رمضان تے حقوق العباد

لكهت:ابرار ندیم

انج تے عام دیہاڑیاں وچ وی شاطر اکثر میری جان کھاندا رہندا اے پر جدوں توں رمضان دا مقدس مہینہ شروع ہویا اے میرے کول اوہدی آواجاوی کجھ زیادہ ای ودھ گئی اے۔ اک دیہاڑے تنگ آ کے میں اوہدا ترلا کیتا کہ گھٹ توں گھٹ ایس اک مہینے لئی مینوں معافی دے دے۔ لاحول ولا قوۃ الا باللہ! میں کہیا یار! اینے وڈے جہان وچ ایس مقدس مہینے وچ ایمان خراب کرن لئی کیہ تینوں اک میں ای ملیا واں ہور وی ڈھیر سارے لوک نیں توں اپنے ایہ شیطانی حربے اوہناں تے کیوں نہیں آزماندا۔ ایہ سن کے اوہ اوورایکٹنگ دے اندازوچ کہن لگا اوہ ایس لئی کہ مینوں تیرے نال پیار اے ایس لئی تہاڈے ایس خشک رویے دے باوجود تیرے کول آ جانا واں۔ ایہدے نال ای اوہ یکدم اپنی گل دا رخ بدل کے کہن لگا جگر! پچھلے ہفتے میں تینوں انگریزی گانیاں دیاں کجھ زبردست ویڈیوز واٹس ایپ کیتیاں سن ذرا اوہ تے مینوں واپس واٹس ایپ کر دے میرے توں غلطی نال ڈیلیٹ ہو گئیاں نیں۔ میں بیزاری نال کہیا تیری اطلاع لئی عرض اے کہ رمضان دا چن نظر آئوندیاں ای سب توں پہلاں میں اپنے موبائل چوں ایس قسم دا سارا فضول مواد ڈیلیٹ کر دتا سی ہن میرے موبائل وچ صرف دینی ویڈیوز تے پوسٹاں نیں جے کہنا ایں تے اوہناں وچوں کجھ گھل دینا واں۔ شاید کسے چنگی گل دا تیرے تے وی اثر ہو جاوے۔ ایہدے تے اوہ کہن لگا تیرا کیہ خیال اے صرف ایس طرح دیاں الٹی سدھیاں ویڈیوز تے پوسٹاں ویکھن نال ای بندے دا ایمان خراب ہوندا اے۔ ایہناں توں علاوہ زندگی دے ہور کوئی معاملے نہیں جہناں دا ایمان نال تعلق ہووے۔
میں کہیا کیوں نہیں! یقینا ہے‘ ایہ سن کے اوہ کہن لگا اچھا‘ تے فیر ایہ جھوٹ‘ فریب‘ دغابازی‘ چغلی‘ غیبت تے دوجیاں ہیراپھیریاں دے بارے تیرا کیہ خیال اے جہناں نوں تسیں کاروباری گر کہندے او۔ میں کہیا یار! دنیا داری وچ ایہ چھوٹیاں موٹیاں چیزاں تے چلدیاں رہندیاں نیں۔ ایہدے تے اوہ کسے عالم آن لائن دے انداز وچ کہن لگا تینوں پتہ اے قرآن و حدیث وچ جتھے اک پاسے حج‘ نماز‘ زکوٰۃ تے روزے دا حکم اے اوتھے کسے نوں دکھ تکلیف دین‘ چوربازاری‘ دغافریب‘ جھوٹ‘ چغلی تے حسد ورگیاں ساریاں برائیاں توں وی منع فرمایا گیا اے۔ میں زیرلب مسکراندے ہوئے کہیا مولانا! بجا ارشاد فرمایا تسیں‘ اوہ کہن لگا تے فیر ایس حوالے نال تہاڈا کیہ ارادہ اے ایہناں ساریاں مکروہات نوں کدوں اپنی ذات چوں ختم کر رہے او‘ ادھے مسلمان تے تسیں ہو ای گئے او۔ میں کہیا ادھا کیوں‘ الحمدللہ پورا مسلمان آں‘ اللہ تعالیٰ میریاں پچھلی ساریاں کوتاہیاں معاف کرے۔ جدوں توں رمضان شروع ہویا اے روزے رکھن دے نال باقاعدگی نال پنج ویلے دی باجماعت نماز تے تراویح پڑھ رہیا واں۔ ایہ سن کے اوہ کہن لگا اللہ تعالیٰ تیری عبادت قبول فرمائے پر میرے دوست عبادتاں دے نال معاملیاں دی درستگی وی بڑی ضروری اے۔ ایہدے تے میں کہیا ایہ میرا تے میرے رب دا معاملہ اے تے بے شک اوہ بڑا غفورالرحیم اے۔
ایہدے تے اوہ ہس پیا یقینا اللہ بڑا غفورالرحیم اے پر ایہ گل چنگی طرح سمجھ لوو کہ جتھے گل حقوق العباد دی آئوندی اے ایہ معاملہ رب تے بندے دے وچکار نہیں بندے تے بندے دے درمیان ہو جاندا اے جہنوں معاف کرن یاں نہ کرن دا اختیار وی اللہ نے اپنے بندیاں نوں دتا ہویا اے۔ ایتھے رک کے اوہ کہن لگا ایہ دسو کیہ تساں حضرت علامہ اقبال دا شعر زباں توں کہہ وی دتا لا الٰہ تے کیہ حاصل‘ دل و نگاہ مسلمان نہیں تے کجھ وی نہیں‘ کدھرے پڑھیا یاں سنیا اے۔ میں کہیا پڑھیا وی اے تے سنیا وی اے۔ ایہدے تے اوہ کہن لگا صرف پڑھیا تے سنیا ای اے یاں اوہنوں سمجھیا وی اے۔ میں کہیا ایہدے وچ سمجھن والی کہڑی گل اے۔ اوہ کہن لگا سمجھن والی گل ایہہ وے کہ مکمل مسلمان بنن لئی ضروری اے کہ حقوق اللہ دے نال حقوق العباد دا وی پورا خیال رکھیا جاوے۔ دین ایہ نہیں کہ دنیا کمان لئی تے اسیں جھوٹ‘ فریب تے دغا بازیاں دا سہارا لے کے دن رات اک کر دیئے پر جتھے گل حقوق العباد دی آوے اوتھے انشاء اللہ کہہ کے اپنے طور تے بری الذمہ ہو جائیے تے ایہدے بعد کسے اک مخصوص گھڑی‘ رات یاں مہینے وچ اللہ دے حضور معافیاں منگ کے ایہ سمجھ لوو کہ اللہ ساڈی ساریاں زیادتیاں نوں بخش دیوے گا جگو! ایہ سراسر خودفریبی اے۔
شاطر دیاں ایہ ساریاں گلاں سن کے شرمندگی نال میریاں اکھاں بھر آئیاں میں اگے ودھ کے اوہنوں گلے لاندے ہوئے کہیا یار شاطر! مینوں معاف کر دے تیری ایس ایمان افروز گل بات نے میریاں اکھاں کھول دتیاں نیں مینوں بالکل وی اندازہ نہیں سی تیرا باطن ایناں روشن اے میرے دوست میں عہد کرنا واں کہ اج توں ای اپنی ذات وچ ساریاں اخلاقی برائیاں نوں ختم کرکے اپنے معاملے ٹھیک کرن دی پوری کوشش کراں گا پر توں میرے نال وعدا کر کہ کل توں روزہ رکھ کے اسیں دوویں اکٹھے پنج ویلے دی نماز تے تراویح پڑھن مسجد جاواں گے۔٭