زاہد حسن دا نواں ناو ل ’’کہانی اک ماں دی ‘‘

ناول کار، کہانی کار، شاعر تے استاد

مدثر اقبال بٹ

زاہد حسن پنجابی زبان تے ادب وچ اک ناول کار، کہانی کار، شاعر، استاد، کھوجکار وجہوں پچھانے جاندے نیں۔ اوہ پچھلے پنجھی، تریہہ ورھیاں توں پنجابی ادب نال جڑے ہوئے نیں انج تاں اوہناں دیاں ساریاں پچھاناں ای اہم نیں پر ہن ہولے ہولے اوہناں دی وڈی تے مڈھلی سیہان اک ناول کار تے فکشن نگار دے طور تے ہوندی جا رہی اے۔ پنج ناولاں توں اڈاوہناں دیاں دو کتاباں کہانیاں دیاں وی آ چکیاں نیں۔ زاہد حسن لمز لاہور وچ کریٹو رائیٹنگ پڑھاندے نیں تے پنجابی کہانی دی اوس ریت روایت نوں جو صدیاں دے پینڈے اپر پسری ہوئی ہے۔ اپنے تخلیقی تجربے تے گن راہیں نویں نسل تیک اپڑا رہے نیں۔ نال ای اوہناں ناول کاری تے کہانی کاری دا سفر وی جاری رکھیا ہویا اے۔ اوہناں دا ایہہ ناول پنجابی ناول کاری نوں وڈی دین اے۔۔۔
ناول دی کہانی اک زنانی دے پاتر دوالے ای بنی گئی اے جو دراصل پنجاب دے وسیب ، اوہدی تہذیب تے سماج وچ اوہدی حیثیت دا بھر واں مہاندرا وکھاوندی اے تسیں جیکر پنجاب دے تہذیبی تے سماجی پکھاں نوں ویکھنا اے تاں ایس ناول دی پڑھت تہاڈیاں راہاں روشن کر دیوے گی۔
کہانی کار تے سیکرٹری پاکستان پنجابی ادبی بورڈ پروین ملک ہوریں ایس ناول دے حوالے نال اپنے وچار سانجھے کردیاں ہویاں لکھدیاں نیں ’’ ہتھلا ناول ’’کہانی اک ماں دی‘‘ پنجاب دی دھرتی اُتے جنم لین والی ماں دی کہانی اے۔ جنہوں لوری نال وخت پے گیا اے۔ زمین ہے، رب نے روپ دی دولت توں رج کے نوازیا اے۔ بال اینے نکے نیں جو شریکاں لئی کیڑی دی مثال نیں۔ پنجابن روسی’’ماں‘‘نالوں ودھ اوکڑاں وات اے، پر اوہ ثابت کردی اے اوہدی مت کھریں نہیں، ہورناں وانگوں مغز وچ اے تے کم وی کردی اے۔
زاہد حسن نے من بھاونی بنتر راہیں ساری کہانی نوں بیانیا اے اسیں بڑے مان نال ایہہ لکھت پڑھن ہاراں ساہمنے دھر رہے آں۔‘‘

ناول’’ کہانی اک ماں دی‘‘ بارے پروین ملک ہوراں دیاں کیتیاں ساریاں گلاں اوہدوں اگھڑ کے ساڈے ساہمنے آن کھریاں ہوندیاں نیں جدوں اسیں 232، صفحیاں اُپر دپسرے ایس ناول نوں دل لا کے تے بڑی ڈونگھیائی نال پڑھدے آں تاں سانوں کئی ہور وی گلاں دا پتہ لگدا اے جویں پاکستان پنجابی ادبی بورڈ ولوں چھپے ایس ناول وچ وکھ وکھ جیہڑے ابواب بنائے گئے نیں اوہناں وچ مرکزی تے بنیادی کردار دی حیاتی دیاں وکھ وکھ پکھاں نوں بہوں سوہنے، سُچجے تے بھرویں طریقے نال بیان کیتا گیا اے۔ ناول نوں بہوں بھرویں تے تکنیکی طور تے وکھرے طریقے نال بیانیا گیا اے۔ کہانی پنجاب دی اک وستی دی زنانی بارے اے۔ جو اک نکے زمین دار خاندان نال تعلق رکھدی کجھ دناں مگروں اوہدے خاوند دی وفات ہو جاندی اے تے اوس پچھوں اوہدے وٹے دی بھرجائی دی خودکشی نال موت ہو جاندی اے۔ ایس مگروں اوہ در در دیاں ٹھوکراں کھان مگروں اخیر اپنے یتیم بچیاں نال لاہور آ جاندی اے تے محنت مزدوری کر کے اپنے بچیاں دا مستقبل بنائوندی ہوئی اخیر کینسر جہی موذی مرض ہتھوں اگلی دنیا جا اپڑدی اے تے ایتھوں ای ایہہ کہانی وی شروع ہو جاندی اے اوہدے قریبی عزیز اوہدی موت مگروں اوہدی حیاتی دی کہانی بیان کردے نیں۔ پنجابی ادب وچ خاص طور تے ناول کاری وی ایہہ اک نواں تے سوہناں تجربہ اے جس توں نویں لکھیار بہت کجھ سکھ سکدے نیں۔