ڈاکٹر، ڈاکدار تے ڈانگ دار

غلام شبیر عاصم

ایس انسانی معاشرے وچ ہر کوئی کسے نہ کسے حوالیوں دوسرے لوکاں دا خدمت گار تے کاما اے بلکہ ’’کمی‘‘ اے،پر لوک ایس ’’کمی‘‘ لفظ نوں’’کمی‘‘یعنی خامی دے معنے پتہ نہیں کیوں دے دیندے نیں۔حالانکہ اک ’’کمی‘‘ تے سگوں اچا تے عظیم انسان ہندا اے،جیہڑا لوکاں دے کم آوندا اے۔کسے دے کم آونا تے رب پاک والا کم اے۔جیہڑا ’’کمی‘‘ نہیں اوہ تے فضول اے،مردا اے،کھلوتے بو والے پانی طرحاں اے۔ہر کوئی نظام کائنات دے ہیٹھ قدرتی طور تے کسے نہ کسے کم تے کسب دی شکل وچ دوجیاں دی خدمت کرکے اپنا فرض نبھا رہیا اے۔جسراں اک دھوبی لوکاں دے کپڑے دھو کے،نائی وال کٹ کے دیگاں پکا کے،موچی جتیاں بنا کے مرمت کرکے،ایسے طرحاں ڈاکٹر یا حکیم لوکاں دا علاج کرکے اپنی معاشرتی ذمہ داری پوری کررہیا اے۔پر ایس دے نال نال رب کولوں نہ ڈرن والے کچھ لالچی تے ہوس پرست لوک اپنے پیشے تے لوکاں نال دھرو کرکے انسانی معاشرے نوں گندا تے خراب کررہے ہندے نیں۔انساناں نوں تندرست تے سکھی رکھن دا اخلاقی تے سماجی پکھوں ذمہ چکن والے سرکاری تے پرائیویٹ ہسپتالاں تے کلینکاں اندر ڈاکٹراں تے میڈیکل عملے دی بے دیدی،بدتمیزی،تے بے پرواہی دا خاص کر اوہ طبقہ زیادہ تر شکار ہندا اے،جس طبقے لئی ڈاکٹر پڑھیا لکھیا ہو کے وی،ڈاکدار ہندا اے۔تے اوہ طبقہ ڈاکٹر نوں ڈاکدار ای کہندا اے۔خورے ایس ماڑے،ان پڑھ تے سِدھے سادے طبقے توں ایس گل دا ای بدلہ لیا جاندا اے،کہ ایہ طبقہ چنگے بھلے پڑھے لکھے ڈاکٹر نوں ڈاکدار آکھدا اے تے پھیر ڈاکٹر اگوں ڈانگ دار بن کے اپنا غصہ کڈھدا تے بدلہ لیندا اے۔ایس سدھے سادے طبقے اتے کدی سرکاری ہسپتالاں اندر ڈاکٹراں دی بدتمیزی تے بے حسی دی شکل وچ تے کدی پرائیویٹ ہسپتالاں تے کلینکاں اندر مریضاں دی چِھل لاہن دی شکل وچ ڈانگ ورہدی اے۔
سرکاری تے پرائیویٹ ہسپتالاں وچ ڈاکٹراں،نرساں تے دوجے عملے دی لاپرواہی تے بدتمیزی دی جیہڑی ’’ڈانگ‘‘ ایس غریب طبقے نوں ورہدی اے،اوہ بیانوں باہر اے۔ حالانکہ حقیقت وچ رب توں بعد اک مریض نوں ڈاکٹر دا ای سہارا ہندا اے۔معالج تے مریض دا تعلق دھروں ای بوہت پکا تے گوڑھا اے،تے ہونا وی چاہیدا اے۔ایس گوڑھے تعلق تے اخلاقی رشتے پاروں اک معالج نوں مریض نال کدی وی لاپرواہی،بے حسی،بدتمیزی تے پیسہ پرستی دا رویہ نہیں رکھنا چاہیدا پیسے لینے چاہیدے نیں پر جائز تے حق حلال دے۔پرائیویٹ ڈاکٹراں تے بوہتی ات چکی اے۔مردے ہوئے مریض دیاں ٹٹدیاں مکدیاں ساہواں ویلے دوائیاں دے بِل تے دیہاڑی سِدھی کرن دے چکراں وچ ڈاکٹر نوں اک انسان دی زندگی نال نہیں کھیڈنا چاہیدا۔پر ایتھے تے اک ڈرِپ تے چند ٹِیکیاں دے بِل اتے انسانی جان موت دے ہڑھ وچ روڑھ دِتی جاندی اے۔سرکاری ہسپتالاں وچ ڈاکٹر، مریضاں تے اوہناں دے وارثاں نال لاپرواہی،بدتمیزی تے لالچ دا رویہ جاری رکھدے نیں۔سیانیاں موجب ہسپتالاں دیاں کندھاں وی پیسے منگدیاں نیں۔فرش اتے ٹاکی مارنے والے چوڑھے وی ایتھے جان کڈھن والے فرشتے وانگ وکھالی دیندے نیں۔بغیر پیسیاں دے اِک توں دوجھے کمرے دا راہ نئیں دسدے۔ پیر پیر تے سفارشاں دی لوڑ پیندی اے۔ایہو تے اک اخلاقی بیماری اے جیہڑی ڈاکٹراں نوں وی چمبڑی ہوئی اے،تے ڈاکٹر لوکاں دی چمبڑی لاہی آرہے نیں۔ایہ بیماری تقریبا ہر ہسپتال اندر پائی جاندی اے تے ایہدا علاج وی کسے کول نہیں،سوچئیے تے ہر ڈاکٹر دے اندر ای ایہدا علاج شہ رگ توں وی نیڑے اے۔پر ڈاکٹر آپ ایس ’’ہوس دی بیماری‘‘ دا بری طرحاں شکار نیں۔ پرائیویٹ ہسپتالاں اندر چوکھے پیسے جھاڑن تے کِھچن لئی مریضاں نوں عجیب چکراں وچ پاکے رنگ رنگ دے بہانیاں تے چلاکِیاں نال پیسے کھوہے جاندے نیں۔سِدھے سادے تے ماڑے لوکاں دی کھل لاہ لئی جاندی اے۔
ڈاکٹر نوں ڈاکدار کہن والے سدھے سادے ایس طبقے کولوں ڈاکٹر خورے انتقامی طور تے ’’ڈانگ دار‘‘ بن کے ڈانگ واہ کے بدلہ لے رہے ہندے نیں۔سرکاری ہسپتالاں وچ ڈاکٹر لاپرواہی تے بے حسی دی انتہا کردیندے نیں۔ تے پرائیویٹ ہسپتالاں وچ ڈاکٹر لالچ تے ناجائز کمائی دی انتہا کردیندے نیں۔مریض دی نظرے رب مگروں ڈاکٹراں وچ انساناں لئی دکھ،پیار تے ہمدردی ہونی چاہیدی اے۔پر اس دی بجائے پیسے دی ہوس تے لالچ گھٹ گھٹ کے بھریا ہویا اے۔ڈاکٹراں دے دِلاں وچ مریض دی محبت تے احساس دی تھاں پیسے دی لالچ بھری خاہش نے لے لئی اے۔کسے حد تک لوک ہون پلس دی طرحاں ڈاکٹراں کولوں وی ڈرن لگ پئے نیں۔دعاواں منگدے نیں کہ رب کسے نوں ڈاکٹراں دے وس نہ پاوے۔مریض دی تکلیف تے اک پاسے ڈاکٹراں دی بے حسی تے پیسہ پرستی نوں ویکھ سوچ کے بندے دی جیویں جان جاندی اے۔اک پرائیویٹ ہسپتال وچ میرے نال ایسراں دی صورت حال پیش آئی کہ ڈاکٹر صاحب،سِسٹر، پیشنٹ، میڈیسن، ٹریٹمنٹ، ہارٹ بِیٹ،بلڈ پریشر، ورگے لفظاں دے استعمال وچ اپنے پڑھے لکھے ہون دا ثبوت دین دے باوجود وی ڈاکٹر بلکہ کمپوڈر دی ڈانگ دے وار جھلنے پئے۔رات ساڈھے باراں وجے ایمرجنسی دا فیدا چکدے ہوئے میتھوں پہلاں استقبالیہ تے 200 روپیہ لیا گیا،پھیر ای سی جی مشین خراب ہون وجہوں ای سی جی 3 واری کیتی گئی۔جیہڑی کہ پھیر وی تسلی بخش رپورٹ نہ آسکی۔اوس ویلے کوئی وارڈ بوائے طرحاں دا بہروپیا ڈاکٹر بنیا ہویا سی۔ای سی جی دا 400 روپیہ ماٹھیا گیا۔فیر اک ڈرپ تے انجیکشناں دا میتھوں 2900 روپیہ منگیا گیا۔ میں کہیا کہ میرے کول ایس ویلے اینے پیسے نہیں ہیگے۔پھیر جِسراں سودے بازی جہء شروع ہوگئی،ڈاکٹر برائے نام،بلکہ کمپوڈر برائے ڈاکٹر کہن لگا چلو ٹِیکے گھٹ کروا لو۔میں آکھیا جے ایہ سارے ٹِیکے مریض لئی ضروری نیں،تے پھیر تسی ایس نسخے وچوں ٹیکے گھٹ کیوں کررہے او۔جے ضروری نہیں تے تسی ایہ تھبہ سارے لِکھے ای کیوں۔ جدوں کہ تشخیص وچ ایہ وی سامنے آگیا کہ کوئی وڈا مسئلہ نہیں بس ذرا کو معدے توں گیس جہئی اٹھن نال طبیعت وگڑی تے ہون اوہ وی ٹھیک اے۔اگوں اوہ شرمندہ جہیا ہوگیا۔مریض دا صرف بلڈ پریشر تھوڑا ودھ گیا سی۔ڈِھڈ وچ پِیڑ سی۔کوئی بہت خطرناک بیماری وی نہیں سی۔ مریض دی حالت ٹریٹمنٹ توں بغیر ای گھروں اک چمچ پیالے ہوئے شربت نال کچھ ٹھیک ہوگئی سی۔ایہ ساریاں فِیساں صرف ہسپتال اندر وڑن دیاں سن۔اس طرحاں میں 2900 روپیے دین توں وال وال بچ گیا۔اگلے دن پھیر الٹرا ساونڈ کروانی سی ہسپتال گئیے تے ڈاکٹر صاحب نے چیک کیتا،استقبالیہ تے پھیر وکھرا 400 دتا، ہسپتال دے اندر ای میڈیکل سٹور توں ٹیکے سرِنجاں تے ڈرپ دا 1000 روپیہ دتا۔شکر اے راتی اپنی ذہانت تے چلاکی نال 2900 بچا لیاسی۔ورنہ راتی وی 2900 دینا پینا سی تے،سویرے 1400 وکھرا وی دِتا۔صحت کارڈ دا کوئی فیدا نہ ہویا کیونکہ اوہ ایس کنڈیشن وچ نہیں،اپریشن ویلے ای ایس سہولت توں فیدا لیا جاسکدا اے۔
ہسپتالاں وچ ماڑے تے مجبور لوکاں نال یقین کرو تھانے والا ورتا ورتیا جاندا جے توبہ توبہ۔اک معالج دے اندر انسانیت دا احساس ہونا بہت ضروری اے۔پر ایتھے تے بے حِسی دی حد ای مک گئی اے۔جے کوئی تھوڑا بہت مریض ول دھیان دتا جاندا اے تے اوہ وی پیسیاں دے لالچ وچ،ایہ احساس ہمدردی تے مروت توں اکا خالی ہندا اے۔اجکل ڈاکٹر اپنے پیشے چوں نِکل کے جسراں پیشہ کرنی جنانی وانگ مطلبی تے لالچی ہوگئے تے ہوس نال انھے ہوئے پئے نیں۔اللہ پاک ایہناں نوں ہدایت دوے تے اپنے اچے سچے پیشے نال مخلص رہن دی توفیق عطا کرے۔٭٭