اوہ سچ جہدے توں انکار نہیں

عقیل خان

انسان ایس دنیا وچ عارضی زندگی گزارن آیا اے پر اوہ ایس دنیا نوں ای اپنی اصل منزل سمجھدا اے۔ اللہ تعالیٰ نے ایس دنیا نوں اپنے نیک تے متقی بندیاں دی پچھان تے اپنے محبوب حضرت محمدۖ ہوراں نال محبت کرن والیاں دے امتحان لئی بنایا۔ اللہ تعالیٰ نے ایہ دنیا بنا کے حقیقت وچ انسان دا امتحان لینا اے کہ کہڑا اوہ انسان اے جو میرے نال تے میرے محبوبۖ نال محبت کردا اے تے کہڑا اے اوہ انسان جو ایس عارضی دنیا نوں چاہ کے اپنی آخرت خراب کرنا چاہندا اے۔ ایہدے توں کسے نوں انکار نہیں کہ ایس دنیا نوں بنان والا کوئی ہور نہیں بس اللہ اللہ اے تے اوسے اللہ نے سارے انسان’ حیوان’ چرند’ پرند توں لے کے فرشتیاں تک نوں ذمہ داری دتی تے آخر وچ ایہو کہیا کہ جو میرا بندہ ہووے گا اوہ بس میرے حکم تے کم کرے گا۔
جدوں موت آوے گی تے یقین منوں کہ کجھ وی کم نہیں آوے گا۔ تہاڈے دنیا توں جان تے کسے نوں کوئی فرق نہیں پوے گا تے ایس دنیا دے سارے کم کاج اوسے طرح جاری رہن گے جس طرح تہاڈے جیوندے جی جاری سن۔ کجھ دن خاندان دے لوک یاد کرن گے تے ایہدے بعد ہولی ہولی بھُل جان گے۔ فیر سال بعد یاد آوے گی کہ اج اوہدی برسی اے۔ تہاڈے بعد تہاڈیاں ذمہ داریاں کوئی ہور لے لوے گا۔ تہاڈا مال وارثاں ول چلا جاوے گا تے اوہ ایس مال تے اپنی عیاشی شروع کر دین گے پر ایس مال دا حساب تہانوں دینا پوے گا۔
موت دے وقت سب توں پہلی چیز جو تہاڈے توں چلی جاوے گی اوہ تہاڈا ناں ہووے گا۔ لوک کہن گے کہ میت کتھے اے؟ جدوں جنازہ پڑھن دا وقت ہووے گا تے کہن گے کہ جنازہ چک لیائو۔ جدوں دفن کرنا شروع کرن گے تے کہن گے میت نوں نیڑے کر دیو’ پر تہاڈا ناں بالکل وی نہیں لیا جاوے گا۔
ایس عارضی دنیا وچ مال’ حسب و نسب’ منصب تے اولاد دے دھوکھے وچ نہ آئو۔ ایہ دنیا کنی زیادہ حقیر اے تے جس ول اسیں جا رہے آں اوہ کنی عظیم اے۔ ایہ تہانوں اوتھے جا کے احساس ہووے گا۔ تہاڈے تے غم کرن والیاں دیاں تن قسماں ہون گئیاں:
-1 جہڑے لوک تہانوں سرسری طور تے جان دے سی اوہ کہن گے ہائے مسکین’ اللہ اوہدے تے رحم کرے۔
-2 تہاڈے دوست چند گھڑیاں یاں کجھ دن غم کرن گے فیر اوہ اپنیاں گلاں تے ہسی مذاق کرن لگ پین گے۔
-3 تہاڈے گھر دے افراد دا غم گہرا ہووے گا اوہ کجھ ہفتے’ کجھ مہینے یاں اک ورھے تک غم کرن گے تے ایہدے بعد اوہ تہانوں یادداشتاں دی ٹوکری وچ پا دین گے۔ لوکاں دے درمیان تہاڈی کہانی دا اختتام ہو جاوے گا تے تہاڈی حقیقی کہانی شروع ہو جاوے گی تے اوہ آخرت اے۔
تہاڈے توں تہاڈا حسن’ مال’ صحت’ اولاد’ تسیں اپنے مکاناں تے محلاں توں دور ہو جائو گے تہاڈے نال صرف تہاڈا عمل باقی رہ جاوے گا۔ ہن سوال ایہ پیدا ہوندا اے کہ تسیں اپنی قبر تے آخرت لئی کیہ تیاری کر رکھی اے؟ ایہ اوہ حقیقت اے جو غوروفکر دی محتاج اے ایس لئی تسیں اوہدے ول دھیان کرو۔ فرائض’ نفل’ پوشیدہ صدقہ’ نیک اعمال’ چنگا اخلاق۔
مرن والے نوں جے دنیا وچ واپس پرتایا جاوے تے اوہ صدقہ کرن نوں ترجیح دیوے گا جیویں کہ اللہ دا فرمان اے۔ ترجمہ: اے میرے رب! توں مینوں موت دے نیڑے مہلت کیوں نہ دتی کہ میں صدقہ کردا۔ (المنافقون 10)
اوہ ایہ نہیں کہوے گا کہ میں نماز پڑھ لاں یاں میں روزہ رکھ لواں یاں میں حج تے عمرہ کر لواں۔ علمائے کرام کہندے نیں کہ میت صرف صدقے دا ذکر ایس لئی کردی اے کیوں جے اوہ اپنی موت دے بعد اوہدے عظیم اثرات ویکھدی اے ایس لئی ودھ توں ودھ صدقہ و خیرات کرو۔
سانوں ایس دنیا نال اوناں پیار کرنا چاہیدا اے جناں ساڈے رب نے فرمایا۔ ایناں مال و دولت رکھنا چاہیدا اے جنے دا اسیں حساب دے سکیے کیوں جے جائز تے نجائز دولت اسیں کما کے مر جانے آں تے ساڈی دولت تے ساڈے وارث عیاشی کرن گے تے قیامت دے دن ایس مال و دولت دا سانوں جواب دینا پوے گا نہ کہ ساڈے وارثاں نوں۔ جے سارے انسان اک واری اپنے اپنے اعمال تے نظر مار لین تے توبہ کر لین کہ اسیں کدی انج نہیں کراں گے تے دنیا چوں کرپشن’ جھوٹ’ قتل و غارت سب ختم ہو سکدا اے پر اسیں انج کدی نہیں کراں گے کیوں جے سانوں اللہ نال نہیں اپنے خاندان تے مال و دولت نال پیار اے۔٭٭