پی ٹی آئی حکومت دے 3 سال کارکردگی دی بہترین مثال

یکساں نصاب دا اجراء شاندار کارنامہ، ملک وچ پہلی وار ڈیماں اُتے کم شروع

پیر فاروق بہائوالحق

17 اگست 2018 نوں وزیراعظم عمران خان نے وزارت عظمیٰ دا منصب سنبھالیا سی۔ کافی دناں توں ایس گل دی بازگشت سنائی دے رہی سی حکومت اپنی تن سالہ کارکردگی دی رپورٹ قوم دے اگے رکھے گی۔ پر محرم الحرام پاروں حکومت دی تقریباں التوا دا شکار ہوندیاں رہیاں۔ حکومتی کارکردگی دے حوالے نال حکومت تے اپوزیشن دے ترجمان اپنا اپنا دعویٰ کر رہے نیں، حکومتی عہدیداراں نے اپنے بیان دے ذریعے ایہہ ثابت کرن دی کوشش کیتی اے کہ عمران خان دی حکومت نے پچھلے تن ورھیاں وچ دُدھ تے شہد دیاں نہراں بہا دتیاں جد کہ اپوزیشن بار بار ایہہ نکات چُک رہی اے کہ ایہناں تن ورھیاں وچ نہ صرف ملکی معیشت دا بھٹہ بہہ گیا بلکہ خارجہ پالیسی وچ وی متعد محاذاں اُتے ناکامیاں ویکھن نوں ملیاں۔ ایس حوالے نال اسلام آباد وچ منعقدہ خصوصی تقریب نال خطاب کردے ہوئے وزیراعظم دا کہنا سی کہ اسیں جدوں حکومت وچ آئے تے ساڈے کول فارن ایکسچینج نہیں سی، قرضیاں دی واپسی لئی پیسے نہیں سن، کرنٹ اکائونٹ دا سب توں وڈا خسارہ سانوں ملیا۔ سعودی عرب، یو اے ای تے چائنہ جے ساڈی مدد نہ کردے تے روپیہ مزید ڈِگ جاندا تے لوکاں لئی مزید مشکل ہوندی۔ سانوں مجبوری وچ آئی ایم ایف دے کول جانا پیا۔ آئی ایم ایف دی شرطاں اُتے چلن نال سانوں مشکلات توں لنگھنا پیا۔ ہجے سانوں اک سال ہویا سی کہ کرونا آ گیا جد کہ ایس توں پہلے پلواما ہو گیا۔ اللہ دا شکر اے کہ ساڈے کول بہترین آرمی تے ایئر فورس موجود اے پر ایس ویلے وی فوج دے خلاف مہم چل رہی اے کہ طالبان پاک فوج دی وجہ نال حکومت وچ آئے۔ اپوزیشن نے لاک ڈائون لئی پریشر پایا پر سانوں غریباں دا خیال سی۔ اسیں حکومتی اخراجات گھٹ کیتے تے آمدن نوں ودھایا۔ عمران خان دا کہنا سی کہ جدوں حکومت وچ آئے تے کرنٹ اکائونٹ دا خسارہ 20 ارب ڈالر سی تے اج اک اعشاریہ اٹھ ارب ڈالر اے۔ جدوں اسیں حکومت وچ آئے تے ٹیکس کولیکشن 3800 ارب سی جو کہ ہن 4700 ارب تیکر اپڑ گئی اے۔ ایہہ اسحاق ڈار دے نہیں اصل اعداد و شمار نیں۔ بیرون ملک مقیم پاکستانی ساڈی حکومت توں پہلاں سالانہ 19 اعشاریہ اٹھ ارب ڈالر بھجوا رہے سن ایہہ رقماں ہن 29 ارب ڈالر تیکر اپڑ گئیاں نیں۔ زرمبالہ دے ذخائر 16 ارب ڈالر سن اج 27 ارب ڈالر نیں۔ گڈیاں تے سیمنٹ دی ریکارڈ سیل ہوئی۔ گڈیاں دی سیلز وچ 85 فیصد وادھا ہویا۔ سیمنٹ دی سیل وچ 42 فیصد وادھا ہویا۔ مافیا والے مایوسی پھیلا رہے نیں اوہ چاہندے نیں کہ حکومت ڈگ جائے تے ایہناں دی لُٹ مار دا دور واپس آ جائے۔ ریاست مدینہ دی طرز اُتے اسیں سب توں پہلے قانون دی حکمرانی قائم کیتی۔ پنجاب دی اینٹی کرپشن نے ن لیگ دے 10 ورھیاں وچ اڑھائی ارب روپے ریکور کیتے پر ساڈے تن ورھیاں وچ ایہہ محکمہ ہن تیکر 450 ارب روپئے ریکور کر چکیا اے۔ نیب نے اپنے 18 ورھیاں وچ ساڈے آن توں پہلے 290 ارب تے ساڈے تن سالاں وچ 519 روپئے ریکور کیتے نیں۔ غریب طبقے دی مدد لئی 110 ارب روپئے خرچ ہوندے سن اسیں ایس نوں 260 ارب تیکر لے گئے۔
وزیراعظم دا کہنا سی کہ کساناں لئی کسان کارڈ پنجاب وچ شروع کیتے نیں ایس دا دائرہ کار پورے ملک تیکر پھیلاواں گے۔ ایس کارڈ دی مدد نال ایہناں نوں کھاد، ٹیوب ویل سنے دیگر شیواں اُتے سبسڈی ملے گی۔ پاکستان وچ 10 ڈیمز بن رہے نیں۔ مہمند ڈیم سب توں پہلے فیرداسو ڈیم بنے گا۔ ڈیم بنن نال کساناں نوں بھرپور فائدہ ہوئے گا۔ تعلیم دے میدان وچ اسیں اک نصاب دے سسٹم نوں لے کے آئے آں۔ جس اُتے میں وفاقی تے صوبائی وزرائے تعلیم نوں مبارکباد دینا واں۔ اسیں سود دے بغیر قرضے دیاں گے۔ لوکاں نوں گھر بنان لئی آسان قرضے دتے جا رہے نیں۔
عمران خان دا کہنا سی کہ اسیں افغانستان وچ امریکہ دی جنگ لڑی تے امریکہ نے ساڈے ای علاقیاں وچ بمباری کیتی۔ امریکہ نے ہمیشہ سانوں استعمال کیتا۔ ساڈی اکانومی تباہ ہو گئی تے علاقے اجڑ گئے پر سانوں کجھ نہیں ملیا۔ خودداری بوہت وڈی نعمت اے قوم دی ترقی وچ خودداری دا بوہت وڈا کردار اے۔ اسیں امن دے شریک ہوواں گے جنگ دے نہیں۔ اسلام آباد وچ منعقدہ تقریب وچ وزرائے اعلیٰ، وفاقی و صوبائی وزرا سنے پاکستان تحریک انصاف دے اہم عہدیداران تے کارکناں دی وڈی تعداد شریک ہوئی۔ وزیراعظم نے دسیا کہ ابتدائی تن سال بوہت مشکل سن۔ ملک دیوالیہ ہون والا سی ، اسیں فیصلہ کیتا کہ مشکل ویلے وچ سانوں گھبرانا نہیں چاہیدا۔ جے اسیں مشکلات دا تجزیہ کر لیے تے اوہ ای تہاڈے عروج دا رستہ بن جاندیاں نیں۔ جدوں تیکر تسیں مشکل جدوجہد توں نہیں لنگھدے، اوس ویلے تیکر تسیں وڈا کم نہیں کر سکدے۔ کوئی وی شارٹ کٹ لے کے لیڈر نہیں بنیا۔ ایہہ ناممکن اے کہ تسیں پرچی پھڑ کے لیڈر بن جائو، انج نہیں ہو سکدا۔
اوہناں نے کہیا کہ ساڈے تن سال بوہت مشکل لنگھے کیوں جے جدوں اسیں حکومت سنبھالی تے ایہہ ملک دا دیوالیہ کر کے جا چکے سن، ساڈے کول قرض دی ادائیگی لئی زرمبادلہ دے ذخائر ای نہیں سن۔ ایہناں دا کہنا سی ملکی تاریخ دا سب توں وڈا کرنٹ اکائونٹ خسارہ 20 ارب ڈالر سی۔ جے سعودی عرب، متحدہ عرب امارات تے چین ساڈی مدد نہ کردے تے روپیہ بوہت بُری طرح تھلے آندا۔ وزیراعظم نے اپنی تن سالہ کارکردگی پیش کردے ہوئے کرونا دا ذکر کیتا تے کہیا کہ اسیں مشکلات توں نکل ای رہے سی کہ کرونا وبا نے گھیر لیا۔ سانوں مجبوراً آئی ایم ایف دے کول جانا پیا جس نے شرطاں لا دتیاں کہ بجلی مہنگی کر کے روپئے دی قدر ڈیگنی پئے گی تے ٹیکس لانے پین گے۔ جدوں اسیں ایہناں شرطاں اُتے چلنے آں تے عوام نوں مشکلات ہوندیاں نیں۔ لوکاں نوں اندازہ نہیں کہ کرونا آ گیا تے ایہہ ساڈے لئی کس قدر مشکل ویلا سی۔ ساڈے توں 30 توں 40 گنا وڈی جی ڈی پی دے حامل یورپی ملکاں نے لاک ڈائون کر دتا تے فیر بھارت وچ نریندر مودی نے وی لاک ڈائون لا دتا۔ سانوں ایس موقعے اُتے ایہناں لوکاں دا سوچنا سی جیہڑے یومیہ کماندے سن تے ساڈی اپوزیشن جماعتاں نے تنقید شروع کر دتی جد کہ ہسپتال بھرن اُتے ساڈی جماعت دے وی کجھ لوک گھبرا گئے پر اسیں مشکل فیصلہ کیتا کہ چاہے کجھ وی ہو جائے اسیں پورا لاک ڈائون نہیں کراں گے کیوں جے ساڈے غریب بھُکے مر جان گے تے میرا ایمان اے کہ ایس دی برکت نال اللہ نے سانوں بچا لیا۔ ایہناں بہترین اقدامات اُتے ورلڈ اکنامک فورم تے عالمی ادارہ صحت نے ساڈی مثال دتی اے جے اسیں غلط فیصلہ کر لیندے تے ایتھے وی ہندوستان وانگوں لوک بھُکے مردے۔ کرونا توں پہلے پلوامہ دا واقعہ وی ہویا پر ایس معاملے وچ اللہ نے سانوں کامیابی دتی تے میں خاص طور تے فوج دا شکریہ ادا کرنا واں کہ ساڈے کول انج دی فوج تے فضائیہ اے۔ وزیراعظم نے تن سالہ کارکردگی دا ذکر کردے ہوئے فوج دی کھل کے تعریف کیتی تے کہیا کہ جس ویلے بھارت نے ساڈے ملک وچ رات گئے آ کے بمباری کیتی تے مینوں احساس ہویا کہ جے ساڈے کول ایس طرح دی فوج نہ ہوئے تے اسیں ست گنا زیادہ وڈے ملک دے اگے کیہ کردے، انج سانوں اپنی فوج دی اہمیت دا احساس ہوندا اے۔
وزیراعظم عمران خان نے اپنی تن سالہ کارکردگی دا ذکر کردے ہوئے ٹیکس تے زرمبادلہ دے ذخائر وچ وادھا تے کرنٹ اکائونٹ خسارے وچ کمی دا خصوصی طور اُتے ذکر کیتا۔ اوہناں نے مختلف اعداد و شمار دی مدد نال قوم نوں دسیا کہ ملک وچ زرمبادلہ دے ذخائر وچ قابل قدر وادھا ہویا اے تے کرنٹ اکائونٹ خسارے وچ واضح کمی ویکھن وچ آئی اے۔ ایہناں دا کہنا سی کہ جدوں اسیں آئے سی تے ساڈے غیر ملکی زرمبادلہ دے کُل ذخائر 16.4 ارب ڈالر سن تے اج ساڈے 27 ارب ڈالر دے ذخائر نیں۔ جدوں اسیں اقتدار وچ آئے تے ترسیلات زر 19.9 ارب ڈالر سن جیہڑی اج 29.4 ارب ڈالر اُتے اپڑ گئی اے۔
عمران خان نے کہیا کہ ساڈی صنعت وچ 18 فیصد توں ودھ وادھا ہویا جیہڑا 10 سال بعد اینی تیزی نال اُتے جا رہی اے جد کہ تعمیرات دے شعبے وچ سیمنٹ دی 42 فیصد کھپت ودھی اے۔ زراعت وچ کساناں دی آمدن وچ 1100 ارب روپئے دا وادھا ہویا اے۔ ساڈی موٹر سائیکل، ٹریکٹر دی ریکارڈ فروخت دے علاوہ گڈیاں دی فروخت 85 فیصد ودھ گئی۔
وزیراعظم نے کہیا کہ ساڈے احساس پروگرام توں پہلاں 11 ارب روپئے نچلے طبقے دی مدد لئی دتا جاندا سی تے اسیں ایہہ رقم ودھا کے 260 ارب روپئے اُتے لے گئے، کرونا دے دناں وچ اسیں احساس پروگرام دے تحت جیہڑا فنڈ خرچ کیتا عالمی بینک نے میرٹ تے شفافیت دے لحاظ نال پاکستان نوں ساری دنیا وچ تیجے نمبر اُتے رکھیا۔ احساس دے نال ساڈا سب توں وڈا پروگرام’’ کامیاب پاکستان پروگرام ‘‘ اے جس دے تحت حکومت 40 لکھ غریب خانداناں وچوں ہر بندے نوں بلاسود قرضے فراہم کرے گی۔ نوجواناں نوں ٹیکنیکل ایجوکیشن، تے ہیلتھ انشورنس فراہم کیتی جائے گی۔ صوبہ خیبر پختونخوا وچ ہیلتھ کارڈ دتے جا چکے نیں جد کہ پنجاب وچ وی ایس سال ایس پروگرام اُتے عمل ہو جائے گا، ایہہ کم صوبیاں دی سطح اُتے ہو رہیا اے تاں جدوں سب تھاں ایہہ کم ہو جائے گا تے صوبہ سندھ اُتے وی دبائو پئے گا تے ایہناں نوں وی ہیلتھ کارڈ دینے پین گے۔
وزیراعظم نے نویں ڈیماں دی تعمیر دا وی ذکر کیتا۔ اوہناں نے کہیا کہ پاکستان وچ 10 ڈیم بن رہے نیں جیہڑے اگلے 10 سال وچ مکمل ہو جان گے 2025 وچ مہمند ڈیم بن جائے گا ایس دے بعد داسو ڈیم وی بن جائے گا تے 50 سال وچ پہلی وار اسیں پانی دے ریزروائر بنان دی کوشش کیتی اے تاکہ کساناں نوں پانی مل جائے۔
حکومت دی تن سالہ کارکردگی دے ضمن وچ یکساں نصاب تعلیم دا وی ذکر کیتا ایس موقعے اُتے اوہناں نے پورے ملک وچ یکساں نصاب اُتے محکمہ تعلیم نوں سراہندے ہوئے کہیا کہ اسیں چاہنے آں کہ ایس ملک وچ سب نوں یکساں موقعے میسر آن تے آئندہ کجھ مہینے وچ اٹھویں ، نویں تے دسویں جماعت لئی سیرت النبی ؐ خصوصی کورس شروع کر رہے آں کیوں جے اج ایہہ ویلے دی سب توں وڈی لوڑ اے اوہناں نے کہیا کہ پہلے اسیں اپنے حلیف ملکاں دے نال 80 دی دہائی وچ جنگ وچ شامل ہوئے، افغانستان وچ پیسے اوہناں نے دتے تے جہادیاں دی تربیت اسیں کیتی۔ جویں ای سوویت یونین اوتھوں نکلیا تے امریکی وی چلے گئے تے اسیں پابندی لا دتی۔ .9/11 دے بعد امریکا نوں افغانستان وچ جنگ لئی فیر ساڈی لوڑ پئے گئی جیہڑی ساڈی جنگ نہیں سی۔ پر امریکی صدر جارج ڈبلیو بش دے پاکستان نوں تنہا نہ چھڈن دے وعدے اُتے اسیں فیر امریکا دی جنگ دا حصہ بن گئے۔ اسیں ایہناں دی مدد کر رہے سی تے اوہ ساڈے اُتے بمباری کر رہے سن، پاکستان وچ 480 ڈرون حملے کیتے تے دنیا دی تاریخ وچ کدی نہیں ہویا کہ کسے ملک اُتے ایس دا اپنا اتحادی بمباری کر رہیا ہوئے۔ اوہناں نے کہیا کہ ڈرون حملیاں وچ مرن والے بے چارے پاکستانیاں تے ساڈی فوج توں بدلہ لیندے سن، ساڈے ملک وچ بم دھماکے ہوئے، فوجی شہید ہوئے، کسے ہور دی جنگ لڑ کے اسیں 70 توں 80 ہزار لوکاں دی قربانی دتی۔ ایس توں سابق ایہہ سبق ملدا اے کہ سانوں کسے دے وی ہتھوں اپنے آپ نوں استعمال نہیں ہونا، ہن اسیں اپنی خارجہ پالیسی دے تحت امن وچ تے شریک ہوواں گے پر کسے دی جنگ دا حصہ نہیں بناں گے وزیراعظم نے کہیا کہ طالبان دی فتح تے افغانستان دی تن لکھ فوج نے ہتھیار ایس لئی پائے کہ حکومت کرپٹ سی۔ کرپٹ حکومت لئی کوئی نہیں لڑدا تے افغان عوام دی ایہہ سوچ اے کہ باہر توں جے کوئی آ کے ایہناں اُتے مسلط ہون دی کوشش کردا اے تے اوہ ایس دے خلاف کھڑے ہو جاندے نیں تے لڑدے نیں۔ وزیراعظم نے کہیا کہ ہن پوری دنیا دی کوشش ہونی چاہیدی اے کہ موجودہ حالات وچ افغانستان دی مدد کریئے، طالبان نے سارے مطالبات من لئے نیں تے ایہہ کہنا عجیب اے کہ پتہ نہیں اوہ اپنی زبان اُتے قائم رہن گے یا نہیں۔ جے انج نہیں کرن گے تے ایس ویلے ویکھاں گے، ہجے تے تسیں ایہناں دی مدد کرو تاکہ افغانستان وچ امن ہوئے۔
تن سالہ کارکردگی اُتے اپوزیشن دا تبصرہ
پنجاب اسمبلی وچ قائد حزب اختلاف حمزہ شہباز نے کہیا کہ تحریک انصاف دی صوبائی تے وفاقی حکومتاں نوں تن سالہ کارکردگی اُتے تقریبات دے بجائے سوگ منانا چاہیدا اے، تحریک انصاف نوں تن سالاں وچ عوام نوں مہنگائی، بیروزگاری، نااہلی تے معاشی بدحالی دی شکار کرن اُتے شاباشی دے بجائے معافی منگنی چہایدی اے۔ حمزہ شہباز دا کہنا اے کہ کرپشن ختم کرن دے دعویداراں دی حکومت وچ پاکستان ٹرانسپرنسی انٹرنیشنل دے مطابق کرپشن انڈیکس وچ 124 ویں درجے اُتے آ گیا اے۔ مسلم لیگ ن دی حکومت 2013 توں 2018 تیکر دے عرصے وچ ایہنوں 127 توں 117 ویں درجے اُتے لے آئی سی۔ آڈیٹر جنرل دی رپورٹ برائے 2019-20 وچ 400 ارب توں ودھ دی مالی بے ضابطگیاں دی نشاندہی کیتی گئی اے۔ سپریم کورٹ وچ پیش ہون والی رپورٹ وچ وی زکوٰۃ تے بیت المال دے فنڈز وچ 3 ارب توں ودھ دی بے ضابطگیاں دا وی انکشاف کیتا گیا۔ آٹا، چینی ، راولپنڈی رنگ روڈ ، ادویات سیکنڈلز سنے کئی کرپشن دی داستاناں ایس حکومت دے متھے اُتے کلنک دا ٹیکا نیں۔ ایس حکومت نے عوام دی بیماری اُتے وی پیسے بنان دی کھلی چھٹی دے رکھی اے۔ پچھلے تن ورھیاں وچ دوائیاں دیاں قیمتاں وچ 13 وار وادھا کیتا گیا۔ حمزہ شہباز نے تحریک انصاف دی حکومت دے معاشی اشاریاں دا وی پوسٹ مارٹم کردے ہوئے کہیا کہ تحریک انصاف دی حکومت وچ قرضیاں وچ ریکارڈ 52 فیصد دا وادھا ہویا۔ ہن تیکر ایہہ حکومت ملکی قرضیاں وچ 15 ہزار 600 ارب دا وادھا کر چکی اے۔ 2018ء دا مجموعی قرضہ جیہڑا 29 ہزار ارب سی ایہنوں 45 ہزار ارب تیکر اپڑا دتا گیا اے۔ مسلم لیگ ن دی 5 سالہ حکومت دے مقابلے وچ تحریک انصاف اپنے تن سالاں وچ 3000 ارب توں ودھ قرض حاصل کر چکی اے۔ ساڈے لئے گئے قرضیاں نال میٹرو منصوبے، موٹرویز تے وافر بجلی منصوبیاں سنے متعدد میگا پراجیکٹس شروع تے مکمل کیتے گئے، ایہناں دے قرضے کتھے جا رہے نیں کسے نوں کجھ پتہ نہیں، لے دے کے اک پشاور میٹرو دا منصوبہ سی جس دی لاگت 49 ارب سی ایہنوں 71 ارب وچ تن ورھیاں وچ مکمل کیتا گیا کر پشن دی ایس داستان اُتے خیبر پختونخوا دی اپنی حکومت دی انکوائری رپورٹ نے کچا چٹھا کھول دتا۔