قرآن دا سماجی نظام

قیوم نظامی

پاکستان دے آئین دے دیباچے وچ تحریر اے کہ انج دا سماج تشکیل دتا جائے گا جس وچ شہری اسلام دی تعلیمات دے مطابق اپنی انفرادی تے اجتماعی زندگی لنگھا سکن۔ ریاست پاکستان دا ناں اسلامی جمہوریہ پاکستان اے۔ آرٹیکل نمبر 2 وچ درج اے کہ ریاست دا مذہب اسلام ہوئے گا۔ آرٹیکل ٹو اے وچ قرار داد مقاصد نوں آئین دا لازمی حصہ قرار دتا گیا اے جس وچ قرار دتا گیا اے کہ پاکستان وچ قرآن تے سنت دے مطابق سماج تشکیل دتا جائے گا۔ آئین دے آرٹیکل نمبر 227 وچ درج اے کہ پاکستان دے سارے قوانین نوں قرآن تے سنت دی تعلیمات دے مطابق مرتب کیتا جائے گا۔ موجودہ سماج گواہ اے کہ پاکستان دے سماجی نظام نوں آئین توں ماورا چلایا جا رہیا اے۔ اللہ تعالیٰ نے قرآن پاک وچ سماجی نظام دا اک خاکہ پیش کیتا اے جس نوں اسیں مسلمان بھُل چکے آں۔ اللہ تعالیٰ نے قرآن پاک وچ شرک نوں ناقابل معافی گناہ قرار دین دے بعد ہدایت فرمائی کہ ہر گھر وچ والدین دا ادب تے احترام کیتا جائے ایہناں نوں اف تیکر نہ کیتا جائے تے ایہناں دے ساہمنے جھک کے رہو والدین دے بعد اللہ تعالیٰ نے حکم دتا اے کہ اپنے گوانڈھیاں نال رشتے داراں توں زیادہ بہتر سلوک کرو تاکہ تہاڈے گھر تہاڈی گلیاں تے محلے پر سکون رہن۔ اللہ تعالیٰ نے امانت دیانت تے صداقت نوں اشرف المخلوقات انسان لئی بنیادی خصوصیات قرار دتا اے تے ایہنوں تاکید کیتی اے کہ اوہ اپنے وعدے پورے کرے تے ہمیشہ سچ اُتے قائم رہوے، جھوٹ بولن توں گریز کرے کیوں جے جنہاں معاشریاں وچ جھوٹ بولیا جائے اوہ کدی فلاح نہیں پا سکدے۔ پاکستان دا موجودہ سماج ایہناں قرآنی اوصاف توں عاری اے تے ایہہ پاکستانی ریاست دا بنیادی تضاد اے۔ اللہ تعالیٰ نے قرآن پاک وچ گل بات دے آداب وی سکھائے نیں تے ایہہ کہیا اے کہ اپنا لہجہ نرم رکھو تے گل نوں گھما پھرا کے کرن دی بجائے سدھی تے دو ٹوک گل کیتا کرو۔ قرآن وچ باربار ایہہ تاکید کیتی گئی اے کہ اللہ دے رستے وچ خرچ کرو تے رشتے داراں مسکیناں تے یتیماں نوں ایہناں دا حق دیو تے آپس وچ اک دوجے دے نال اخوت یعنی بھائی چارے دا مظاہرہ کرو۔
قرآن وچ شوہر تے بیوی دے حقوق واضح کر دتے گئے نیں تاکہ دونویں خوشگوار زندگی لنگھا سکن۔ قرآن پاک وچ دو ٹوک الفاظ وچ ناپ تول پورا کرن ملاوٹ توں پرہیز کرن تے ذخیرہ اندوزی نہ کرن دا حکم دتا گیا اے۔ اللہ تعالیٰ نے ارشاد فرمایا اے کہ اپنے غلاماں خادماں نال بہترین سلوک کرو ایہناں نوں اوہ ای کپڑے دیو جیہڑے آپ پاندے او تے کھان نوں اوہ ای کھانا دیو جیہڑا آپ کھاندے او۔ اللہ تعالیٰ نے انتہا پسندی تے شدت پسندی دی بجائے اعتدال دے رستے نوں بہترین رستہ قرار دتا اے تے فرمایا اے کہ نہ کنجوسی کرو تے نہ ای فضول خرچی کرو۔ اللہ تعالیٰ دے قرآن سماج وچ انسان دی جان دی حرمت اے تے اللہ نے ارشاد فرمایا اے کہ جس نے اک انسان نوں قتل کیتا گویا ایس نے پوری انسانیت نوں قتل کر دتا۔ اللہ تعالیٰ نے واضح فرمایا اے کہ کسے دی غیبت نہ کرو تے نہ ای ایس دے ذاتی معاملات دے بارے وچ تجسس وچ پوئو۔ اللہ نے انساناں نوں غرور تے تکبر توں منع کیتا اے تے صبر شکر کرن دی ہدایت کیتی اے۔ اللہ دا ارشاد اے کہ زمین اُتے اکڑ کے نہ چلو ایس طرح نہ تسیں اسمان نوں پھڑ سکدے او تے نہ ای زمین دے اندر دی گہرائی نوں اپڑ سکدے او۔ اللہ نے قرآن دے سماجی نظام وچ انصاف دی گواہی نوں بڑی اہمیت دتی اے تے ایہہ کہیا اے کہ گواہی ہمیشہ انصاف دی دیو چاہے اوہ تہاڈے اپنے خلاف ہوئے یا تہاڈے والدین دے خلاف ہوئے یا تہاڈے رشتے داراں دے خلاف ای کیوں نہ ہوئے۔ افسوس پاکستان وچ نوے فیصد عدالتی مقدمے جھوٹی گواہیاں اُتے مبنی ہوندے نیں۔ قرآن دے سماجی نظام نوں عدم و انصاف دی بنیاد اُتے تشکیل دتا گیا اے۔ اللہ تعالیٰ نے ارشاد فرمایا اے کہ اپنے معاملات، مشاورت دے اصول اُتے حل کرو تے اپنی امانتاں ایہناں لوکاں دے حوالے کرو جیہڑے ایس دے اہل ہون یعنی میرٹ اُتے لوکاں نوں ذمہ داریاں دیو۔ پاکستان دے عوام ووٹ دیندے ویلے ایس قرآنی اصول اُتے عمل نہیں کردے۔اللہ تعالیٰ نے ارشاد فرمایا اے کہ سماج دے اندر جیہڑے غلم مسلم آباد ہون ایہناں دے نال حسن سلوک نال پیش آئو تے ایہناں دے مذہبی تے ثقافتی امور وچ مداخلت نہ کرو تے نہ ای ایہناں اُتے زبردستی اپنا مذہب مسلط کرو۔ اللہ تعالیٰ دے سماجی نظام وچ ایہہ ہدایت کیتی گئی اے کہ جدوں کوئی خبر تہاڈے کول اپڑے تے ایس دی تحقیق کر لیا کرو تے بے بنیاد خبر دی تشہیر نہ کیتا کرو پاکستان دا میڈیا کھلم کھلا ایس قرآن اصول توں انحراف کردا اے۔ اللہ تعالیٰ نے سچ نوں جھوٹ دے پردے وچ لُکان تے شیواں وچ ملاوٹ کرن توں سختی نال منع کیتا اے۔ مرد تے خواتین دونواں لئی حکم اے کہ اوہ اپنی نظراں تھلے رکھن تے عورتاں زیب و زینت کر کے غیر محرماں دے اگے نہ جان۔ اللہ تعالیٰ نے عبادات نماز روزہ حج زکوٰۃ نوں وی تقوی یعنی نیکی کرن تے پرہیز گاری اختیار کرن دے نال جوڑیا اے۔عبادتاں اصل وچ اک مثالی تے معیاری سماج دے تشکیل لئی فرض کیتیاں گئیاں۔ جے نماز روزہ تے حج سانوں نیکی ول راغب نہ کرن تے انج دیاں عبادتاں اللہ دے نیڑے قابل قبول نہیں۔ جیہڑا بندا کسے بھُکے نوں کھانا نہ کھلائے تے لوکاں دی نکی نکی ضرورتاں پوری نہ کرے تے اوہ نماز پڑھے تے اللہ تعالیٰ نے انج دی نماز نوں دکھاوے دی نماز قرار دتا اے۔
مسلماناں نوں ایہہ گل ذہن نشین کر لینی چاہیدی اے کہ عبادتاں دا تعلق معاملات نال اے تے حقوق اللہ ایس لئی فرض کیتے گئے تاکہ لوک تزکیہ نفس دے بعد بہتر انداز وچ حقوق العباد پورے کر سکن۔ اللہ تعالیٰ نے قرآن پاک وچ مال و دولت سونا چاندی جمع کرن توں منع فرمایا اے تاکہ ددولت کجھ ہتھاں وچ ای گردش نہ کردی رہوے تے باقی شہری بھُک تے افلاس دا شکار نہ ہوجان۔ قرآن دے سماجی نظام دی دو بنیاداں نیں سماجی انصاف تے مساوی مواقعے جد کہ پاکستان دا موجودہ سماج ایہناں دونواں بنیادی اصولاں دے مطابق نہیں تاں کوئی مسلمان سماج انج دا نہیں ہو سکدا جس وچ لوکاں دا معاشی استحصال ہو رہیا ہوئے جس وچ امیر تے غریب وچ بوہت زیادہ فرق ہوئے۔ انج دے سماج نوں کسے صورت قرآن دا سماج قرار نہیں دتا جا سکدا۔ ایس بنیادی تضاد نوں دور کرن دی لوڑ اے کیوں جے ایس تضاد دی موجودگی وچ پاکستان دے عوام اپنی دنیا تے اپنی آخرت نہیں سنوار سکدے۔ قرآن دے سماجی نظام دے نفاذ لئی لازم اے کہ قرآن وچ جنہاں گلاں دی ممانعت کیتی گئی اے ایہناں نوں روکن لئی فوری تے سخت سزائواں دا آغاز کیتا جائے۔ جیہڑا بندا جھوٹ بولے ایہنوں چھ مہینے دی سزا دتی جائے جیہڑا ناپ تول وچ کمی کرے تے شیواں وچ ملاوٹ کرے ایہنوں اک سال دی سزا دتی جائے۔ سخت سزائواں دے بغیر قرآن دا سماجی نظام تشکیل نہیں دتا جا سکدا۔ افسوس پاکستان دی ریاست نوں قرآن سیرت تے آئین نال ماورا چلایا جا رہیا اے۔