ایناں سوکھا وی نہیں…؟

لکھت:مطلوب وڑائچ

امریکہ نے ویہہ ورھیاں وچ افغانستان دی اٹ نال اٹ وجا دتی۔ کارپٹ جنگ کیتی گئی۔ پورے ملک نوں تورا بورا بنا دتا۔ طالبان امریکہ دے جدید ترین بمبار جہازاں دا مقابلہ نہ کر سکے۔ اقتدار دے ایواناں چوں نکل کے اوہناں نے گوریلا وار شروع کر دتی۔ طالبان کول امریکی جہازاں دی بمباری دا توڑ نہیں سی تے امریکہ تے اوہدے اتحادیاں کول طالبان دی گوریلا حکمت عملی دا مناسب جواب نہیں سی۔ امریکہ اسامہ بن لادن دی تلاش وچ افغانستان تے اتحادیاں دے نال رَل کے حملہ آور ہویا سی۔ اصولی طور تے امریکہ نوں اسامہ دی ہلاکت دے بعد ای انخلاء دا فیصلہ کر لینا چاہیدا سی پر اوہنے دس ورھے ہور افغاناں دا لہو روڑھیا تے اپنے وی فوجی مروائے۔ پاکستان بدترین دہشت گردی دا شکار وی امریکہ دا ساتھ دین تے اوہدی پالیسیاں پاروں ای ہویا۔ بلاشبہ پاکستان نے اپنی استعداد توں ودھ کے امریکہ دا ساتھ دتا تے اوہدا کوئی معاوضہ وی نہیں منگیا۔ امریکہ ولوں طوطاچشمی توں کم لیا گیا۔ پاکستان دیاں قربانیاں دے صلے وچ افغانستان تاراج ہویا۔ ایہدے تے پاکستان دا احسان مند ہون دی تھاں امریکہ بھارت دی مرضی تے پاکستان خلاف سرگرم نظر آیا۔ بھارت تے نوازشات کیتیاں گئیاں اوہنوں افغانستان وچ اوہدی حیثیت توں ودھ کے حصہ تے کردار دتا۔ بھارت ولوں افغان فوجیاں دی تربیت کیتی گئی۔ بھارت نے افغان سرزمین تے افغان فوج نوں پاکستان دے خلاف دہشت گردی لئی استعمال کیتا۔ عمران خان حکومت دے تن ورھے مکمل ہو گئے۔ میری نظر وچ تن ورھیاں وچ حکومت نے دو ناقابل یقین کامیابیاں حاصل کیتیاں جو دہائیاں تک یاد رہن گئیاں۔ اک تے بھارت دے دو جہاز ڈیگے گئے‘ اک پائلٹ نوں قیدی بنایا گیا دوجے افغانستان مسئلے دا پرامن حل۔
ہن امریکی انخلاء پاکستان دیاں ای کوششاں نال مکمل ہویا اے۔ خونریزی دے بڑے خدشات سن جو طالبان تے امریکہ وچکار طے پان والے معاہدے پاروں دور ہو گئے۔ پاکستان دیاں کامیابیاں وچ بھارت دا افغانستان توں دم دبا کے نس جانا وی اے۔ امریکہ ویہہ ورھیاں دا حساب تے کر رہیا ہووے گا اوہنے کیہ کھویا کیہ پایا۔ ہن جدوں افغانستان چوں جا رہیا اے تے اسلحے دی اک وڈی کھیپ چھڈ کے جا رہیا اے۔ امریکی سینیٹر کہندے نیں کہ امریکہ افغانستان وچ 80ارب ڈالر دا اسلحہ چھڈ کے جا رہیا اے۔ پاکستان دنیا دی ستویں وڈی نیوکلیئر طاقت اے اوہدے کول 48 جنگی ہیلی کاپٹر نیں۔ امریکی افغانستان وچ اک سو ہیلی کاپٹر چھڈ گئے۔ دو سو فائٹر جہاز وی ایتھے رہ گئے۔ ایہ ہیلی کاپٹر تے طیارے طالبان لئی بساں‘ ویگناں توں ودھ حیثیت نہیں رکھدے۔ اوہناں کول اوہدے پائلٹ نیں نہ ٹیکنیشن تے نہ انجینئر نیں۔ پاکستان ایہناں نوں طالبان لئی ضرور کارآمد بنا سکدا اے۔ امریکہ نے افغانستان وچ پیسہ پانی وانگوں روڑھیا۔ امریکی اعدادوشمار دے مطابق افغانستان وچ تن ٹریلین ڈالر دے خرچے نیں۔ اک ٹریلین وچ اک ہزار ارب ہوندے نیں۔ امریکہ ایہ رقم اپنے شہریاںتے خرچ کردا تے 34کروڑ وچوں ہر امریکی لکھ ڈالر پتی ہوندا۔ ایناں سرمایہ روڑھ دین نال اج لکھاں امریکی قلاش ہو چکے نیں۔ امریکہ دے ہتھ اک بے سود مہم چوں کیہ آیا۔ ایہدا امریکیاں نے حساب تے کیتا ہووے گا۔
امریکہ افغانستان وچ بہت کجھ چھڈ کے جا رہیا اے۔ اوہدے سفارتخانے توں کئی روز دھواں اٹھدا رہیا۔ اوتھے ضروری دستاویزات تے حساس نوعیت دا سامان ساڑیا جاندا رہیا۔ دو دیہاڑ پہلاں کابل ایئرپورٹ دے اندر سی آئی اے دے دفتر تے امریکی جہازاں نے بمباری کرکے دفتر نوں تورا بورا بنا دتا۔ امریکہ افغانستان وچ ایناں کجھ لے کے آیا‘ اوہنوں جے اوہ ساڑنا چاہوے تے اوہدے لئی وی کئی ورھے لگ جان گے۔ اپنے جہازاں تے ہیلی کاپٹراں نوں کیہ اوہ طالبان دے استعمال لئی چھڈ دیوے گا؟۔ ایہ وی اک سوال اے ایہ اوہ گنڈھاں نیں جو امریکہ نوں اپنے منہ نال کھولنیاں پے رہیاں نیں۔
دوستو! جدوں میں اج کالم لکھن لئی بیٹھا واں تے میرے ذہن وچ ایہ سوال آ رہیا سی کہ میرے ایس کالم دا عنوان کیہ ہووے گا؟ تے یکدم مینوں خیال آیا بھاگتے چور کی لنگوٹی ای سہی۔ طالبان لڑاکیاں دے ہتھ لگن والے اسلحے دی صورت وچ مال غنیمت دی مجموعی مالیت جے 80ارب ڈالر نہیں وی تے تھوڑے گھٹ ہون گے کیوں جے افغانستان نوں دتی جان والی تن ٹریلین امداد‘ ایسے طرح امریکی سرکاری افسراں نے لٹی اے پر امریکہ تے اوہدے اتحادی اینے بھولے وی نہیں کہ اوہ کھرباں دا اسلحہ جنگجو طالبان لئی ایویں ای چھڈ کے نس جان۔ یقینا امریکہ تے اتحادیاں دی ایہ خواہش اے کہ طالبان دے ہتھ لگن والا اسلحہ مقامی تے علاقائی خانہ جنگی لئی استعمال ہووے۔ ہن طالبان دی قیادت تے پاکستان وچ بیٹھے دانشوراں تے ارسطوئواں نوں ایہ سوچنا ہووے گا کہ ایس مسئلے نال کیویں نبڑیا جا سکدا اے۔٭٭