جس کی لاٹھی اُس کی بھینس

لکھت: عتیق انور راجا

ترکی دے صدر رجب طیب اردوان نے اک بہت وڈے اجتماع نال خطاب کردیاں آکھیا جے اج اسیں بیت المقدس توں محروم ہوئے تے مدینہ دی وی حفاظت نہیں کر سکاں گے، مدینہ ہتھوں نکل گیا تے مکہ نوں وی نہیں بچا سکاں گے، مکہ کھو دتا تے کعبہ توں وی محروم ہو جاواں گے۔ ایہ نہ بُھلو! بیت المقدس دا مطلب استنبول، اسلام آباد، جکارتہ اے۔ مدینہ دا مطلب قاہرہ، دمشق، بغدا د اے۔ کجھ ہفتے پہلاں امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے فلسطینی قیادت نال کسے قسم دی مشاورت کیتے بغیر اسرائیلی وزیراعظم نتن یاہو نال دو سالہ مذاکرات دے بعد مشرق وسطیٰ تے فلسطین بارے اپنا منصوبہ پیش کر دتا جہنوں ڈیل آف دی سینچری دا ناں وی دتا گیا اے۔ امریکی صدر نے وائٹ ہاؤس وچ اسرائیلی وزیراعظم دے نال کھڑے ہو کے ایس منصوبے دا اعلان کردیاں ہوئیاں ایہنوں صدی دی سب توں وڈی ڈیل دا ناں دتا اے۔ صدر ٹرمپ نے آکھیا امن منصوبہ دوہاں فریقاں لئی مفید اے تے فلسطین تے اسرائیل لئی اک پکا راہ وکھاندا اے، منصوبے دے تحت فلسطین دا دارالحکومت مشرقی یروشلم ہووے گا یعنی اوہناں نے آپ ای اسرائیل لئی اک ڈیل تیار کیتی آپ ای ایہدے تے غور کیتا تے آپ ای ایہنوں دنیا دے ساہمنے پیش کر دتا۔ فلسطینیاں نوں پہلاں ای خدشہ سی کہ ایہ منصوبہ ہر حال وچ اسرائیل دے مفاد وچ تیار کیتا جاوے گا ایس لئی اوہناں نے ایس ڈیل نوں رد کر دتا جد کہ دوجے پاسے امریکہ دے چہیتے اسرائیلی وزیراعظم نیتن یاہو نے ایہنوں تریخ سازی دا اک موقع قرار دتا اے جہدے تحت اوہناں دے خیال وچ اسرائیلی سرحداں دا حتمی تعین اوہناں دی مرضی نال کیتا جا سکے گا۔ صدر ٹرمپ دے مطابق فلسطینیاں دے کول تریخی موقع اے کہ اوہ اپنی آزاد ریاست جہڑی امریکہ اسرائیل ولوں اوہناںنوں ملے ایہدے تے صبر کرن تے گریٹر اسرائیل دا خواب آسانی نال پورا ہو سکے۔ ایس خود ساختہ ڈیل دے مطابق یروشلم اسرائیل دا غیر منقسم دارالحکومت رہوے گا۔ ایس موقع تے نتن یاہو نے ایس اعلان دے بعد صدر ٹرمپ نوں وائٹ ہاؤس وچ رہن والے اسرائیل دے سب توں وڈے دوست دا خطاب دیندیاں فلسطینیاں توں آکھیا کہ اوہ اسرائیل نوں یہودی مملکت دے طور تے تسلیم کرن پر کشمیریاں دی طرح فلسطینی قوم وی جبر دے ساہمنے ڈٹ جان دا عزم لئے نظر آرہی اے۔ اک پاسے بھارت نے کشمیر نوں چھ مہینیاں توں بند کیتا ہویا اے تے دوجے پاسے اسرائیلی فوج معصوم فلسطینیاں تے گولیاں وسا رہی اے نہ تے کشمیر وچ تے نہ ای فلسطین وچ مسلمان ڈرے نیں سگوں ہر تھاں نہتے بے بس مسلمان کفر دے ساہمنے ڈٹ کے کھلوتے نیں۔ ایس یکطرفہ ڈیل دے بعد غزہ دی پٹی وچ ہزاراں بندے شدید احتجاج کردیاں سڑکاں دا رخ کر رہے نیں۔صدر ٹرمپ تے نتن یاہو دی تصویراں نوں اگ لا رہے نیں تے بینراں دے راہیں ایہ پیغام دنیا نوں اپڑا رہے نیں کہ فلسطین برائے فروخت نہیں۔ فلسطینی وزیراعظم محمد اشتیہ نے اپنے اک بیان وچ آکھیا اے صدر ٹرمپ دا منصوبہ فلسطینی مزاحمت تے مقصد دے خاتمے دی اک کوشش اے جہنوں اسیں رد کرنے آں کیوں جے ایہ بین الاقوامی قوانین دے خلاف تے فلسطینیاں دے حقوق کھوہن دے مترادف اے۔ اوہناں ہور آکھیا فلسطینیاں نوں خطرہ اے کہ ایس حل نوں قبول کرن نال مقبوضہ مشرقی یروشلم، مقبوضہ مغربی کنارے تے دس ورھیاں توں محصور غزہ دی بطور آزاد ریاست دی امیداں دم توڑ جان گیاں، فلسطینی رہنماواں نوں واشنگٹن وچ مذاکرات لئی نہیں بلایا گیا تے ایہناں دے بغیر کوئی منصوبہ کارآمد نہیں ہووے گا۔ عرب لیگ نے ایس مسئلے تے شدید تحفظات دا اظہار ضرور کیتا اے پر ایس توں ودھ کے ایہناں توں کجھ کرن دی آس وی نہیں رکھنی چاہیدی۔ سعودی عرب نے اسرائیلی شہریاں نوں ویزے دین دی اطلاعواں نوں گمراہ کن قرار دیندیاں آکھیا اے اسرائیلی پاسپورٹ دے حامل بندیاں دے سرزمین مقدس وچ داخل ہون تے پوری پابندی برقرار اے۔ سعودی وزیر خارجہ شہزادہ فیصل بن فرحان نے دوٹوک موقف اختیار کردیاں آکھیا اسرائیلی پاسپورٹ دے حامل بندیاں نوں خوش آمدید نہیں آکھیا جاوے گا۔ جدوں تک فلسطین دا مسئلہ حل نہیں ہو جاندا تے فریقین وچ امن معاہدے طے نہیں پا جاندا اودوں تک اسرائیل نال دوطرفہ تعلقات وچ بہتری دی آس نہیں کیتی جا سکدی اے۔ ایہ تے انج ای اے جیویں بھارتی وزیراعظم نریندر موذی نے کشمیریاں توں اوہناں دی صلاح لئی بغیر کشمیر دا الحاق بھارت نال کر لیا اے۔ ایہنوں اسیں ڈیل آف سینچری تے نہیں کہہ سکدے پر جہدی ڈانگ اوہدی مجھ والا محاورہ ضرور سمجھ سکنے آں۔