برطانیہ دی سیاست وچ پاکستانیاں دا کردار

لکھت : مدثربٹ

برطانوی پارلیمنٹ پاکستانیاں لئی نویں نہیں‘ ہر انتخابات وچ کجھ پاکستانی نژاد امیدواران منتخب ہو کے پارلیمنٹ وچ حق تے سچ دی آواز بلند کردے رہے نیں۔ پچھلی کابینہ ایوان وچ 12 تے کابینہ وچ کئی پاکستانی نژاد سیاست دان شامل سن۔ ایس واری ایہناں وچوں پچھلے وزیر تے مشیر وی کامیاب ہوئے‘ کجھ پچھلے شیڈو وزیر وی کامیاب ہو کے اپنی شیڈو پالیسیاں دے نفاذ لئی آواز بلند کردے رہن گے۔ ایہناں پاکستانی نژاد امیدواراں نے ہندوئواں‘ قدامت پرستاں تے فاررائٹس نوں ہرا کے ایوان وچ راہ بنایا اے۔ ایہناںدی کامیابی پاروں کہیا جا سکدا اے کہ برطانیہ وچ فار رائٹ تے اسلام مخالف دھڑیاں دی کوئی گنجائش نہیں۔ اک محدود جہی اقلیت مسلماناں خلاف نعرے بازی کردی اے تے غیرملکی میڈیا کوریج دے کے معاملیاں نوں وگاڑن دی کوشش کردا رہندا اے پر برطانوی عوام بدستور مسلماناں دی اہمیت نوں من دے نیں۔ ایہناں دی سیاست دی قدر کردے نیں ایسے لئی ہر واری کجھ خالص برطانوی امیدواراں تے ترجیح دیندے ہوئے ایہناں نوں ای ایوان وچ گھلدے نیں۔ میں کہہ سکنا واں کہ حالیہ برطانوی انتخابات ساڈے نقطہ نظر دی وی کامیابی اے۔ 15 پاکستانیاں نوں اپنی نمائندگی دا حق دے کے اوہناں نے ثابت کیتا اے کہ اوہ بھارت تے دوجی فار رائٹ دی انتہاپسندانہ سیاست تے پاکستان مخالف سوچ نوں اُکا رد کردے نیں ایہناں دے نیڑے رام دے انتہاپسند پجاری ہندوئواں دی بانسبت پاکستانی نژاد مسلمان زیادہ بہتر انداز وچ اپنے برطانوی بھراواں دی خدمت کر سکدے نیں۔ ایسے لئی برطانیہ دی سیاست وچ مسلماناں نوں ہندوئواں تے ترجیح دتی گئی اے۔ 650 رکنی ایوان وچ کنزرویٹو پارٹی نے 368 ارکان دی جت دے نال لینڈ سلائیڈ وکٹری حاصل کیتی اے۔ کنزرویٹو پارٹی نے 19‘ لیبر پارٹی نے 12‘ اینٹی بریگزٹ پارٹی یعنی لبرل ڈیمو کریٹس نے 5 امیدواراں دے ٹکٹ نال نوازیا سی درجناں آزاد امیدواراں توں علاوہ سن۔ بھاویں کامیابی سمیٹن والیاں دی اکثریت دا تعلق لیبرپارٹی نال اے پر کنزرویٹو پارٹی دے ٹکٹ تے وی اہم پاکستانی نژاد امیدوار جت دا جشن منا رہے نیں۔ لیبر پارٹی دے ٹکٹ تے ایوان وچ اپڑن والیاں وچ نازشاہ، خالد محمود،یاسمین قریشی، افضل خان،طاہر علی،محمد یاسین عمران حسین زارا سلطانہ ،شبانہ محمود تے روزینہ علی شامل نیں۔کنزرویٹو پارٹی دے ٹکٹ تے ساجد جاوید، نصرت غنی، رحمن چشتی تے ثاقب بھٹی دے ناں شامل نیں۔ کامیابی سمیٹن والیاں وچ سب توں اہم ناں ساجد جاوید دا اے اوہ برطانوی نظام وچ اینی اہمیت رکھدے نیں کہ جدوں ٹوری پارٹی دے کجھ لکھ ووٹراں نے اپنے واسطے وزیراعظم دا انتخاب کرنا سی تے ساجد جاوید دوجے نمبر تے سن۔ جے بورسن جانسن ورگا زبردست تے مقبول امیدوار سامنے نہ ہوندا تے برطانیہ دی باگ ڈور اوہناں دے ہتھ وچ ہوندی۔ اوہناں نوں کنزرویٹو پارٹی وچ نمایاں اہمیت حاصل اے تے اوہ وزیراعظم بورس جانسن دے وی قریبی ساتھی سمجھے جاندے نیں۔ اوہ پچھلے وزرائے اعظم ڈیوڈ کیمرون تے تھریسامے دی کابینہ وچ وی وزیر رہ چکے نیں۔ اوہ تھریسامے حکومت دے خاتمے دے بعدوں 24 جولائی 2019ء نوں چانسلر بن گئے سن۔ وزارت عظمیٰ دے بعد برطانوی سیاست وچ ایہ سب توں اہم عہدہ سمجھیا جاندا اے تے طاقتور سیاستدان دے حصے وچ آئوندا اے۔ ً5دسمبر 1969ء نوں پیدا ہون والے ساجد جاوید 2018ء توں 2019ء تک وزیر داخلہ دے اہم منصب تے فائز رہے ایہ عہدہ ایس توں پہلاں اک ہندو نواز عورت پاٹیل دے کول سی اوہناں نوں ہٹا کے اک پاکستانی نژاد نوں ایہ عہدہ دینا برطانوی حکمراناں دا ہندوانہ پالیسیاں تے عدم اطمینان دا اظہار سی۔ راچڈیل (لنکا شائر) وچ جنم لین والے ساجد جاوید پنج بھین بھرا نیں دیہی پس منظر رکھن والے ایہناں دے والد 1960ء دے عشرے وچ ٹوبہ ٹیک سنگھ دے پنڈ رجانہ توں برطانیہ گئے سن اوہناں نوں کیہ پتہ سی کہ اک دن ایسا وی آوے گا جدوں اوہناں دا پتر ای برطانیہ دی ویزہ بنان والی وزارت داخلہ دا انچارج بن جاوے گا۔ اوہناں دی اکھاں وچ بہت سارے خواب سن جو ساجد جاوید نے پورے کیتے۔ ایہو نہیں ساڈا ساجد برطانیہ دیاں خواہشاں تے وی پورا اتریا۔ والد نے بس ڈرائیوری کیتی پر بچیاں نوں اعلیٰ تعلیم دے زیور نال آراستہ کرن وچ کوئی کسر نہ چھڈی۔ اوہناں دی والدہ 10 سال برطانیہ وچ رہن دے باوجود ٹھیٹھ پنجابی لہجے وچ گل بات کردیاں نیں۔ ایہو اوہناں دی پچھان سی۔ لنکا شائر توں اوہناں دا خاندان برسٹل منتقل ہو گیا جتھے اوہناں نے اک دکان حاصل کر لئی ایتھے ساجد جاوید نے ابتدائی تعلیم حاصل کیتی اوہ شروع توں ای تھیچر دی معاشی پالیسیاں تے وی گل بات کردے سن۔ اوہناں دی نجکاری تے وی ساجد دی گہری نظر سی۔ اوہنوں ریاضی بالکل وی چنگی نہیں سی لگدی اوہ او لیول دی ریاضی وچ کمزور سی پر صرف 14ورھے دی عمر وچ بینک توں پنج سو پائونڈ قرض لے کے سٹاک وچ بزنس شروع کیتا تے ایہدے وچ ڈھیر ناں کمایا۔ سکول دے زمانے وچ بچے اوہنوں چھیڑدے سن پر اوہنے کدی پرواہ نہ کیتی۔ اوہ کہندا سی کہ اک نہ اک دن ایہ میرا ساتھ دین گے۔ صرف 20 ورھے دی عمر وچ اوہنے کنزرویٹو پارٹی دے ورھے وار کنونشن وچ شرکت کیتی تے پچھلے وزیراعظم تھیچر دے یورپین ایکسچینج ریٹ مارکیٹ وچ شمولیت دے فیصلے دے خلاف ڈٹ گیا۔ ایسے فیصلے دے خلاف مہم چلاندے ہوئے اوہناں دی ملاقات ٹی اینکر (Jeremy Paxman) نال ہوئی جہناں نے اوہناں دا انٹرویو نشر کیتا اوہ 1992ء توں 1996ء تک نیویارک شہر وچ رہے جتھے اوہناں نوں اک بینک دا گھٹ عمر ترین نائب صدر بنا دتا گیا اوہناں نے نیویارک وچ روڈی جولیانی دی بطور میئر کامیابی وچ وی کردار ادا کیتا جہدے بعد اوہناں نوں اک شیڈو وزیر Gary Streeter دا مشیر بنا دتا گیا۔ بعد وچ یونیورسٹی آف ایگزیٹر توں معیشت تے سیاسیات دی اعلیٰ تعلیم حاصل کیتی چھیتی ای اک غیرملکی بینک وچ ایم ڈی دے عہدے دی پیش کش ہوئی جو اوہناں نے من لئی پر سیاست کٹ کٹ کے بھری ہوئی سی ایم ڈی دا عہدہ پسند نہ آیا‘ اوہنوں چھڈ کے سیاست نوں اوڑھنا بچھونا بنا لیا۔ 2010ء وچ پہلی واری ایوان اقتدار تک اپڑ گئے ڈیوڈ کیمرون نے اوہناں نوں پہلے جونیئر وزیر خزانہ بنایا پر چھیتی ای ترقی دے کے کلچر سیکرٹری تے بزنس سیکرٹری دے عہدے تے تعینات کر دتا۔ تھریسامے دی کابینہ وچ کمیونی کیشن تے داخلہ دے وزیر رہے۔ جولائی 2018ء وچ اوہناں دا میچ جیئرمی کور بن نال پے گیا جدوں اوہناں نوں جیئرمی کوربن نوں ہولوکاسٹ مخالف قرار دے دتا۔ ایہ برطانیہ وچ جرم سمجھیا جاندا اے اوہناں نے اسلاموفوبیا دی تحقیقات کرن بارے مسلم کونسل آف برطانیہ دی اپیل وی قبول نہیں کیتی سی۔ اوہناں آکھیا کہ کانفرنس مسلماناں دی نمائندہ نہیں۔

لیبر پارٹی دے ٹکٹ تے کامیاب ہون والی نازشاہ دا شمار اہم برطانوی سیاستداناں وچ ہوندا اے اوہناں نے پہلی واری 2015ء وچ انتخاب جتیا سی۔ جولائی 2018ء وچ ای اوہناں نوں اوہناں دی کارکردگی دی بنیاد تے جونیئر شیڈو وزیر برائے خواتین و برابری بنایا گیا سی۔ اوہ شیڈو وزیر ڈان بٹلر دے نال اہم فرائض نبھا رہیاں سن۔ اوہناں دے پیش کردہ کئی نکات تے حکومت نے عملدرآمد کیتا سی نازشاہ ذہنی امراض دی کمیٹی دی سربراہ وی رہیاں۔ بچپن توں جنون دی حد تک ای لوکاں دی خدمت داشوق سی۔ اوہناں نے کافی چِر خصوصی بندیاں لئی وی کم کیتا تے نیشنل ہیلتھ سروسز کمشنر وی رہیاں۔ 23نومبر 1973ء نوں بریڈ فورڈ وچ پیدا ہون والی ناز شاہ اہم برطانوی رہنما نوں ہرا کے رکن منتخب ہوئیاں نیں۔ لیبر پارٹی دے خالد محمود وی میدان سیاست وچ نویں نہیں‘ اوہ پہلی واری 8 جون 2001ء نوں منتخب ہوئے سن۔ اوہناں نے 13جولائی 1961ء نوں آزادکشمیر وچ اکھ کھولی۔ برمنگھم وچ ای اعلیٰ تعلیم حاصل کیتی اوہناں دا جھکائو ٹریڈ یونینز دی سیاست ول سی ایسے دلچسپی نے اوہناں نوں لیبر پارٹی ول دھک دتا۔ اوہناں نے دوران تعلیم لیبر پارٹی دی سیاست وچ دلچسپی لینی شروع کر دتی۔ پارٹی دے ٹکٹ تے اوہ 1990ء توں 1992ء تک برمنگھم وچ سٹی کونسلر وی رہے۔ 2001ء وچ مقامی قیادت نے اوہناں نوں Perry Barr توں نمائندگی لئی چن لیا۔ برطانیہ وچ امیدواراں دے چنائو وچ مقامی قیادت دی اہمیت پاروں اوہ وی ٹکٹ حاصل کرن وچ کامیاب ہو گئے۔ محنت تے پارٹی دی اہمیت نے اوہناں نوں ایوان وچ اپڑا دتا اوہناں دے حلقے وچ فار رائٹ دے امیدواراں نے کافی کوششاں کیتیاں پر کامیای نہ مل سکی۔ ایہ ضرور ہویا کہ اوہ اوہناں دے ووٹ توڑن وچ کامیاب ہو گئے۔ 2005ء وچ اوہناں نوں وزیر داخلہ دا پارلیمانی پرائیویٹ سیکرٹری بنا دتا گیا۔ اوس ویلے دے وزیر ٹونی بلیئر ولوں استعفے دا حکم ملدیاں ای اوہ وی چھ ستمبر 2005ء نوں اپنے عہدے توں وکھ ہو گئے۔ اوہ 2010ء وچ ایسے حلقے توں فیر منتخب ہوئے جد کہ چھ اکتوبر 2016ء نوں شیڈو وزیر بنائے گئے سن۔ 2013ء وچ برمنگھم کالج وچ پردے تے پابندی دے خلاف شروع ہون والی بحث وچ پردے دی حمایت کیتی۔اوہناں نے کھلا ڈلھا کہیا کہ پردے بارے کالج دے فیصلے تے مینوں چنتا اے۔ میری سمجھ وچ نہیں آئوندا کہ عورتاں نوں اوہناں دے مذہب دی پیروی کرن توں کیوں روکیا جاندا اے۔ اوہناں نے ایس معاملے نوں شہری آزادیاں دے منافی قرار دتا۔ 5جولائی 1963ء نوں جنم لین والی یاسمین قریشی برطانیہ دی سیاست وچ جانیا پچھانیا ناں اے گجرات نال تعلق رکھن والی یاسمین قریشی تن بھین بھراواں وچوں سب توں نکی اے۔ والد دی برطانیہ آمد دے ویلے اوہ 9 ورھے دی سن۔ انجینئر والد نوں چنگی جاب دی تلاش سی جو مل گئی۔ اوہناں نے سائوتھ ویسٹ یونیورسٹی توں بی اے آنرز دی ڈگری حاصل کیتی۔ اوہناں نے لندن توں ماسٹرز آف لاء دی ڈگری لین دے بعد انسانی حقوق دے تحفظ دے شعبے وچ وی قدم رکھیا۔ اوہناں نے کجھ اہم فیصلے وی حاصل کیتے۔ جہدے بعد اوہناں نوں لندن دے میئر کین لیونگ سٹون دا مشیر برائے انسانی حقوق بنا دتا گیا۔ اوہ پاکستان کلب دی صدر تے مسلمان وکلاء دی اک تنظیم دی سربراہ وی رہیاں۔ اوہ اک مدت تک برطانیہ وچ کریمنل لاء دی پریکٹس وی کردیاں رہیاں نیں اوہ تحقیقات لئی کوسوو گھلے جان والے اقوام متحدہ دے مشن دی سربراہ سن۔ دوران تحقیق اوہناں نے کوسوو دے قنونی ڈھانچے وچ خامیاں دی وی نشاندہی کیتی۔ بعد وچ اوہناں نوں اوتھے قنونی ڈھانچے دی تکمیل لئی جوڈیشل ایڈمنسٹریشن دا ڈائریکٹر بنا دتا گیا سی۔ نومنتخب رکن افضل خان 11ورھے دی عمر وچ برطانیہ گئے سن پر چھیتی ای سیاست وچ ایناں عمل دخل حاصل کر لیا کہ ہن اوہ آپ رکن پارلیمنٹ نیں تے اوہناں دی دھی مریم خان مانچسٹر توں کونسلر نیں۔ اوہناں نے تعلیم مکمل کرن دے بعد گھاٹ گھاٹ دا پانی پیتا کئی ملازمتاں کیتیاں‘ حالاں کہ گریٹر مانچسٹر پولیس وچ کانسٹیبل تے سالسٹروی رہے۔ ایہناں دیہاڑیاں وی اوہ سالسٹر کمپنی نال جڑے نیں۔ کئی واری کونسلر بنے 2005ء توں 2006ء تک مانچسٹر دے لارڈ میئر تے 2014ء توں 2017ء تک یورپی پارلیمنٹ وچ ویسٹ انگلینڈ دی نمائندگی کردے رہے نیں۔ مارچ 2017ء وچ اوہناں نوں مانچسٹر توں ہون والے ضمنی انتخابات دا ٹکٹ مل گیا۔ اوہناں نے اپنی مہم دا آغاز ای نسل پرستی دی مخالفت وچ بیان دے کے کیتا۔ اوس ویلے دے کنزرویٹو پارٹی دے امیدوار دے نسل پرستانہ بیانات دین وچ اوہ سب توں اگے سن۔ اوہناںدی کامیابی دی اک وجہ وی ایہو سی کہ اوہ برطانیہ وچ سماجی سطح تے ہون والی ٹٹ بھج دے مخالف سن۔ طاہرعلی رکن پارلیمنٹ پہلی واری بنے نیں پر برطانیہ دی سیاست وچ جانیا پچھانیا ناں اے۔ اوہ 1999ء توں برمنگھم وچ سیاست وچ متحرک نیں ایسے ورھے اوہ پہلی واری کونسلر منتخب ہوئے سن۔ اوہناں نے پچھلے رکن Roger Godsiff دی تھاں سانبھی۔ راجرز نوں سیاسی اختلافات دی بناء تے رکنیت توں وکھ کر دتا گیا سی انتخابی مہم دوران ہٹائے جان والے کونسلر راجرز دے حوالے نال ڈاڈھی تنقید کیتی جاندی رہی تن مقدمے وی بنے پر اوہ سیٹ حاصل کرن وچ کامیاب ہو گئے۔ محمد یٰسین کینیڈا توں اوتھے اپڑے۔ یونیورسٹی آف وائومنگ توں ماسٹر ڈگری لین دے بعد محمد یٰسین پٹرولیم انڈسٹری نال جڑ گئے ایس شعبے دا 40 سالہ تجربہ برطانیہ وچ معاشی استحکام دا کارن بن رہیا اے۔ اوہ 2019ء وچ رکن پارلیمنٹ بن گئے اوہناں نوں 2019ء وچ ای انتخابات توں پہلاں 30 اپریل نوں پارلیمانی سیکرٹری برائے امیگرنٹس بنا دتا گیا سی ایس ویلے وی اوہ اک اہم کمیٹی دے ممبر نیں اوہناں نوں 2012ء وچ ملکہ الزبتھ ڈائمنڈ جوبلی میڈل وی ملیا۔

لیبر پارٹی دے ٹکٹ تے کامیاب ہون والی نازشاہ دا شمار اہم برطانوی سیاستداناں وچ ہوندا اے اوہناں نے پہلی واری 2015ء وچ انتخاب جتیا سی۔ جولائی 2018ء وچ ای اوہناں نوں اوہناں دی کارکردگی دی بنیاد تے جونیئر شیڈو وزیر برائے خواتین و برابری بنایا گیا سی۔ اوہ شیڈو وزیر ڈان بٹلر دے نال اہم فرائض نبھا رہیاں سن۔ اوہناں دے پیش کردہ کئی نکات تے حکومت نے عملدرآمد کیتا سی نازشاہ ذہنی امراض دی کمیٹی دی سربراہ وی رہیاں۔ بچپن توں جنون دی حد تک ای لوکاں دی خدمت داشوق سی۔ اوہناں نے کافی چِر خصوصی بندیاں لئی وی کم کیتا تے نیشنل ہیلتھ سروسز کمشنر وی رہیاں۔ 23نومبر 1973ء نوں بریڈ فورڈ وچ پیدا ہون والی ناز شاہ اہم برطانوی رہنما نوں ہرا کے رکن منتخب ہوئیاں نیں۔ لیبر پارٹی دے خالد محمود وی میدان سیاست وچ نویں نہیں‘ اوہ پہلی واری 8 جون 2001ء نوں منتخب ہوئے سن۔ اوہناں نے 13جولائی 1961ء نوں آزادکشمیر وچ اکھ کھولی۔ برمنگھم وچ ای اعلیٰ تعلیم حاصل کیتی اوہناں دا جھکائو ٹریڈ یونینز دی سیاست ول سی ایسے دلچسپی نے اوہناں نوں لیبر پارٹی ول دھک دتا۔ اوہناں نے دوران تعلیم لیبر پارٹی دی سیاست وچ دلچسپی لینی شروع کر دتی۔ پارٹی دے ٹکٹ تے اوہ 1990ء توں 1992ء تک برمنگھم وچ سٹی کونسلر وی رہے۔ 2001ء وچ مقامی قیادت نے اوہناں نوں Perry Barr توں نمائندگی لئی چن لیا۔ برطانیہ وچ امیدواراں دے چنائو وچ مقامی قیادت دی اہمیت پاروں اوہ وی ٹکٹ حاصل کرن وچ کامیاب ہو گئے۔ محنت تے پارٹی دی اہمیت نے اوہناں نوں ایوان وچ اپڑا دتا اوہناں دے حلقے وچ فار رائٹ دے امیدواراں نے کافی کوششاں کیتیاں پر کامیای نہ مل سکی۔ ایہ ضرور ہویا کہ اوہ اوہناں دے ووٹ توڑن وچ کامیاب ہو گئے۔ 2005ء وچ اوہناں نوں وزیر داخلہ دا پارلیمانی پرائیویٹ سیکرٹری بنا دتا گیا۔ اوس ویلے دے وزیر ٹونی بلیئر ولوں استعفے دا حکم ملدیاں ای اوہ وی چھ ستمبر 2005ء نوں اپنے عہدے توں وکھ ہو گئے۔ اوہ 2010ء وچ ایسے حلقے توں فیر منتخب ہوئے جد کہ چھ اکتوبر 2016ء نوں شیڈو وزیر بنائے گئے سن۔ 2013ء وچ برمنگھم کالج وچ پردے تے پابندی دے خلاف شروع ہون والی بحث وچ پردے دی حمایت کیتی۔اوہناں نے کھلا ڈلھا کہیا کہ پردے بارے کالج دے فیصلے تے مینوں چنتا اے۔ میری سمجھ وچ نہیں آئوندا کہ عورتاں نوں اوہناں دے مذہب دی پیروی کرن توں کیوں روکیا جاندا اے۔ اوہناں نے ایس معاملے نوں شہری آزادیاں دے منافی قرار دتا۔ 5جولائی 1963ء نوں جنم لین والی یاسمین قریشی برطانیہ دی سیاست وچ جانیا پچھانیا ناں اے گجرات نال تعلق رکھن والی یاسمین قریشی تن بھین بھراواں وچوں سب توں نکی اے۔ والد دی برطانیہ آمد دے ویلے اوہ 9 ورھے دی سن۔ انجینئر والد نوں چنگی جاب دی تلاش سی جو مل گئی۔ اوہناں نے سائوتھ ویسٹ یونیورسٹی توں بی اے آنرز دی ڈگری حاصل کیتی۔ اوہناں نے لندن توں ماسٹرز آف لاء دی ڈگری لین دے بعد انسانی حقوق دے تحفظ دے شعبے وچ وی قدم رکھیا۔ اوہناں نے کجھ اہم فیصلے وی حاصل کیتے۔ جہدے بعد اوہناں نوں لندن دے میئر کین لیونگ سٹون دا مشیر برائے انسانی حقوق بنا دتا گیا۔ اوہ پاکستان کلب دی صدر تے مسلمان وکلاء دی اک تنظیم دی سربراہ وی رہیاں۔ اوہ اک مدت تک برطانیہ وچ کریمنل لاء دی پریکٹس وی کردیاں رہیاں نیں اوہ تحقیقات لئی کوسوو گھلے جان والے اقوام متحدہ دے مشن دی سربراہ سن۔ دوران تحقیق اوہناں نے کوسوو دے قنونی ڈھانچے وچ خامیاں دی وی نشاندہی کیتی۔ بعد وچ اوہناں نوں اوتھے قنونی ڈھانچے دی تکمیل لئی جوڈیشل ایڈمنسٹریشن دا ڈائریکٹر بنا دتا گیا سی۔ نومنتخب رکن افضل خان 11ورھے دی عمر وچ برطانیہ گئے سن پر چھیتی ای سیاست وچ ایناں عمل دخل حاصل کر لیا کہ ہن اوہ آپ رکن پارلیمنٹ نیں تے اوہناں دی دھی مریم خان مانچسٹر توں کونسلر نیں۔ اوہناں نے تعلیم مکمل کرن دے بعد گھاٹ گھاٹ دا پانی پیتا کئی ملازمتاں کیتیاں‘ حالاں کہ گریٹر مانچسٹر پولیس وچ کانسٹیبل تے سالسٹروی رہے۔ ایہناں دیہاڑیاں وی اوہ سالسٹر کمپنی نال جڑے نیں۔ کئی واری کونسلر بنے 2005ء توں 2006ء تک مانچسٹر دے لارڈ میئر تے 2014ء توں 2017ء تک یورپی پارلیمنٹ وچ ویسٹ انگلینڈ دی نمائندگی کردے رہے نیں۔ مارچ 2017ء وچ اوہناں نوں مانچسٹر توں ہون والے ضمنی انتخابات دا ٹکٹ مل گیا۔ اوہناں نے اپنی مہم دا آغاز ای نسل پرستی دی مخالفت وچ بیان دے کے کیتا۔ اوس ویلے دے کنزرویٹو پارٹی دے امیدوار دے نسل پرستانہ بیانات دین وچ اوہ سب توں اگے سن۔ اوہناںدی کامیابی دی اک وجہ وی ایہو سی کہ اوہ برطانیہ وچ سماجی سطح تے ہون والی ٹٹ بھج دے مخالف سن۔ طاہرعلی رکن پارلیمنٹ پہلی واری بنے نیں پر برطانیہ دی سیاست وچ جانیا پچھانیا ناں اے۔ اوہ 1999ء توں برمنگھم وچ سیاست وچ متحرک نیں ایسے ورھے اوہ پہلی واری کونسلر منتخب ہوئے سن۔ اوہناں نے پچھلے رکن Roger Godsiff دی تھاں سانبھی۔ راجرز نوں سیاسی اختلافات دی بناء تے رکنیت توں وکھ کر دتا گیا سی انتخابی مہم دوران ہٹائے جان والے کونسلر راجرز دے حوالے نال ڈاڈھی تنقید کیتی جاندی رہی تن مقدمے وی بنے پر اوہ سیٹ حاصل کرن وچ کامیاب ہو گئے۔ محمد یٰسین کینیڈا توں اوتھے اپڑے۔ یونیورسٹی آف وائومنگ توں ماسٹر ڈگری لین دے بعد محمد یٰسین پٹرولیم انڈسٹری نال جڑ گئے ایس شعبے دا 40 سالہ تجربہ برطانیہ وچ معاشی استحکام دا کارن بن رہیا اے۔ اوہ 2019ء وچ رکن پارلیمنٹ بن گئے اوہناں نوں 2019ء وچ ای انتخابات توں پہلاں 30 اپریل نوں پارلیمانی سیکرٹری برائے امیگرنٹس بنا دتا گیا سی ایس ویلے وی اوہ اک اہم کمیٹی دے ممبر نیں اوہناں نوں 2012ء وچ ملکہ الزبتھ ڈائمنڈ جوبلی میڈل وی ملیا۔ بیرسٹر عمران حسین رکن منتخب ہون توں پہلاں لیڈر آف دی اپوزیشن جیئرمی کوربن دی شیڈوکابینہ وچ تن جولائی 2017ء توں شیڈو وزیر برائے انصاف وی رہ چکے نیں۔ ایس توں پہلاں ایہ عہدہ یاسمین قریشی دے کول سی۔ اوہ بریڈ فورڈ وچ ای پیدا ہوئے۔ اوتھے تعلیم حاصل کیتی بچپن وچ اک سٹور وچ فرش دی صفائی وغیرہ دی جاب کیتی اوہ اپنی تعلیم توں کدی غافل نہیں ہوئے دل لا کے پڑھدے رہے تے برطانیہ دی سیاست وچ وی دلچسپی لیندے رہے۔ 2003ء وچ ٹکٹ مل گیا تے اوہ سٹی آف بریڈ فورڈ میٹرو پولیٹن کارپوریشن دے رکن منتخب ہو گئے۔ ویسٹ مڈ لینڈ وچ جنم لین والی زارا سلطانہ پہلی واری ہائوس آف کامنز وچ اپڑیاں نیں۔ ایہناں دے وڈیرے 1960ء دی دہائی وچ کشمیر توں برمنگھم منتقل ہوئے سن کنگ ایڈورڈ ہشتم ہنڈز ورتھ سکول توں ابتدائی تعلیم تے عالمی تعلقات تے معیشت وچ ایم اے دی ڈگری حاصل کیتی۔ پچھلے شیڈو وزیر برائے خزانہ تے اعلیٰ تعلیم یافتہ شبانہ محمود 2010ء توں برطانیہ دی سیاست وچ اہم نیں جدوں اوہ برمنگھم توں سیٹ جت کے ہائوس آف کامنز وچ اپڑیاں نیں اوہناں دے ٹبر دا تعلق میرپور آزادکشمیر نال اے والد پنج ورھے طائف وچ رہن دے بعد لندن ٹر گئے۔ اوہنا ںنے لنکنزان توں لاء وچ گریجوایشن کیتی۔ روزینہ چنتالی العین خان 2016ء توں رکن پارلیمنٹ نیں ایہ سیٹ صادق خان دے میئر لندن منتخب ہون دے بعد خالی ہوئی سی۔ پولینڈ نال تعلق رکھن والی اوہناں دی والدہ گلوکارہ نیں۔ پر اوہناں دا ویاہ زیادہ دیر تک نہ چل سکیا بچیاں دی پیدائش دے بعد دوہاں نے راہ وکھرے کر لئے ماں نے بچیاں دی تعلیم و تربیت لئی تن تن نوکریاں کیتیاں۔ نصرت منیرالغنی نے کنزرویٹو پارٹی دے ٹکٹ تے کامیابی سمیٹی۔ اوہناں دے والد غنی آزادکشمیر توں برطانیہ گئے سن۔ اوہ بی بی سی نال وی منسلک رہیاں تے اک بے خیراتی ادارے لئی وی خدمات نبھائیاں۔ مظفرآباد وچ پیدا ہون والے عطاء الرحمن چستی پہلی واری 2001ء وچ ہائوس آف کامنز دے رکن منتخب ہوئے سن۔ اوہ پرائم منسٹرز ٹریڈ انوائے برائے پاکستان دے طور تے وی کم کردے رہے نیں اوہناں دے والد عبدالرحمن چستی 1976ء وچ وزیراعظم آزادکشمیر دے مشیر برائے مذہبی امور وی مقرر ہوئے سن۔ چارٹرڈ اکائونٹنٹ ثاقب بھٹی گریٹر برمنگھم چیمبر آف کامرس اینڈ انڈسٹری دے کم عمر ترین صدر تے ایشین بزنس کونسل دے سربراہ دا اعزاز وی حاصل کر چکے نیں اوہ برطانیہ دے صنعتکاراں وچ اپنا مقام رکھدے نیں۔ خیبرپختونخوا دے عمران نصیراحمد خان دے والد ڈاکٹر تے اوہناں دی ماں انگلش نرس نیں۔ اوہناں نے اقوام متحدہ وچ بطور معاون خصوصی کم کیتا جد کہ صومالیہ تے افغانستان لئی وی کافی کم کیتا۔ آمنہ علینے 2012ء توں برطانیہ دی سیاست وچ متحرک نیں اوہ فروری وچ شیڈو چانسلر جان میکڈونل دی پارلیمانی سیکرٹری تے جولائی 2018ء توں شیڈو منسٹر آف سٹیٹ برائے ویمن و برابری بنا دتیاں گئیاں سن۔