کرونا کہانیاں

شفقت اللہ مشتاق

تنویر سلیم بیتاب دی کتاب ’’کرونا کہانیاں‘‘ ایس لحاظ نال نویکلی اے کہ اج دا سب توں اہم موضوع ای کرونا اے۔ مزے دی گل اے کہ شروع وچ پوری دنیا کرونا بارے دو حصیاں وچ ونڈی گئی۔ دنیا دا اک حصہ تے واقعی ایس آفت تے پریشان ہو گیا تے سنجیدگی نال پوری طرح ایہدے توں چھٹکارا حاصل کرن دی کوشش وچ جُٹ گیا‘ مکمل لاک ڈائون‘ سوشل ڈسٹنسنگ‘ ہسپتالاں وچ مکمل ایمرجنسی دا نفاذ وغیرہ وغیرہ پر دوجے حصے نے جہدے وچ شاید اسیں وی شامل سی کرونا نوں کہانی ای سمجھیا۔ تنویر بیتاب نے ہن کرونا دی کہانیاں لکھیاں نیں۔
کرونا نوں کہانی سمجھن والیاں نوں اوس ویلے سمجھ آئی جدوں اوہناں دے سجے کھبے تے اگے پچھے رشتے دار تے دوست احباب دھڑادھڑ کرونا دا شکار ہون لگ پئے تے ویکھدیاں ای ویکھدیاں گھر دے گھر بے آباد ہونا شروع ہو گئے۔ ہسپتالاں وچ تل دھرن دی تھاں نہ رہی لوکاں نے اپنے منہ چھپانے شروع کر دتے تے اپنے وی اپنیاں توں دور رہن تے مجبور ہو گئے۔ مسجداں بے ونق ہونیاں شروع ہو گئیاں‘ ریلوے سٹیشن‘ لاری اڈے تے ایئرپورٹ سگوں حرکات و سکنات دے سارے راہ بند۔ ویکھدیاں ای ویکھدیاں لکھاں دی گنتی وچ انسان لقمہ اجل بن گئے۔ ہر پاسے آہ و بکا تے افراتفری ای افراتفری۔ خوبصورت کائنات نوں کہدی نظر لگ گئی۔ ساری دنیا آبادی ودھن دا رولا پا رہی سی۔ سر جوڑ کے آبادی نوں گھٹ کرن دی منصوبہ بندی کر رہی سی تے عملی طور تے آبادی نوں گھٹ کرن دی سرتوڑ کوشش کیتی جا رہی سی پر بیکار۔ اللہ تعالیٰ دا اک اپنا نظام اے کدی ہاتھیاں نوں کیڑیاں توں مروا دیندا اے تے کدی مائیکرو سکوپک مخلوق توں اپنے آپ نوں بہت کجھ سمجھن والے انساناں نوں تباہ کروا دیندا اے تے فیر تجہیز و تکفین سگوں تدفین وی بڑے خوفناک انداز نال ہوندی اے۔ ایسی خوفناک کہانیاں دا اکھیں ڈٹھا حال کجھ انج بیان کرنا کہ کرونا کہانیاں تخلیق ہو جاوے بلاشبہ ایہ تنویر بیتاب دا ای کم سی تے اوہناں دی ایس کاوش تے میں اوہناں نوں مبارکباد پیش کرنا واں۔
ایس کتاب وچ کل 23 کہانیاں نیں۔ کہن نوں تے ایہ کہانیاں نیں پر اصل وچ ایہ کرونا دے دیہاڑیاں وچ ہون والے واقعات نیں جہناں نوں طنزومزاح دے سانچے وچ ڈھال کے تنویر سلیم بے تاب نے پڑھن والیاں لئی پیش کیتا اے۔ داستان ہووے‘ کہانی ہووے یاں ناول یاں افسانہ ہووے ایہناں اصناف سخن دی خوبی ایہہ وے کہ جہڑا بندا ایہناں نوں پڑھنا شروع کردا اے اوہ کھو جاندا اے تے کتاب ختم کرکے ای اٹھدا اے۔ میرے نال وی کرونا کہانیاں کتاب دے مطالعہ دوران انج ای ہویا اے۔ مصنف دا معیار تحریر تے کمال تالیف اے کہ ایہ کتاب حجم دے اعتبار نال مختصر ہون دے باوجود اپنے اندر خیالات دی دنیا آباد کیتے ہوئے اے۔ ہلکا پھلکا طرز تحریر ایہنوں بڑا ای خوبصورت بنا دیندا اے۔ اصل وچ ایہ کرونا دے دیہاڑیاں وچ ہون والے واقعات دا اکھیں ڈٹھا حال اے۔ کس طرح سرکاری ادارے فعال ہوئے تے اوہناں نے لوکاں نوں کرونا توں بچان لئی کیویں کیویں بھونڈے انداز نال خوف و ہراس پیدا کیتا۔ مینوں یاد آیا کہ میں جدوں مجسٹریٹ سی تے اوہناں دیہاڑیاں اک واری ڈپٹی کمشنر دے کول اک میٹنگ دے سلسلے وچ بیٹھا سی اوتھے اک ملاقاتی دی چٹ آئی پڑھ کے افسر موصوف نے اردلی نوں کہیا کہ میجرصاحب نوں پہلے سد لوو تے فیر میجر صاحب اندر داخل ہوئے تے مینوں ویکھ کے تھوڑے جہے پریشان ہوئے تے فیر باڈی لینگوئج نال مینوں باور کروان لگے کہ صاحب ہالوسوسائٹی دے اپنے طور طریقے ہوندے نیں۔ ایہدی اصل وجہ ایہ سی کہ موصوف فوج وچ میجر نہیں سن تے ایہ جنرل پرویزمشرف دا دور سی تے اوس ویلے فوجی افسراں دا سول وچ بڑا خوف سی۔ بعینہ مصنف نے ماجد دا واقعہ لکھیا اے کہ اوہ لوڑ موجب اپنا عہدہ بدل کے سلام وی کرواندے سن تے اپنا کم وی کڈھوا لیندے سن۔
کرونا دے دیہاڑیاں وچ ڈاکٹراں دی خدمات پاروں پولیس تے لازم سی کہ اوہ ڈاکٹر نوں ویکھدیاں ای سلیوٹ کرے۔ ماجد نے اک چیک پوسٹ تے گڈی کھڑی کیتی تے شیشہ تھلے کرکے ڈاکٹر دا لفظ بولیا۔ ڈیوٹی تے موجود اے ایس آئی نے زوردار سلیوٹ ماریا تے نال ای اپنے ماتحتاں نوں کیہا کہ ڈاکٹر صاحب نوں فرنٹ لائن تے چھڈ کے آئو تاں جے کرونا دے مریضاں دے علاج وچ ایہ اپنا بھرواں کردار ادا کر سکن۔ انج ماجددا ڈاکٹری دا لباس تار تار ہو گیا۔ کرونا دے دیہاڑیاں وچ اک شادی شدہ مرد عدنان اک عورت نال فون تے گپ شپ شروع کردا اے تے فیر دوویں اک دوجے نوں آمنے سامنے بٹھا کے گپ شپ لانا چاہندے نیں کیوں جے ایس طرح دی گپ شپ دا مزا ای وکھرا ہوندا اے۔ ہوٹل‘ پارک وغیرہ سب بند۔ بیٹھیے تے کتھے بیٹھیے‘ اک دوجے دے دل وچ تے اوہ پہلے ای بہہ چکے سن۔ بہرحال ایس سلسلے وچ پاکستانی مرد کمال دے پلانرز نیں۔ موصوف نے اک ریستوران دے ویٹر نوں سو روپیے ٹکائے تے اوہدے توں اک کیبن لین وچ کامیاب ہو گیا۔ رازونیاز دیاں گلاں ہوئیاں تے اوہ وی پہلی بیوی توں خفیہ‘ مزا آ گیا۔ ملاقات وعدے تے ختم ہوئی تے دوویں رات توں پہلاں خوشی خوشی گھر پرتے۔
ایس میٹنگ نوں پہلی بیوی توں مکمل طور تے خفیہ رکھیا گیا پر آئی نوں کون ٹال سکدا اے۔ دو دن بعد گھر دے بوہے تے دستک ہوندی اے۔ موصوف بوہا کھولدے نیں تے کجھ پولیس ملازمین پچھدے نیں کہ تسیں فلاں او۔ مثبت جواب ملن تے اوہناں دسیا کہ تسیں اک خاتون نوں پرسوں رات ملے سی تے اوہدا کرونا ٹیسٹ پازیٹو آ گیا اے ایس لئی ہن تسیں کجھ دن پولیس دی حراست وچ رہو گے تاں جے تہانوں سوشل ڈسٹنسنگ دا سبق سکھایا جا سکے۔ ایس طرح دیاں ساریاں کہانیاں جو مصنف نے لکھیاں نیں اوہ بڑیاں دلچسپ نیں تے اوہناں دے کردار میرے ورگے تے میرے آل دوالے ٹرن پھرن والے لوک نیں۔ زیرنظر کالم وچ دو کہانیاں دا ای اجمالی جیہا نقشہ کیتا گیا اے تے اسیں سارے جاننے آں کہ دیگ چوں کجھ چاول ای چکھ کے دیگ دے ذائقے دا پتہ کیتا جا سکدا اے۔ کرونا نے ساڈیاں ان گنت کمزوریاں نوں ساڈے تے کھول کے واضح دتا اے عقلمندی دا تقاضا اے کہ اسیں اپنے آپ نوں آن والی اجہی آفت نال نبڑن لئی مکمل طور تے تیار کریئے۔٭٭