بندوخان توں پرویز تک

لکھت:رئوف کلاسرا

طارق بخاری نال اچانک ملاقات اک شادی وچ 22ورھے بعد ہو رہی سی۔ اوہ اجے کجھ دن پہلے تک ڈپٹی کمشنر شیخوپورہ سن تے اجے تبدیلی ہو کے لہور آئے طارق بخاری نال پہلی ملاقات 1985ء وچ ہوئی سی جدوں اسیں دوواں ہائی سکول کروڑ وچ نویں جماعت وچ اکٹھے ہوئے تے دو ورھے اکٹھے پڑھدے رہے سی۔ طارق دے والد صاحب محکمہ فوڈ وچ سن۔ تبادلہ ہویا تے اوہ اپنے پتر نوں اوتھے لے آئے سن جد کہ میرے بھرا سلیم کروڑ دے اک بینک وچ کیشئر دی نوکری کردے سن۔ اوہناں نے ای مینوں پنڈ توں 50کلومیٹر دور ایس سکول وچ داخل کرایا سی۔ ایس سکول وچ داخلہ کران دی خاص وجہ اوتھوں دے ہیڈ ماسٹر حسن راں صاحب تے سکول ٹیچر چوہدری حسن صاحب سن۔ ایس سکول دا معیار ایہناں دو استاداں دی وجہ توں بہت اُچا ہو چکیا سی۔ سلیم بھرا نے کوٹ سلطان سکول توں اٹھویں جماعت دے بعد مینوں کروڑ سکول داخلہ کرا دتا انج مینوں روزانہ تقریباً اسی نوے کلومیٹر سفر کرنا پیندا سی۔ پہلاں صبح سویرے اپنی بستی جیسل کلاسرا توں لیہ شہر جانا پیندا سی تے اوتھوں ویگن لے کے 30کلومیٹر کروڑ دا سفر طے کرنا پیندا۔ انج اک سائیڈ دا 45کلومیٹر سفر کردا سی۔ وجہ اوہی کہ بھرا سلیم دا خیال سی ایہ چنگا سکول اے تے میں چنگا پڑھاں گا۔ طارق تے دوجے کئی کلاس فیلوز اوتھے دوست بنے۔ دو ورھیاں وچ اینی ساری یاداں کروڑ سکول تے کروڑ وچ چھڈ کے آیا کہ اج وی کروڑ دے ایہناں کلاس فیلوز دی یاداں تنگ کردیاں نیں۔ حیران ہونا آں کہ دو ورھے دے اندر انسان کیویں دوستاں دا کنبہ بنا لیندا اے جہناں دی یاداں توں جان چھڈانا مشکل ہو جاندا اے۔ اوتھے بندو خان نال دوستی ہوئی سی جدوں اک دن بندو نے مینوں اپنی دکان دے باہر توں کرکٹ میچ ویکھدیاں ہوئیاں ویکھ لیا۔ ایہناں دناں خال خال ای ای رنگین ٹی وی سیٹ ہوندے سن۔ بندو خان دی دکان تے رنگین ٹی وی سی۔ شہر دی بڑی مشہور دکان جتھے مزیدار کھانا ملدا سی پر ضروری سی کہ تسیں اوتھے بیٹھ کے چاء پی رہے ہوو یاں کھانا کھارہے ہوو۔ میرے کول شاید اوس دن پیسے نہیں سن کہ بیٹھ کے کجھ کھا کے میچ ویکھدا حالاں جے سلیم بھرا روزانہ مینوں جیب خرچ دیندے سن۔ بندو دی میرے اُتے نظر پے گئی کہ کوئی طالب علم اپنا بستہ چکے باہروں جھانک کے ٹی وی میچ ویکھن دی کوشش کر رہیا اے۔ اوہ میرے کول آیا تے آکھیا: اندر آ جا ؤ تے بیٹھ کے میچ ویکھ لو میں نے جھجک کے آکھیا کہ ایتھے ٹھیک اے۔ اوہ بولیا: تسیں اندر آ جاؤ۔ میں آکھیا: پر میرے کول کھان دے پیسے نہیں۔ اوہ ہس پیا تے بولیا: کوئی گل نہیں تسیں میچ ویکھ لو۔ مینوں یاد اے سلیم ملک دی کلکتہ وچ بھارت دے خلاف دھواں دھار بیٹنگ اوتھے بیٹھ کے ویکھی سی تے پاکستان نے میچ بھارت توں کھوہ لیا سی۔ اوس ویلے بندو خان نے مینوں کھانا کھوایا تے انج اوہدے نال اک طویل دوستی دا آغاز ہویا جو دو ورھے پہلاں اوہدی موت تے ختم ہوئی۔ بندو خان نے مشکل زندگی گزاری۔ ماپے سن تے گھر وچ برکت سی۔ دکان خوب چلدی سی۔ پہلاں پیو تے فیر ماں چل بسی تے برکت بندو دے گھر توں روٹھ گئی۔ فیر جائیداد دا بٹوارہ ہویا۔ دکان وک گئی۔ ورھیاں بعد میں کروڑ گیا تے بڑی مشکل نال بندو نوں لبھیا تے اوہ موبائل فونز دی اک نکی جہی دکان تے بیٹھا بیلنس ویچ رہیا سی۔ اوہناں دناں بندو نوں گھریلو مسئلیاں نے گھیریا ہویا سی۔ جو کجھ میرے توں بن سکیا اوہدی مدد کیتی تاں جے اوہ دوبارہ اپنے پیراں تے کھلو سکے۔ اوہنوں کروڑ کچہری وچ دوبارہ اک کیفے بنوا کے دتا۔ کجھ دوستاں نے وی مدد کیتی پر بندو دی قسمت اوہدے توں انج روٹھ گئی سی کہ اوہ دوبارہ نہ سنبھل سکیا۔ آخری دناں وچ بندو دا جگر جواب دے گیا سی۔ کجھ علاج دی کوشش کیتی پر بہت دیر ہو چکی سی۔ اوپنی بھیناں، بھانجیاں تے بالاں لئی دربدر پھردا اک دن قبر وچ جا سویا۔ اوہدی موت تے میں اسلام آباد توں کروڑ اوہدے گھر گیا۔ اوہدے بالاں نال ملیا۔ جنی دیر بیٹھا رہیا حیران ہوندا رہیا کہ اک دن ایس گھر وچ کنی برکت تے رحمت سی۔ خاصا کم چلدا سی۔ اوہ حالت ویکھ کے دل نوں دکھ ہویا۔ اک افسردگی نے دل وچ اجیہا گھر کیتا کہ اج تک اندر وں نہیں نکلدی۔طارق بخاری ساڈی کلاس دے قابل مُنڈیاں وچوں اک سی۔ میں طارق نوں آکھیا: جے مینوں ٹھیک یاد اے تے تسیں دسویں جماعت وچ ٹاپ کیتا سی اسیں نالائق بس فرسٹ ڈویژن لے کے ای خوش ہو گئے سی تسیں بوسن روڈ کالج ملتان وچ داخلہ لے لیا اسیں لیہ کالج وچ جا وڑے۔ کسے دور وچ بوسن روڈ کالج دا بڑا ناں سی۔ اوتھے داخلہ لینا اجیہا اعزاز سمجھیا جاندا سی جیویں گورنمنٹ کالج لہور وچ داخلہ لینا۔ طارق اوتھوں انجینئرنگ یونیورسٹی لہور آ گیا فیر پی سی ایس کر لیا۔ اوتھے 1996ء وچ آخری واری طارق نال ملاقات ہوئی سی جدوں شعیب بٹھل تے میں اوتھے بیروزگاری دے دناں وچ رشید سواگ دے کمرے وچ ڈیرے پائے ہوئے سن۔ اوتھے ذوالفقار معین بزدار تے دوجے دوست وی سن۔ ہن 24ورھیاں بعد طارق نال دوبارہ ملاقات ہو رہی سی۔بوسن روڈ توں یاد آیا جدوں لیہ کالج وچ بی اے دا طالب علم سی تے میں بھکر توں اپنے انتہائی قابل احترام استاد ظفر حسین ظفر دے مشورے تے انگلش لٹریچر آپشنل مضمون دے طور تے رکھ لیا سی۔ لیہ کالج وچ لٹریچر پہلی واری پڑھایا جا رہیا سی ایس لئی کجھ کتاباں تے نوٹس ایتھے نہیں ملدے سن۔ مینوں کسے نے آکھیا: ملتان توں ملن گے۔ میں اک دن ملتان چلا گیا تے گلگشت کالونی وچ واقع فوٹو سٹیٹ مشیناں توں پچھن لگا کہ ایتھے نوٹس مل سکدے نیں؟ گلگشت کالونی بوسن روڈ کالج دے بالکل ساہمنے سی۔ اوتھے کجھ مُنڈے پہلاں توں کھلوتے سن۔ ایہناں وچوں اک نے مینوں ویکھ کے آکھیا: تسیں کتھوں آئے او؟ میں آکھیا:لیہ توں۔ اوہ ہس کے بولیا: لیہ کالج وچ وی انگریزی لٹریچر پڑھایا جاندا اے؟ میں آکھیا: جی۔ اوہ بولیا: چلو فیر میں تہانوں چنگے نوٹس دینا آں۔ پتہ چلیا اوہدا ناں پرویز اے تے اوہ شورکوٹ یاں نواں کوٹ توں سی۔ اوہ مینوں اپنے نال بوسن روڈ ہوسٹل لے گیا۔ اوتھے پہلاں تے کھانا کھوایا اپنی کتاباں تے نوٹس لئے تے مینوں واپس اوسے فوٹو کاپی مشین تے لیایا تے سب نوٹس کاپی کرا دتے۔ پتہ چلیا پرویز بوسن روڈ وچ انگریزی لٹریچر دا طالب علم اے تے ملتان یونیورسٹی وچ ایم اے انگریزی وچ داخلے دا خواہاں اے۔دو ورھے لنگھ گئے۔ آخر اوہ دن آ گیا جدوں یونیورسٹی وچ اسیں داخلہ فارم جمع کرانے سن۔ اوتھے پرویز نال ملاقات ہوئی۔ اوہ وی ایم اے انگلش لئی فارم جمع کران آیا ہویا سی۔ میں خوش سی کہ چلو پرویز کلاس فیلو بنے گا جہنے اک اجنبی طالب علم دی مدد کیتی سی۔ کجھ دن بعد جدوں ایڈمشن لسٹ لگی تے پرویز دا داخلہ نہ ہویا جد کہ میرا ناں فہرست وچ موجود سی۔ مینوں اپنے داخلے دی اوہ خوشی نہ ہوئی جہڑی ہونی چاہیدی سی۔ مینوں دوستاں نے آکھیا سی: تسیں کجھ ہور ڈیپارٹمنٹس وچ وی فارم جمع کرا دیو۔ میں آکھیا سی: نہیں داخلہ لینا اے تے انگریزی وچ ورنہ نہیں لینا۔ مینوں اک احساس جرم ہویا کہ ویکھو جہڑے مُنڈے نے بغیر کسے جان پہچان دے مینوں فوٹو کاپی شاپ توں لیا تے ہوسٹل جا کے پہلاں کھانا کھوایا، فیر اپنے استاداں دے نوٹس وی کاپی کرا کے دتے اوہ آپ داخلہ نہ لے سکیا سی جد کہ میرا داخلہ ہو گیا سی۔اجہے چنگے لوک کتھے ملدے نیں ایس معاشرے وچ جتھے وطیرہ ایہ ہووے کہ اپنے مقابلے تے موجود کسے وی بندے نوں غلط مشورے دینے نیں تے اوہدیاں لتاں کھچنیاں نیں تاں جے اوہ ڈگ پوے تے تسیں اوہدی لاش تے کھلوکے نعرے مارو تے اپنی فتح تے فخر کرو۔ پرویز توں میں اک سبق سکھیا احسان اوہ ہوندا اے جہڑا اوہناں لوکاں تے کیتا جاندا اے جہناں نوں تسیں زندگی وچ پہلی واری ملدے او، اوہناں نال تہانوں کم نہیں ہوندا، کوئی لالچ نہیں ہوندی پر فیر وی تسیں ایہناں دی مدد کردے او۔ تسیں اوہناں نوں عزت دیندے او جیویں بندو خان نے اک نامعلوم طالب علم نوں اپنی دکان دے اندر سد کے عزت دتی سی یاں فیر پرویز ورگے کردار جہناں دی مدد نال دوجیاں نوں تے داخلہ مل جاندا اے پر اوہ آپ محروم رہ جاندے نیں۔زندگی وچ وی کیہ کیہ خوبصورت کردار ملے جہڑے اپنے اثرات میرے اُتے عمر بھر لئی چھڈ گئے۔