔ صوبائی دارالحکومت کوئٹہ وچ ہون والے مظاہریاں وچ اک شخص دی ہلاکت وی ہوئی۔ ایس حوالے نال ایہہ اہم سوال اے کہ پلس اہلکاراں نوں مظاہرین نال نمٹن لئی اسلحہ استعمال کرن دی اجازت نہیں سی فیر وی جان بوجھ کے فائرنگ کر کے حالات خراب کرن دی کوشش کہنے کیتی؟ جو وی ایس مجرمانہ فعل وچ ملوث اے اوہنوں بے نقاب کیتا جاوے۔ ایس بے گناہ نوجوان دی نعش اتے ہن سیاست نہ کیتی جاوے۔ کوئٹہ وچ جیویں مظاہرین نے ڈی ایچ اے دے دفتر تے پلس چوکیاں اتے دھاوا بولیا اوس توں اندازہ ہوندا اے کہ جان بوجھ کے مظاہرین نوں سکیورٹی فورسز نال لڑان دی سازش کیتی جا رہی اے۔ ایس ویلے بلوچستان وچ انج دے ای سکیورٹی ات گرداں نال نبردآزما نیں تے قربانیاں دے رہیاں نیں۔ ایس طرحاں دے واقعات توں عوام نوں اپنی فورسز توں بدظن کرنا کسی وی صورت فیدے مند نہیں۔ ایسے سماج دشمن عناصر جہڑے سیاست دی آڑ وچ ایسی مکروہ حرکت کر رہے نیں۔ وزیراعلیٰ بلوچستان نے وی سیاسی احتجاج دی آڑ وچ بدامنی پھیلان دا سختی نال نوٹس لیندے ہوئے ایسے عناصر دے خلاف سخت ایکشن لین دا حکم دتا اے۔ گرفتاری دے ردعمل وچ عسکری املاک تے کور کمانڈر ہائوس نوںکھنڈرات وچ تبدیل کرن دی ہر محب وطن مذمت کردا اے۔ پاکستان دے رکھوالیاں نے اک واری فیر ثابت کیتا اے کہ اوہ عوام دی جاناں دے محافظ نیں۔ جلائو گھیرائو‘ املاک دے شدید نقصان دے باوجود مظاہرین تے اک چھڑی وی نہیں چلائی گئی۔ آرمی چیف سید عاصم منیر دی سکیورٹی فورسز نوں واضح ہدایت موجود نیں کہ اوہ مشتعل ہجوم نوں نقصان پہنچا کے روکن دی کوشش نہ کرن۔ ایہہ کم سول حکومت دا اے کہ اوہنوں ملک بھر دی فول پروف سکیورٹی یقینی بنانی چاہیدی اے۔ ایس ویلے صوبہ پہلاں ای معاشی تے مالی بحران دا شکار اے۔ ایہناں حالات وچ سیاسی‘ بدامنی حالات ہور خراب کر سکدی اے۔ حکومت نے صوبے وچ دفعہ 144 نافذ کرتی اے۔ انتظامیہ پلس تے قنون نافذ کرن والے ادارے وی کوشش کرن کہ کسی وڈے تصادم دی نوبت نہ آوے۔ احتجاج عوام دا حق اے مگر اوہنوں پرامن رکھ کے استعمال کرنا بہتر ے تاں جے جانی تے مالی نقصان توں بچیا جا سکے۔
ایہہ صوبہ بلوچستان واضح طور تے پشتو تے بلوچی بولن وچ کجھ ایس طرحاں تقسیم اے کہ دونویں علاقیاں دے سیاستدان صرف اپنے مفادات دا سوچدے نیں۔ کوئی نواب اے تے کوئی سردار۔ چنگی توں چنگی انتظامیہ وی ایتھے اوہناں خاناں نواباں دے ہتھیں یرغمال بن کے رہ جاندی اے۔ ایہہ سیاسی اشرافیہ بلوچ ہون یا پٹھان علاقیاں دی اوہناں نوں عوام دی ترقی تے اوہناں دے مسائل دے حل نال کوئی دلچسپی نہیں۔ ایہہصرف اپنی اپنی سیاسی دکانداری چمکان وچ مصروف رہندے نیں۔ اوہناں دی سیاست دا مطمع نظر صرف تے صرف کرسی‘ جھنڈے والی گڈی تے ہر کم دے عوض اپنی کمیشن وصول کردا ہوندا اے۔ ضیاء الحق دے دور مگروں ایتھے مذہبی گروپ وی سیاست وچ آئے۔ اوہناں توں امید سی کہ اوہ خود خوف خدا نال کم لین گے مگر اوہ وی اوسے رنگ وچ رنگے گئے تے عوام دے مسائل توں ودھ اپنے مسلک تے مدارس تک محدود رہے۔
چند اک نے تھوڑا بہت کم کیتا مگر ایہہ سب تعلیم‘ صحت تے روزگار دے حوالے نال زیادہ کجھ نہیں کرسکے۔ ایہناں وجوہات دی بنا تے منہ زور انتظامیہ سامنے آئی مگر سب توں وڈا نقصان صوبے نوں ایہہ ہویا کہ ایتھے میرٹ دا خاتمہ ہویا۔ لسانی تے قومی تعصب نے ہر جگہ کاری وار کیتا۔ بااثر فیدے وچ رہے۔ بے اثر لوک ویسے ای درماندہ نیں۔ ایہناں حالات پاروں ایتھے عسکریت پسندی وی انتہا پسندی نوں فروغ ملیا تے حالات توں تنگ مسائل دے ستائے نوجوان گمراہ عناصر دے ہتھے چڑھ کے ات گردی ول راغب ہوئے۔ ایہدے نتیجے وچ پورا صوبہ اج کل اک واری فیر ات گردی دی لپیٹ وچ اے۔
مگر ہن اوتھے وی حالات بوہتے بہتر نہیں لگدے۔ پچھلے دناں ات گرد مسلح باغی تنطیم دے دو گروپاں وچ کجھ زیادہ ای اختلافات ابھر کے سامنے آئے۔ انج مالی وسائل تے اسلحہ دی بندربانٹ کارن پیدا ہون والے ایس ہنگامے وچ اک بڑا شدت پسند ساتھی سنے مخالف دھڑے نال باہمی لڑائی وچ ماریا گیا۔ ایس توں پتہ چلدا اے کہ دوجے مسلح گروپاں وچ وی جہڑی ٹٹ پھج ہوئی اے دھڑے منظر عام تے آندے نیں۔ اوہناں وچ وی غیر ملکی مالی امداد دی تقسیم تے اسلحہ دی تقسیم دی وجہ ای اے۔ جے حکومت بلوچستان ناراض نوجواناں دی دلجوئی کرے۔ اوہناں دے علاقیاں وچ تعلیم‘ صحت تے روزگار دے ذرائع پہنچائے تے ایہہ شدت پسندی قابو وچ آ سکدی اے۔
ایس ویلے مالی مسائل دی وجہ نال پورا صوبہ سیخ پا ہے۔ سرکاری ملازم پریشان نیں۔ اوہناں نوں تنخواہ نہیںمل رہی۔پتہ نہیں چلدا سالانہا رباں روپے ملن والے ترقیاتی فنڈز کتھے جاندے نیں۔وزیراعلیٰ عبدالقدوس بزنجو نوں ایس پاسے بھرواں توجہ دینا ہووے گی۔ مہنگائی نے وکھری قیامت برپا کر رکھی اے۔ گڈ گورننس دی گل چھڈ ایتھے تے حکومت رٹ ای نظر نہیں آ رہی۔ انتظامی افسر الگ پریشان نیں۔
سارے سیاستدان تے حکمران جماعت نوں مل بیٹھ کے اوہناں مسائل توں کڈن دی راہ کڈنا ہووے گی ورنہ ات گردی تے عسکریت پسندی دا شکار ایہہ صوبہ ہور مسائل دا شکار ہو سکدا اے۔ ایسے ویلے وچ جدوں سی پیک دے تحت بہت سارے منصوبے صوبہ بلوچستان وچ مکمل ہو رہے نیں۔ وسطی ایشیا توں تیل تے گیس دی فراہمی ایس صوبے دے رستے شروع ہو چکی اے تے حالات و معاملات کنٹرول کرنا مرکز تے صوبائی حکومت دی اہم ذمہ واری اے۔ ایس توں فرار ممکن نہیں۔ ملک ایہہ پسماندگی دا شکار صوبہ حکمراناں دی توجہ دا مستحق اے۔