صہبااختر (شاعر)

ہوک سی اٹھتی ہے صہبا آسماں کو دیکھ کر۔۔۔۔گر میں شعلہ ہوں تو کیوں خاک سے پیدا ہوا

ایم آر شاہد

ایس شعر تے ایہدے علاوہ بہت سارے شعراں‘ غزلاں تی فلماں گیتاں نے صہبا اختر دے والد رحمت علی رحمت امرتسر دے رہن والے سن۔ جو اپنے دور دے منے ہوئے شاعر‘ تھیٹر تے ڈرامہ نگار‘ مکالمہ نگار تے ہدایتکار سن۔ آغا حشر کاسمیری دے ہم عصراں وچوں سن۔ صہبا اختر نے سکول دے زمانے ای توں شعر کہنا شروع کر دتے۔ اوہناں نے اپنی پہلی ’’نظم‘‘ صبح ایتھے ای لکھی۔ اوہ اک بڑے چنگے مقرر وی سن۔ سکول دے زمانے وچ سکائوٹنگ وچ وی فعال رہے۔ گویا شروع ای توں ذہنی تے جسمانی طور تے مضبوط تے قدکاٹھ والے سن۔
بریلی توں ہائی سکول تک تعلیم حاصل کیتی فیر ہور تعلیم لئی علی گڑھ کالج چلے گئے۔ کالج دے بہترین طالبعلماں وچ شامل سن۔ ایتھے وی اوہناںنے شاعری تے فن تقریر نوں جاری رکھیا۔ ایتھوں ای تحریک پاکستان وچ بھرواں حصہ لیتا۔ ’’آزادی‘‘ دے موضوع اتے نظماں کہندے تے ایس قدرپراثر تقریراں کردے سن۔ تحریک پاکستان دے لیڈراں نے جدوں سندھ وچ تحریک پاکستان دی آگاہی لئی وفد بھیجیا تے اوہدے وچ نوجوان صہبا وی شامل سن۔
ملی نغمہ
میں بھی پاکستان ہوں
تو بھی پاکستان ہے
تو تو میری جان ہے
تو تو میری آن ہے
کہتی ہے یہ راہ عمل
آئو ہم سب ساتھ چلیں
مشکل ہو یا آسانی
ہاتھ میں ڈالیں ہاتھ چلیں
سورج ہے سرحد کی زمیں
چاند بلوچستان ہے
میں بھی پاکستان ہوں
تو بھی پاکستان ہے
گلشن ہو یا پربت
ہم سے کوئی دور نہیں
دل کس کی تعریف کرے
ہر گوشہ ہے آپ حسیں
٭ ٭ ٭ ٭ ٭
1960 دی دہائی صہبا اختر لئی خوش بختی دا پیغام لیائی۔ اوہناں دی شمولیت وچ کامیاب شاعردی ضمانت ہوندی۔ ایس لئی اوہناں دی موجودگی شاعراں دی لوڑ قرار دے دتی گئی۔ سارے چھوٹے وڈے اخباراں‘ رسالیاں اوہناں دے کلام نوں حاصل کرن دی کوشش وچ رہندے۔ کجھ ای عرصہ مگروں فخر نے اک روزنامہ کڈیا تے اوہناں نے صہبا اختر نوں کہیا کہ ہر ہفتے اک نظم لکھو۔ اوہدے مگروں دوجے روزنامیاں وچ وی نظماں تے قطعے لکھن لگے۔ ریڈیو پاکستان کراچی اوہناں دے لکھے ہوئے قومی نغمے بار بار نشر کردا۔
آجا اندھیری راتیں تنہا بتا چکا ہوں
شمعیں جہاں نہ جلتیں آنکھیں جلا چکا ہوں
خورشید شام رفتہ لوئے تو اس سے پوچھوں
میں زندگی کی کتی صبحیں گنوا چکا ہوں
یہ شب بجھی بجھی ہے شاید کہ آخری ہے
اے صبح درد تیرے نزدیک آ چکا ہوں
مجھ کو فریب مت دے اے موسم بہاراں
ایسے کئی شگوفے میں بھی کھلا چکا ہوں
سورج طلوع ہوں یا سورج غروب صہبا
٭ ٭ ٭ ٭ ٭
شب ہائے عم کے پردے خود گرا چکا ہوں
کراچی توں ٹیلی ویژن دی نشریات شروع ہوئیاں تے صہبا اختر دی خدمات حاصل کیتی گئیاں۔ اوہناںنے کئی گیت لکھے جہڑے مختلف گلوکاراں دی آوازاں وچ نشر ہوئے۔ ریڈیو پاکستان کراچی دی موسیقار جوڑی لال محمد تے بلند اقبال المعروف لال محمد اقبال کراچی وچ بنن والی فلماں دی موسیقی دتا کردے سن۔ ایہہ صہبا اختر نوں فلماںوچ گیت نگاری دی حیثیت نال لے گئے۔ شاید لطیف لکھدے نیں کہ اوہناں نے اپنی شاعری دا آغاز روایتی غزل توں کیتا۔
یہ کون دل کے اندھیروں سے شام ہوتے ہیں
چراغ لے کے گزارتا دکھائی دیتا ہے
جو ظلمتوں سے گزرتے ہیں وہ سمجھتے ہیں
نظر نہ آئے تو کیا کیا دکھائی دیتا ہے
٭ ٭ ٭ ٭ ٭
شائستگی‘ تہذیب‘ نفاست تے لفظاں دا چنائو اوہناں دی غزل وچ جا بجا وکھائی دیندا اے۔ صہبا اختر نے گو کہ فلماں وچ کوئی زیادہ نہیں رکھیا۔ لیکن خوش قسمت گیت نگار نیں کہ جو وی لکھیا اکثر سپرہٹ ہویا۔ اوہناں دی متعدد تصنیفاں وچ ’’سرکشیدہ‘‘ اقرا(نعتاں دا مجموعہ) سمندر (طویل نظماں) تے مشعل (ملی نظماں) شامل نیں۔
صہبا اختر 30ستمبر 1931نوں سری نگر وچ پیدا ہوئے۔ اوہناں دے والد نے زمانے دی بہت سختیاں برداشت کیتیاں تے بڑے ای کھٹن سرد تے گرم زمانے ویکھے تے کدھرے جا کے صہبا بنے تے 19فروری 1996 نوں اج دے دیہاڑ کراچی وچ وفعات پائی تے گلشن اقبال دے قبرستان وچ آسودہ خاک ہوئے۔ حکومت پاکستان نے اوہناں نوں اوہناں دی وفات مگروں صدارتی تمغہ برائے حسن کارکردگی عطا کیتا سی۔ صہبا اختر بے شک پاکستانی ادب دے معماراں وچ شامل نیں۔ اوہ آخری دم تک پاکستانیت دے علمبردار رہے۔
فلمی گیت
تنہا تھی اور ہمیشہ سے تنہا ہے زندگی
ہے زندگی کا نام مگر کیا ہے زندگی
یا پھول آرزوئوں کے کھلتے نہیں کبھی
بچھڑے جو ایک بار وہ ملتے نہیں کبھی
سنسان راستوں کا تماشا ہے زندگی
تنہا تھی اور ہمیشہ سے تنہا ہے زندگی
ہر شمع کے نصیب میں ہے درد کا دھواں
ہر پھول کی ہنسی سے چھپا ہے غم خزاں
ریشم حسین خواب ہے شعلہ رہے زندگی
تنہا تھی اور ہمیشہ سے تنہا ہے زندگی
سورج کو آنسوئوں کے سمندر میں پھینک دو
جو میرا بس چلے تو ستاروں کو نوچ لوں
جھوٹے ہیں سب چراغ اندھیرا ہے زندگی
تنہا تھی اور ہمیشہ سے تنہا ہے زندگی
٭ ٭ ٭ ٭ ٭