اوہ دل وڈا نہ کر سکیا

علی انوراحمد

اوہ پریشان تے افسردا بیٹھا اے۔
ستر سال دا باوقار بڈھا۔ چِٹی داڑھی چِٹیاں مچھاں تے سر دے چِٹے وال۔ ایہناں ساریاں چِٹائیاں پاروں اوہدا سانولا چہرا ہن گورے رنگ دی بھا ماردا۔
ستر سال دی عمر دے باوجود اوہدی چنگی صحت دا راز اوہدا خد نوں سنبھال کے رکھنا اے۔
اوہ پریشان تے افسردا ای نہیں غصے وچ وی اے۔ ایہ غصا اوہنوں ہور کسے تے نہیں اپنے آپ تے اے۔
دو گھنٹے پہلے اوہ بڑے چنگے موڈ وچ اِک ریٹایرڈ ہیڈمسٹریس نال فون تے گل کردا پیا سی۔ ہیڈمسٹریس دا سکول تے اوہدا سکول اِکو قصبے وچ تھوڑے تھوڑے فاصلے تے سن۔
نیڑے نیڑے سکول ہوون پاروں واقفیت ہو جانا تے واقفیت دا تعلق وچ بدل جانا کوئی وڈی گل نہیں اے۔
ہیڈمسٹریس نے ساری عمر ویاہ نہیں سی کیتا۔ اوہ کہندی اوہنوں کوئی پچھتاوا نہیں اے۔ اوہنے اپنے خیال مطابق ازاد زندگی گزاری۔ اوہ چنگے ادبی ذوق دی عورت اے۔
ریٹایر ہوون توں بعد اوہ دوویں فون راہیں علمی تے ادبی گل بات کردے سن۔ جو کجھ اوہناں پڑھیا ہوندا اِک دوجے نال سانجھا کردے۔ کسے ہم ذوق تے اوہ وی عورت نال سانجھے وِشے اتے گل بات کرن نال وقت چنگا گزر جاندا اے۔
کدے کدے ہیڈ مسٹریس اپنے بھرا بھرجائی تے اوہناں دی اولاد دے مندے ویہار تے سلوک دا جھرانا کردی۔ اگوں اوہ وی اپنے پتراں تے نوہاں دے ورتارے دی کہانی چھوہ لیندا۔ دھیاں نوں اوہناں دے سوہریاں ولوں ملے دکھ تکلیف دی گل وی ہوندی۔
گل کردیاں کردیاں اوہنوں یاد آیا کہ اوہنے تاں اپنی نِکی دھی نوں کالجوں لین جانا اے۔
اوہدی ایہ دھی ایف اے دے امتحان وچ دو تِن واری فیل ہو کے آخری چانس دے پیپر دیندی پئی سی۔ انگریزی نہیں سی پاس کر سکی وہ۔ اوہ واہوا ای نالایق نکلی اے۔ بڈھے دا نِکا پتر اپنی بھین نوں کالج چھڈ آیا سی۔ فیر ایہ ہویا کہ اوہدی سبھ توں وڈی دھی دا فون آگیا۔
نِکے منڈے نوں اک دوجی پھٹیک پے گئی۔
اوہنوں اپنی ماں نوں اپنی وڈی بھین ول لے جانا پے گیا۔ کڑی دسیا سی کہ چار وجے اوہدا پیپر مک جاوے گا۔ صرف دس منٹ رہ گئے سن۔
اوہنے اپنی ہم ذوق کولوں معذرت کر کے چھیتی نال فون کٹیا۔ موٹرسایکل نوں کِک ماری تے روانا ہو گیا۔
راہ کوئی اینا چنگا نہیں سی۔ ایم این اے دا وزارت نہ ملن پاروں وزیراعظم نال اختلاف ہو گیا۔ اوہنوں نویں اٹھی تیجی وڈی پارٹی دے چیئرمین نے اپنی پارٹی وچ آون لئی آکھیا۔ اوہنے استعفا دتا تے چھال مار کے اودھر چلا گیا۔ سڑک وچے ادھوری رہ گئی۔ ہر پاسے پٹی ہوئی سڑک تے سڑک اتے اِٹے وٹے تے روڑے پئے ہوئے سن۔ اوہ سارے راہ ڈردا رہیا کدھرے موٹر سایکل پنکچر نہ ہو جائے۔
اچی نیویں تھاں پاروں ہجکے وج وج کے اوہدیاں پسلیاں پِیڑ کرن لگ پئیاں۔
کالج اپڑیا تاں پتا لگا پیپر ساڈھے چار وجے مکنا اے۔ اوہدے لئی انتظار دا ایہ ادھا گھنٹا کسے عذاب نالوں گھٹ نہیں سی۔
پچھلے دساں سالاں توں اوہ دنیا نالوں بِلکل کٹ کے زندگی گزاردا پیا سی۔ صرف کتاباں پڑھنا تے کدے کدار کجھ لکھ لینا۔ ایہ اوہدی مصروفیات سن۔ کتاباں نے اوہنوں بہت کجھ دتا۔ بڑا علم سِکھیا سی اوہنے کتاباں توں۔ ٹھیک اے اوہنے سٹھ سال تائیں پڑھیا پڑھایا سی۔ جہڑا مزا ساریاں کماں توں ویلھا ہو کے آخری دساں سالاں وچ پڑھن وچ آیا اوہدا جواب ای نہیں سی۔
اوہنے اپنی موٹرسایکل کالج دے گیٹ توں کِلا کو پندھ ارانہ اِک دکان دے ساہمنے سڑک دے دوجے پاسے کھلہار دتی تے خد چھاں دی بھال کرن لگ پیا۔
ہولی ہولی ہور لوک وی اپنیاں دھیاں بھیناں نوں لین لئی آون لگ پئے۔

اوہناں لوکاں وچ اوہدے شاگرد وی سن سابقا کولیگ وی تے واقف کار وی۔
اوہ اوہنوں سیہان کے اوہدے ول ودھدے مصافحا کردے۔ کجھ لوک اوہنوں جپھی پا کے وی ملے۔
ساڈھے چار وجے پیپر مکیا۔ اوہدی دھی پونے پنج وجے دے قریب باہرلے گیٹ تک اپڑی۔ اوہنے دھی نوں ڈانٹیا کہ اوہنوں ایہ وی نہیں پتا پیپر ساڈھے چار وجے مکنا اے۔ دھی نوں بڑا پچھتاوا ہویا۔ اوہنے سوری آکھیا۔
اوہ دوویں اپنی موٹرسایکل ول ودھے۔
اوس ویلے دو گلاں اِکو وار ہوئیاں۔
اوس دکان دے اگے بوتلاں والا ڈالا آن کھلوتا جس دکان دے ساہمنے سڑک دے دوجے پاسے اوہنے موٹرسایکل ٹھلہی ہوئی سی۔ دوجے پاسیوں اِک جیپ آ گئی۔ ایہ جیپ اونا چِر اوتھوں گزر نہیں سی سکدی جِنا چِر بوتلاں والا ڈالا اگے نہ جاندا یاں اوہدی موٹرسایکل اوتھوں ہٹائی نہ جاندی۔
بڈھے نے موٹرسایکل سڑک دے اِک پاسے ٹھلہی سی فیر وی اوہدا پچھلا ٹایر ڈیڑھ فٹ سڑک دے اتے سی۔ جیپ والے ہارن دتا۔ اوتھے کھلوتے اِک بندے دسیا کہ ایہ موٹرسایکل میری نہیں اے۔
بڈھا کالھا کالھا اگانہ ہویا تے چابی کڈھ کے ہینڈل لاک کھولن لگا۔
ایہ کیہ تماشا اے بھئی۔ موٹرسایکل سڑک اتے ٹھلہی دی اے؟ جیپ والا غصے نال بولیا۔
بس اِک منٹ انکل جی بڈھے دی دھی نے جیپ والے نوں شانت کرن لئی آکھیا۔
توں چپ کر اوہنے اپنی دھی نوں ڈانٹیا تے غصے نال جیپ والے ول ویکھیا۔ اوہ وڈیاں مچھاں والا بدمعاش نظر آون والا اِک بندا سی۔ اوہدے نال تِن بندے ہور وی سن۔ بڈھا اوہنوں جاندا سی۔ اوہنے اوہنوں دو تِن واری علاقے دے ایم پی اے کول و یکھیا سی۔ فیر اودوں اوہ زیادا مشہور ہو گیا جدوں رات نوں دوجے قصبے وچوں آوندیاں اوہدی جیپ وچ اوہدے نال بیٹھے ہوئے اِک پلس کانسٹیبل نوں مزاحمت کرن پاروں ڈاکوواں فایر مار کے قتل کر دتا۔
بڈھے نے لاک کھول کے موٹرسایکل سڑک توں تھلے لاہی تے غصے نال پاٹدی اواز وچ جیپ والے نوں کہن لگا میری موٹرسایکل تینوں نظر آ گئی اے۔ اینا وڈا ڈالا نہیں دِسیا۔
جناب تسیں ٹھیک آکھدے او۔ پر جے تہاڈی موٹرسایکل سڑکوں تھلے ہوندی تاں شاید میرے لنگھن وچ کوئی پرابلم نہ ہوندی جیپ والے دا لہجا نرم تے معذرت چاہندا ہویا سی۔ فیر وی جے تہانوں غصا لگا اے تاں سوری۔
بڈھے کوئی جواب نہ دتا۔ کڑی نوں موٹرسایکل اتے بٹھایا تے اوتھوں گھر لئی چل پیا۔
سارے راہ اوہ کوئی ہور ای رہیا۔ منوں وِس گھولدا ہویا سپ۔
سارا فساد گھر اپڑ کے ٹھنڈا پانی پی کے جموواں تھلے ڈاہی منجی اتے نول نِسل ہون توں بعد شروع ہویا۔اوہنے سارے واقعے اتے نویں سریوں ٹھنڈے دماغ نال سوچنا شروع کیتا۔
ایہ ٹھیک اے اوہنوں غصا سی کہ فون تے گل بات ادھوری رہی۔ ایہ وی ٹھیک اے ٹٹی پھٹی سڑک اوہدا مزاج برہم کر دتا۔ ایہ وی منیا کہ اوہنوں پونا گھنٹا اپنی دھی نوں اڈیکنا پیا۔ ایس اڈیک تے گرمی نے اوہدا پارا ہائی کر دتا۔ ستر سال دا ہو کے تے اینا کجھ پڑھن توں بعد وی اوہ جاہل دا جاہل ای رہیا۔ اوہنوں اپنے غصے اتے قابو پاون دا ول نہ آیا؟ اوہنے کجھ وی نہ سِکھیا؟ اوہدے تے اِک ڈنگر چراون والے چھیڑو یاں ہل واہون والے جٹ واڑ وچ کوئی فرق نہیں ا ے۔
اوہنو ں پتا سی کہ عِلم دا دوجا ناں حِلم اے۔ اوہدا دعوا اے اوہ حلیم اے۔ اوہدی قوت برداشت عام لوکاں نالوں کدھرے زیادا اے۔کتاباں ا وہنوں اکا تبدیل کر دتا اے۔ کتاباں جہناں وچ زندگی گزارن دے اعلا تے ودھیا ڈھنگ تے طور طریقے دسے گئے نیں۔ کتاباں جہناں وچ دانش ونڈی جاندی اے۔

دوجے قصبے وچوں آوندیاں اوہدی جیپ وچ اوہدے نال بیٹھے ہوئے اِک پلس کانسٹیبل نوں مزاحمت کرن پاروں ڈاکوواں فایر مار کے قتل کر دتا۔
بڈھے نے لاک کھول کے موٹرسایکل سڑک توں تھلے لاہی تے غصے نال پاٹدی اواز وچ جیپ والے نوں کہن لگا میری موٹرسایکل تینوں نظر آ گئی اے۔ اینا وڈا ڈالا نہیں دِسیا۔
جناب تسیں ٹھیک آکھدے او۔ پر جے تہاڈی موٹرسایکل سڑکوں تھلے ہوندی تاں شاید میرے لنگھن وچ کوئی پرابلم نہ ہوندی جیپ والے دا لہجا نرم تے معذرت چاہندا ہویا سی۔ فیر وی جے تہانوں غصا لگا اے تاں سوری۔
بڈھے کوئی جواب نہ دتا۔ کڑی نوں موٹرسایکل اتے بٹھایا تے اوتھوں گھر لئی چل پیا۔
سارے راہ اوہ کوئی ہور ای رہیا۔ منوں وِس گھولدا ہویا سپ۔
سارا فساد گھر اپڑ کے ٹھنڈا پانی پی کے جموواں تھلے ڈاہی منجی اتے نول نِسل ہون توں بعد شروع ہویا۔اوہنے سارے واقعے اتے نویں سریوں ٹھنڈے دماغ نال سوچنا شروع کیتا۔
ایہ ٹھیک اے اوہنوں غصا سی کہ فون تے گل بات ادھوری رہی۔ ایہ وی ٹھیک اے ٹٹی پھٹی سڑک اوہدا مزاج برہم کر دتا۔ ایہ وی منیا کہ اوہنوں پونا گھنٹا اپنی دھی نوں اڈیکنا پیا۔ ایس اڈیک تے گرمی نے اوہدا پارا ہائی کر دتا۔ ستر سال دا ہو کے تے اینا کجھ پڑھن توں بعد وی اوہ جاہل دا جاہل ای رہیا۔ اوہنوں اپنے غصے اتے قابو پاون دا ول نہ آیا؟ اوہنے کجھ وی نہ سِکھیا؟ اوہدے تے اِک ڈنگر چراون والے چھیڑو یاں ہل واہون والے جٹ واڑ وچ کوئی فرق نہیں ا ے۔
اوہنو ں پتا سی کہ عِلم دا دوجا ناں حِلم اے۔ اوہدا دعوا اے اوہ حلیم اے۔ اوہدی قوت برداشت عام لوکاں نالوں کدھرے زیادا اے۔کتاباں ا وہنوں اکا تبدیل کر دتا اے۔ کتاباں جہناں وچ زندگی گزارن دے اعلا تے ودھیا ڈھنگ تے طور طریقے دسے گئے نیں۔ کتاباں جہناں وچ دانش ونڈی جاندی اے۔
اوہنے فیصلا کیتا سی پہلے جہڑی گزر گئی سو گزر گئی۔ ہن اِک مثالی زندگی گزارنی اے۔ دل وڈا کر کے رہنا اے۔
جدوں عمل دا ویلا آیا اوہ اِک عام بندے کولوں ہار گیا۔
پہلوں اوہدی دھی نے نرم تے صلح کن لہجے وچ جیپ والے نوں بس اِک منٹ انکل جی کہ کے اوہنوں ہپرایا۔
فیر اوس توں فورن بعد جیپ والے اپنا رویا تبدیل کردیاں ہویاں اپنے غصے اتے قابو پا کے نرمی اختیار کیتی
جواب وچ اوہ اوویں دا اوویں رہیا۔ غصے نال بھریا۔ کھولدے دماغ تے کنبدے جسے والا بے وقوف بڈھا۔
اوہ دل کیوں وڈا نہیں کر سکیا؟
کتاباں پڑھ کے دانش مند بردبار تے متحمل مزاج ہوون دا اوہدا دعوا جھوٹھا نکلیا۔ جے اوہ جیپ والا اجڈ پنے تے اتر آندا؟ساری رکھی رکھائی گویج جاندی۔ اپنی عزت اپنے ہتھ ہوندی اے۔
حالے کل ای تاں اوہنے یونانی مفکر جالینوس دا واقعا پڑھیا سی۔ جالینوس نے اِک اجڈ احمق نوں ویکھیا کہ اوہنے کسے دانش مند نوں گریبان توں پھڑیا ہویا اے تے اوہدی بے عزتی کردا پیا اے۔ ایہ دکھ دیوک تے بھیڑا منظر ویکھ کے جالینوس نے آکھیا جے ایہ دانش مند سچی مچی دا دانا ہوندا تاں گل اینی نہ ودھن دیندا کہ اِک احمق جنگلی اوہدی پٹائی کرن لگ پیندا۔
اوہنے تاں گل ودھان وچ کوئی کسر نہیں سی چھڈی۔ گل جیپ والے ولوں ای رہ گئی سی۔
اوہنوں اوس بندے ہرا دتا سی جہنے شاید کدے کتاب پھڑ کے وی نہیں ویکھی ہونی۔
ہن اوہ پریشان پشیمان تے غم زدا بیٹھا سی۔
اوہ سوچدا رہیا۔
تے فیر جویں انھیرے وچ جگنو چمکے۔ اوہنوں پتا لگ گیا کہ اوہنوں کیہ کرنا چاہیدا اے۔
اوہنوں پتا سی اوہنے کتھے جانا اے
شام ہو گئی سی۔ فیر وی اوہنے دبارا موٹرسایکل نوں کِک ماری تے ٹر گیا۔٭٭